Қазақстанның демократиялық таңдауы
| Қазақстан Демократиялық таңдауы | |
| ҚДТ, орыс. ДВК | |
| Басшысы |
Ғалымжан Жақиянов (2001—2002) |
|---|---|
| Негізін салушы |
Ғалымжан Жақиянов |
| Құрылған жылы | |
| Штаб-пәтері | |
| Идеологиясы |
демократия, либерализм, социал-демократия, парламентаризм, саяси плюрализм |
| Сайты | |
Қазақстанның демократиялық таңдауы — Қазақстанда 2001 жылы министр және кәсіпкер Мұхтар Әблязов пен Павлодар облысының әкімі Ғалымжан Жақиянов құрған қоғамдық-саяси қозғалыс. Қозғалыс өзінің мақсатын «Қазақстанда түбегейлі демократиялық өзгерістер жүргізу үшін қазақстандық қоғамдағы барлық салауатты күштерді топтастыру» деп мәлімдейді[1].
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2001 жылдың 18 қарашасында Мұхтар Әблязов, Ғалымжан Жақиянов бастаған бір топ билік пен бизнес өкілдері Алматыдағы Ғылым академиясында баспасөз мәслихатын өткізіп, "Қазақстанның демократиялық таңдауы" қоғамдық бірлестігін құратынын жариялады. [2] Бұлардан басқа, ұйымның құрамына Дәулет Сембаев, Төлен Тоқтасынов, Ораз Жандосов, Жаннат Ертлесова, Әлихан Байменов, Қайрат Келімбетов, Нұржан Сұбханбердин, Төлен Тоқтасынов, Серік Қонақбаев, Болат Әбілов, Асанәлі Әшімов, Берік Имашев және тағы басқа да танымал шенеуніктер мен кәсіпкерлер кірді.
Қарашада премьер-министр Қасым-Жомарт Тоқаевтың сұрауынан кейін, қозғалыс мүшелері мемлекеттік қызметтерінен босатылды.[3]
2002 жылдың 29 қаңтарында Болат Әбілов, Әлихан Бәйменов, Ораз Жандосовтар "Ақ жол" партиясының құрылуын мәлімдеді. Олар өздерін радикалды емес, конструктивты оппозиция деп жариялады. Кейін, Әбілов пен Сәрсенбаевтар одан бөлініп, тіркелмеген "Нағыз Ақ жол" партиясын құрды.
Наурыз айында Мұхтар Әблязов пен Ғалымжан Жақиянов қамауға алынды.
2002 жылдың 18 шілдесінде Мұхтар Әблязов 6 жылға бас бостандығынан айырылды. Жақиянов 2002 жылдың 2 тамызында "билікті және лауазымдық өкілеттікті асыра пайдаланғаны үшін" 7 жылға бас бостандығынан айырылды
Қозғалыстың экстремистік деп танылуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2017 жылдың сәуір айында Мұхтар Әблязов Facebook-тегі парақшасында "Қазақстанның демократиялық таңдауы" қозғалысының қайта құрылуы туралы жариялады.[4]
2018 жылдың наурызында Астана қаласының Есіл аудандық сотының шешімімен экстремистік ұйым деп танылды.[5]
2022 жылдың 7 ақпанында прокуратура Алматыдағы тәртіпсіздіктерден кейін "ҚДТ/Көше" қозғалысын саяси экстремизмге айыптады.[6]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Заявление об организации общегражданского движения «Демократический Выбор Казахстана»
- ↑ https://www.azattyq.org/a/democratic-choice-of-kazakhstan-2001/31566427.html
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=IMDlGOoffnw
- ↑ https://rus.azattyq.org/a/28441043.html
- ↑ https://www.inform.kz/kz/kazakstannyn-demokratiyalyk-tandauy-ekstremistik-uyym-dep-tanyldy-bas-prokuratura_a3182880
- ↑ https://ortcom.kz/kk/novosti/1644237897