Ғани Мұратбаев

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Ғани Мұратбаев
Лауазымы
Коммунистік Жастар одағы ОК Орта Азия бюросының төрағасы
1922 жыл — 1924 жыл
Түркістан Республикасы комсомол ұйымы ОК-нің бірінші хатшысы
1921 жыл — 1922 жыл
Өмірбаяны
Партиясы КОКП
Діні ислам
Дүниеге келуі 3 маусым 1902 (1902-06-03)
Қазалы ауданы, Ресей империясы
Қайтыс болуы 15 сәуір 1925 (1925-04-15) (22 жас)
Мәскеу
Жерленді Ваганьков зираты

Ғани Мұратбаев (3 маусым 1902, Қазалы ауданы15 сәуір 1925, Мәскеу) – Орталық Азия мен Қазақстан жастар қозғалысын ұйымдастырушылардың бірі, БЛКЖО мен Коммунистік Жастар Интернационалының қайраткері.

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әлімұлы тайпасының Қарасақал руынан шыққан.[1] Қазалыдағы орыс – қазақ мектебін, жоғары бастауыш училищесін (1910 – 18), Ташкенттегі орта білім беретін қазақ-қырғыз педагогикалық училищесі жанындағы ауылдық мектептер үшін нұсқаушы-лекторлар курсын (1919 – 20), Ташкенттегі мемлекеттік үлгі-тәжірибелік мектебін және Орта Азия мемлекеттік университетінің қоғамдық ғылымдар факультетін (1920 – 21) бітірген.

1919 жылы Коммунистік Жастар ұйымына мүше болып қабылданып, бірер жыл қалалық, уездік комитетте жұмыс істеді. Жетісу облысында мұғалімдер даярлайтын курстар ұйымдастырды, Жетісу облысы және Ташкент, Самарқан, Верный қалалары комсомол ұйымдарының негізін қалауға атсалысты. Ташкенттегі жетім балаларды интернатқа, балалар үйіне орналастыруға белсене кірісіп, олар үшін ұйымдастырылған интернаттың директоры болды.

1920 жылы Түркістан комсомолының 3-съезінде ОК мүшелігіне сайланып, қазақ-қырғыз жастары бюросын басқарды.

1921 жылы алдымен Самарқан өлкелік комсомол комитетінің, кейін Түркістан Республикасы комсомол ұйымы ОК-нің бірінші хатшысы болып сайланды. Ол осы уақытта Ташкентте «Жас алаш» газетін ұйымдастырып, оның тұңғыш редакторы болды. Қазақстан комсомолының құрылуын жариялаған 1-өлкелік съезді (1921 жылы 7 – 13 шілде) өткізуге тікелей басшылық жасады.

1922 – 1924 жылдары РКЖО-ның 5-съезінде Ресей Коммунистік Жастар одағы ОК-нің мүшесі, Коммунистік Жастар одағы ОК Орта Азия бюросының алғашқы төрағасы болып сайланды.

1924 – 1925 жылдары Ресей Лениншіл Коммунистік Жастар одағы ОК-нің бюро мүшесі, Коммунистік Жастар Интернационалы атқару комитетінің Шығыс елдері жастар арасындағы жұмыс бөлімінің меңгерушісі болды. Ол Коммунистік Жастар Интернационалының 3 – 4-конгрестерінің, Коминтерннің 4-конгресінің делегаты болып сайланды.

Өкпе ауруынан қайтыс болып, Мәскеудегі «Ваганьков» қорымына жерленді.

Марапаттары мен естеліктері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мұратбаев Хорезм республикасының Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталған. Қазалы қаласында мемориалдық мұражайы ашылды.

«Біздің Ғани» атты көркем фильм, «Осындай қысқа ғұмыр» атты деректі фильм түсірілді.

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

"Сыр елі энциклопедиясы"

  1. https://bilim-all.kz/article/14524