Энтони Иден
 | Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
Энтони Иден (ағылш. Anthony Eden; 12 маусым 1897, Дарем — 14 қаңтар 1977, Солсбери) — 1955—1957 жылдары аралығында Ұлыбританияның премьер-министрі, консервативті партияның мүшесі.
| Энтони Иден ағылш. Anthony Eden | ||
.jpg)
| ||
| Лауазымы | ||
|---|---|---|
| ||
| 6 сәуір 1955 — 10 қаңтар 1957 | ||
| Монарх | Елизавета II | |
| Ізашары | Уинстон Черчилль | |
| Ізбасары | Макмиллан Гарольд | |
| Өмірбаяны | ||
| Партиясы | Консервативті партия | |
| Білімі | Оксфорд университеті | |
| Діні | Англикандық | |
| Дүниеге келуі | 12 маусым 1897 Дарем | |
| Қайтыс болуы | 14 қаңтар 1977 (79 жас) Солсбери | |
өңдеу  |
||
Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1897 жылдың 12 маусымында ақсүйектер отбасында дүниеге келді. Бірінші дүниежүзілік соғыста өз еркімен әскерге алынып, Франциядағы шайқастарға қатысты[1].
Соғыс аяқталғаннан кейін, Оксфордта шығыс тілдер факультетінде араб және парсы тілдерін оқыды.
1923 жылы қауымдар палатасына сайланды. 1931 жылы мемлекеттік хатшының орынбасары және 1935 жылы маусымда Ұлттар Лигасы жөніндегі министрі болды. Сол жылдың желтоқсанында Иден Сыртқы істер министрі орнына тағайындалды, бірақ 1938 жылы ақпанда Чемберленнің Германиямен бейбітшілік келісімге қол қойғанына наразылық білдіріп, отставкаға кетті.
1940 жылы Черчилль премьер-министр болып сайланған кезде Иден тағы да сыртқы істер министрі болды. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін, Черчилльмен бірге оппозицияға өтеді. 1951 жылы 27 қазанда Черчилль мен консервативтік партия билікке оралғаннан кейін Иден қайтадан Сыртқы істер министрі, және сонымен қатар премьер-Министрдің орынбасары болып тағайындалды. 1954 жылы ол Англия-Иран мұнай дауын шешуге, Триестке байланысты Италия мен Югославия арасындағы қақтығысты шешуге, Индокытайдағы соғысты тоқтатуға және Оңтүстік-Шығыс Азия келісім ұйымын (СЕАТО) құруға көмектесті.
1953 жылы Иден қатты ауырып қалды. Бірнеше операция істегенімен, денсаулығын толықтай қалпына келтіре алмады. 1955 жылы 6 сәуірде Черчилль отставкаға кетіп, Иден премьер-министр болып тағайындалды. 1956 жылдың қазанында Суэц кризисі басталды, оның нәтижесінде Ұлыбритания Суэц каналынан ғана емес, саяси беделінен айырылды. Бұл халықтың жаппай наразылығына әкелді. 1957 жылы 9 қаңтарда Иден денсаулығына байланысты отставкаға кетті.
1954 жылы Иден рыцарь, ал 1961 жылы Авон графы болып атанды.