Қазаға ұрынған қара шекпен

«Қазаға ұрынған қара шекпен» («Қорасында бір байдың...») - Абайдың 1898 ж. И. А. Крыловтан аударған мысал өлеңі. Түпнұсқа көлемі 39 жол болса, аударма 56 жол. Ақын түпнұсқаның жалпы мазмұнын сақтап еркін аударғанымен, мысал өлеңде өзгерістер бар. Мысалдың атындағы «в беде» сөзі аудармада «қазаға ұрынған» деп өзгеше берілген. Ауқатты шаруаны «бай» деп алған. Түпнұсқада сарайға бір ғана ұры түссе, аудармада ұрылар лапкені бұзып талқандайды, үйін де үптеп кетеді. Абай аудармасында бай ұрыны іздеп таба алмайды. «Қарны да әбден ашады, Ішеріне шай да жоқ». Крылов кейіпкері көпшіліктен көмек сұрайды. Абайда ол жылап, мұңын шағады. Орысшасында ақыл-кеңес берген тамырының, құдасының, көршісінің нақтылы аттары аталса, қазақшасында олардың есімдері көрсетілмеген. Крылов мысалын басыңа іс түссе достарың ақыл-кеңеске жомарт келеді де, нақты көмек керсетуге келгенде жақсы досыңның өзі саңырау қалады деп түйіндейді. Осы ойларды Абай ағайынға күнің түссе - көмектің орнына «бишара» мен «байғұс» сөздеріне қарғыс тигендей боласың деп қорытады. Мысал өлең 7-8 буынды шалыс ұйқас (-а, -б, -а, -б) өрнегімен кестеленген. Аударма Мүрсейіт қолжазбаларының негізінде алғаш рет 1909 ж. Санкт-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайұғылының өлеңі» атты жинақта жарияланды. Өлең басылымдарында аздаған текстологиялық өзгерістер кездеседі. 1957, 1977 жылғы жинақтарда 3- шумақтың 3-жолы «Сыр жалаңаш түк те жоқ» түрінде берілсе, 1909, 1933, 1954 жылғы жинақтарда бұл жол «Тыр жалаңаш түк те жоқ» делінген. Мүрсейіт қолжазбаларында 9-шумақтың 4-жолы «Өзіңнен болды-ау - деседі» болса, басылымдарда бұл жол 1909 жылғы жинақ негізінде «Өзіңнен болды, - деседі» болып алынған.