Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі
(ҚР ҚарМин)
Жалпы мағлұмат
Құрылған уақыты 19 қазан 1920 жылы
Оның алдындағы мекеме ҚазАКСР халықтық қаржы комиссариаты
Жоғарыда тұрған мекеме Қазақстан Республикасының Үкіметі
Штаб-пәтері 010000, Астана, Мәңгілік ел даңғылы, 8 үй.
59°09′57″ с. е. 71°27′47″ ш. б. / 59.16583° с. е. 71.46306° ш. б. / 59.16583; 71.46306 (G) (O) (Я)
Министр Ерұлан Жамаубаев
Негізгі құжат Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің кейбір мәселелері туралы[1]
Ресми сайты
http://www.minfin.gov.kz

Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі — Қазақстан Республикасының Үкіметі құрамына енетін орталық атқарушы органы. Министрліктің негізгі міндеттері бюджеттiң атқарылуы, бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру, республикалық бюджеттің және оның құзыретіне жатқызылған жергілікті бюджеттердің орындалуы бойынша бюджеттік есеп және бюджеттік есеп беру, Қазақстан Республикасы Ұлттық қоры, сондай-ақ мемлекеттік сатып алу, республикалық меншікті басқару сферасында, сондай-ақ банкроттық сферасында (банктер мен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын және жинақтаушы зейнетақы қорларын қоспағанда), заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (ізін жасыруға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы әрекет ету, сонымен қатар салалық саясат пен кедендік іс саласындағы саясатты қалыптастыруға және жүзеге асыруға қатысуға басшылық ету және салааралық үйлестiру болатын орталық атқарушы орган болып табылады.

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1920 жылы қазанда Қазақ КСР Қаржы халық комиссариаты ретінде құрылды.[2]

1946 жылдан — Қазақ КСР Қаржы министрлігі.[3]

ҚР Республикасы Президентінің 2000 жылы 13 желтоқсандағы Жарлығына[4] сәйкес ҚР Үкіметінің 2001 ж. 20 қаңтардағы қаулысымен[5] министрліктің Мемлекеттік сатып алу жөніндегі комитеті құрылды. Комитет мемлекеттік сатып алулар үрдісін реттеу жөніндегі уәкілетті орган болып табылатындығы белгіленді. Министрлік ведомстволарының қатарына Мемлекеттік сатып алулар жөніндегі комитеті енгізілді. Министрліктің негізгі міндеттеріне қосымша мемлекеттік сатып алулардың бірыңғай саясатын жүргізуді, оларды үйлестіруді және мемлекеттік сатып алулар үрдісі мониторингін ұйымдастыру міндеті жатқызылды.

ҚР Президентінің 2002 ж. 28 тамыздағы Жарлығымен[6] министрлік ҚР Қаржы министрлігі мен «ҚР Мемлекеттік сатып алу жөніндегі Агенттігіне» бөлу арқылы қайта ұйымдастырылды, оның бюджеттік жоспарлау саласындағы функциялары мен өкілеттіктері «ҚР Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігіне» берілді. ҚР Мемлекеттік кіріс министрлігі де ҚР Қаржы министрлігіне қосу арқылы қайта ұйымдастырылды, оның мемлекеттік кірісті жоспарлау саласындағы функциялары мен өкілеттіктері ҚР Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігіне, кеден істері — ҚР кедендік бақылау агенттігіне берілді.

ҚР Үкіметінің 2002 ж. 3 қыркүйектегі қаулысымен[7] министрлік туралы жаңа ереже бекітілді, сондай-ақ министрліктің Дәрменсіз борышкерлермен жұмыс жөніндегі комитеті мен Салық комитеті құрылды.

Министрлік басшылықты, сондай-ақ заңнамада көзделген шекте мемлекеттік бюджеттің атқарылуы және атқарылуын бақылау, мемлекеттік меншікті басқару, есепке алу және пайдаланылуын бақылау, банкроттық рәсімдерінің және дәрменсіз борышкерді таратуды соттан тыс рәсімінің жүргізілуін бақылау, бухгалтерлік есеп жүйесін және қаржылық есептілік аудитін реттеу саласындағы салааралық үйлестіруді жүзеге асырған ҚР орталық атқарушы органы болып табылды.

Министрліктің мынадай ведомстволары болды: Қазынашылық комитеті, Салық комитеті, Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті, Қаржы бақылау комитеті, Дәрменсіз борышкерлермен жұмыс жөніндегі комитет.

Министрліктің негізгі міндеттері мыналар болды: республикалық бюджеттің атқарылуын және жергілікті бюджеттердің атқарылуына кассалық қызмет көрсетуді қамтамасыз ету; салықтардың, алымдарды және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түсуін және өзге де бюджетке түсетін түсімдерді, міндетті зейнетақы жарналарының толық және уақытылы аударылуын, шикізат секторы ұйымдарынан бюджетке түсетін түсімдер бөлігінің ҚР Ұлттық қорына аударылуын қамтамасыз ету; республикалық және жергілікті бюджеттердің атқарылуы, бухгалтерлік есеп, есептілік және аудит жөніндегі әдіснамалық басшылық жасау; өз құзіреті шегінде республикалық және жергілікті бюджеттер қаражатынвщ тиімді және мақсатты пайдаланылуын бақылау; мемлекеттік меншікті басқарудың тиімділігін арттыру; мемлекеттік салық саясатын әзірлеуге және іске асыруға қатысу; банкроттық рәсімін жүргізуге (банктерді және сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарын қоспағанда), сондай-ақ соттан тыс рәсімде дәрменсіз борышкерді таратуға мемлекеттік бақылау; алкаголь өнімдері мен этиль спиртінің өндірілуін және оның айналымын мемлекеттік реттеу; өз құзіреті шегінде ҚР экономикалық қауіпсіздігін жүзеге асыру; министрліктің құзіреті шегінде халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру.

Министрлік пен оның ведомстволары, олардың аумақтық органдарын қоса алғанда ҚР Қаржы министрлігінің бірыңғай жүйесін құрады.

ҚР Президентінің 2002 ж. 28 тамыздағы Жарлығына[8] сәйкес министрліктің Мемлекеттік сатып алулар жөніндегі комитеті ҚР 2002 ж. 18 қыркүйектегі қаулысымен[9] таратылды.

ҚР Үкіметінің 2003 ж. 22 қаңтардағы қаулысымен[10] ҚР Мемлекеттік кіріс министрлігінің Акцизделетін өнім өндірісі мен айналымын мемлекеттік бақылау жөніндегі комитеті таратылды, оның этиль спирті мен алкаголъ өнімінің өндірісін және айналымын мемлекеттік реттеу саласындағы функциялары мен өкілеттіктері ҚР Қаржы министрлігіне берілді.

ҚР Үкіметінің 2003 ж. 30 қыркүйектегі қаулысымен[11] министрліктің негізгі міндеттері мынадай болды: темекі өнімдерін өндіруді және олардың айналымын мемлекеттік реттеу; өз құзіреті шегінде мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерін өндіруді және олардың айналымын мемлекеттік реттеу.

ҚР Президентінің 2004 ж. 29 қыркүйектегі Жарлығымен[12] министрлік қайта ұйымдастырылды, оның Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитетінің экономика секторларындағы мемлекеттік активтерді басқару өрісінде мемлекеттік саясатты қалыптастыру саласындағы функциялары ҚР Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігіне берілді. ҚР Мемлекеттік сатып алу жөніндегі және Кедендік бақылау агенттіктері де оларды ҚР Қаржы министрлігіне қосу арқылы қайта ұйымдастырылды.

ҚР Үкіметінің 2004 ж. 28 қазандағы қаулысымен[13] министрлік туралы ереже бекітілді.

Министрлік оның құзыретіне жатқызылған қызмет саласында заңнамамен көзделген шекте басшылықты, сондай-ақ салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын ҚР орталық атқарушы органы болып табылады.

Министрлік мекемелері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Министрлікті басқарғандар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

№ Есімі Басқарған және басқаруын аяқтаған уақыты Суреті
1 Төлеубек Әбдіқадыров ақпан 1990 — қараша 1992
2 Еркешбай Дербісов қараша 1992 — қазан 1994
3 Александр Павлов қазан 1994 — ақпан 1998
4 Сауат Мыңбаев наурыз 1998 — наурыз 1999
5 Ораз Жандосов наурыз 1999
6 Мәжит Есенбаев 1999 — қаңтар 2002
7 Александр Павлов 2002 — 2003
8 Ерболат Досаев 2003 — 5 сәуір 2004
9 Арман Дунаев 5 сәуір 2004 — 19 қаңтар 2006
10 Наталья Коржова 18 қаңтар 2006 — 14 қараша 2007
11 Болат Жәмішев 13 қараша 2007 — 6 қараша 2013
12 Бақыт Сұлтанов 6 қараша 2013 — 11 қыркүйек 2018
13 Әлихан Смайылов 18 қыркүйек 2018 — 18 мамыр 2020
14 Ерұлан Жамаубаев[14] 18 мамыр 2020 — қазіргі уақыт

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің кейбір мәселелері туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 24 сәуірдегі N 387 Қаулысы.
  2. ↑ Қазақ КСР Мемлекеттік мекемелері. Қазақ КСР халық шаруашылығын басқару органдарын қара (1920-1936 жж.), Алматы, 1981, 36-6.
  3. ↑ 1992-2000 жж. кезеңдегі мемлекеттік органдар туралы мәліметтер: қараңыз-Қазақстан Республикасының мемлекеттік билік органдары (1991 ж. 16 желтоқсан - 2001 ж. 1 қаңтар). Анықтамалық. ҚР ПМ. - Алматы: БҮ "Эдельвейс", 2004. 384-398 б. (Құрастырушылардың ескертпелері).
  4. ↑ "Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарын қайта ұйымдастыру, тарату және құру туралы" ҚР Президентінің 2000 ж. 13 желтоқсандағы № 507 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 2000, №52-53, 589-бап).
  5. ↑ "Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің кейбір мәселелері" ҚР Үкіметінің 2001 ж. 20 қаңтардағы № 87 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2001, № 1 - 2 , 22-бап).
  6. ↑ "Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру шаралары туралы" ҚР Президентінің 2002 ж. 28 тамыздағы № 931 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 2002, №28, 307-бап).
  7. ↑ "Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің кейбір мәселелері" ҚР Үкіметінің 2002 ж. 3 қыркүйектегі № 962 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2002, № 29, 322-бап).
  8. ↑ "Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйелерін одан әрі жетілдіру шаралары туралы" ҚР Президентінің 2002 ж. 28 тамыздағы № 931 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 2002, №28, 307-бап).
  9. ↑ "Қазақстан Республикасы мемлекеттік сатып алу жөніндегі агенттігінің мәселелері" ҚР Үкіметінің 2002 ж. 18 қыркүйектегі № 1031 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2002, №30, 334-бап).
  10. ↑ Министрлігінің Акцизделетін өнім өндірісі мен айналымын мемлекеттік бақылау жөніндегі комитетін тарату турaлы" ҚР Үкіметінің 2003 ж. 22 қаңтардағы № 72 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2003, № 2, 32-бап).
  11. ↑ "Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне толықтырулар мен өзгертулер енгізу туралы" ҚР Үкіметінің 2003 ж. 30 қыркүйектегі № 1004 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2003, № 39, 414-бап).
  12. ↑ "Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы" ҚР Президентінің 2004 ж. 29 қыркүйектегі № 1449 жөніндегі Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 2004, № 36, 474-бап).
  13. ↑ "Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің кейбір мәселелері" ҚР Үкіметінің 2004 ж. 28 қазандағы № 1119 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2004, № 41, 531-бап).
  14. ↑ https://www.gov.kz/memleket/entities/minfin/about/structure/people/2?lang=kk

Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қазақстан_Республикасы_Қаржы_министрлігі&oldid=3086568» бетінен алынған