Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі
(ҚР ҚМ)
Symbol of the Kazakh Ministry of Defense.svg
Жалпы мағлұмат
 Қазақстан
Құрылған уақыты 7 мамыр 1992
Оның алдындағы мекеме Қазақ ССР Қорғаныс министрлігі
Мекемені басқарады Қазақстан Республикасының Үкіметі
Штаб-пәтері 010000, Нұр-Сұлтан, Достық көшесі, 14 үй
Жауапты министр Руслан Жақсылықов
Бір мекемеге қарасты орган Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері
Ресми сайты
https://mod.gov.kz/

ҚР Президентінің 1992 ж. 7 мамырдағы Жарлығымен[1] ҚР Мемлекеттік қорғаныс комитетінің қайта құрылуының нәтижесінде құрылды.

1992-2000 жж. кезеңдегі мемлекеттік органдар туралы мәліметтер: қараңыз-Қазақстан Республикасының мемлекеттік билік органдары (1991 ж. 16 желтоқсан - 2001 ж. 1 қаңтар). Анықтамалық. ҚР ПМ. - Алматы: БҰ "Эдельвейс", 2004. 655-659 б.</ref> ҚР Үкіметінің 2001 ж. 16 тамыздағы қаулысымен [2] министрлік туралы жаңа ереже бекітілді. Ережеге сәйкес министрлік қорғаныс саласындағы мемлекеттік саясатты, сондай-ақ ҚР Қарулы Күштерінің Бас штабы арқылы ҚР Қарулы Күштеріне басшылықты жүзеге асырған орталық атқарушы орган болып табылды. Бас штаб ҚР Қарулы Күштерін жедел-стратегиялық басқаруды жүзеге асыратын министрліктің құрылымындағы әскери басқару органы болып табылды. Министрліктің негізгі міндеттері мыналар болды: мемлекеттің әскери саясаты мен ҚР әскери доктринасының мәселелері бойынша ұсыныстар әзірлеуге қатысу; ҚР әскери бюджетінің жобасы жөнінде ұсыныстар әзірлеу; ҚР әскери-техникалық және әскери-экономикалық саясатын жүргізуде Ұлттық қауіпсіздік тұжырымдамасын, әскери доктринасын әзірлеуге және іске асыруға қатысу; әскери-саяси жағдайға баға беруге, ҚР қауіпсіздігіне төнетін ықтимал қатердің сипаты мен дәрежесін айқындауға қатысу; Қарулы Күштерде мемлекеттік құпияларды қорғауды ұйымдастыру және қамтамасыз ету; мемлекеттің егемендігін және аумақтық тұтастығын қорғауға Қарулы Күштердің жауынгерлік және жұмылдыру даярлығын үнемі қолдау мен қамтамасыз ету, қарулы шабуылды болдырмау және ҚР-на қарсы агрессияға қарулы тойтарыс беру үшін қажетті жағдайлар жасау; Қарулы Күштер туралы ҚР Конституциясының нормалары мен ҚР нормативтік-құқықтық кесімдерін іске асыруды қамтамасыз ету; Қарулы Күштер түрлерінің, әскер тектерінің және арнайы әскерлердің жедел мақсаты мен міндеттерін айқындау, оларды ҚР басқа әскерлерімен және әскери құралымдарымен, сондай-ақ халықаралық шарттар негізінде басқа мемлекеттердің қарулы күштерімен өзара іс-қимылда қолдану; ҚР Президентінің шешімімен Қарулы Күштерге адам, көлік және материалдық-техникалық ресурстарды жұмылдыруды жүргізу; Қарулы Күштерде идеологиялық және әлеуметтік-құқықтық жұмыстар жөніндегі мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз ету; экономиканы жұмылдыру даярлығын ұйымдастыру және ұйымдардың белгіленген жұмылдыру тапсырмасын орындау даярлығын бақылауға қатысу; ғылыми-техникалық және арнаулы зерттеулер мен Қарулы Күштердің мұқтажы үшін әскери кадрларды даярлауды дамыту бағыттарын айқындау; әскери іс-әрекетті жүргізуге байланысты қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралардың жүзеге асырылуын қамтамасыз ету; Қарулы Күштердің қару-жараққа, әскери-техника мен басқа да материалдық жабдықтарға сұранымын, олармен Қарулы Күштерді жұмылдыра өрістетудің жоспарын қамтамасыз ету, қару-жарақтың, әскери техника мен басқа да материалдық жабдықтардың жедел және стратегиялық қорларын жинақтау мен орналастыруды айқындау; әскери қызметшілердің, азаматтық қызметкерлердің қауіпсіздігі мен өмірін және денсаулығын сақтауды қамтамасыз ету. ҚР Үкіметінің 2002 ж. 14 маусымдағы қаулысымен [3] министрліктің " ҚР Қарулы Күштерінің Құрлық әскерлері бас қолбасшысының басқармасы " құрылды. ҚР Президентінің 2003 ж. 7 мамырдағы Жарлығымен[4] ҚР Қарулы Күштерінің құрылымы бекітілді: 1) Қарулы Күштерге басшылық жасаудың жоғары әскери-саяси органы — соғыс кезінде Қарулы Күштердің бүкіл қызметіне жалпы басшылық жасауды және Штабтар бастықтарының комитеті арқылы оларды басқаруды жүзеге асыратын Жоғарғы Бас қолбасшылық (Жоғарғы Бас қолбасшылық Ставкасы); 2) әскери басқару органдары: стратегиялық — Қорғаныс министрлігі (орталық атқарушы орган) және Штабтар бастықтарының комитеті (ведомство); жедел-стратегиялық — Қарулы Күштер түрлерінің құрамына кіретін бас қолбасшылардың, Қарулы Күштер әскер тектерінің қолбасшылары мен Қарулы Күштер Тылы бастығының басқармалары; жедел-аумақтық, жедел-тактикалық, тактикалық, жергілікті; 3) Қарулы Күштер түрлері: өңірлік қолбасшылық, әуе қорғанысы күштері; әскери-теңіз күштері; 4) Қарулы Күштер әскер тектері: Аэроұтқыр әскерлер; ракета әскерлері мен артиллерия; 5) Арнаулы әскерлер; 6) Қарулы Күштер тылы; 7) әскери- оқу орындары мен әскери-ғылыми мекемелер. ҚР Үкіметінің 2003 ж. 6 тамыздағы қаулысымен [5] министрліктің Штаб бастықтарының комитеті және ҚР Қарулы Күштерінің Әскери-теңіз күштері құрылды. Министрліктің мынадай мемлекеттік мекемелері құрылды: ҚР Қарулы Күштерінің Әскери-теңіз күштерінің бас қолбасшысының басқармасы; ҚР Қарулы Күштерінің ракета әскерлері мен артиллерия қолбасшысының басқармасы; ҚР Қарулы Күштерінің тыл қолбасшысы басқармасы; ҚР Қарулы Күштерінің Өңірлік әскер қолбасшысының басқармасы ҚР Қарулы Күштерінің Өңірлік әскер бас қолбасшысының басқармасы болып қайта аталды, № 21140 әскери бөлім КР Қарулы Күштерінің Әуе қорғанысы күштері бас қолбасшысының басқармасы болып қайта аталды. Министрліктің бірқатар мемлекеттік мекемелері қайта аталды. Министрлік туралы ережеге өзгерту енгізілді, атап айтқанда ҚР Қарулы Күштерінің Бас штабы туралы жолдар алынып тасталынды. ҚР Президентінің 2004 ж. 10 қарашадағы Жарлығымен [6] ҚР Қарулы Күштерінің құрылымына бірқатар өзгертулер мен толықтырулар енгізілді. ҚР Үкіметінің 2004 ж. 12 қарашадағы қаулысымен [7] министрліктің ҚР Қарулы Күштерінің Өңірлік әскер бас қолбасшысының басқармасы таратылып, ҚР Қарулы Күштерінің әскери даярлық бас басқармасы құрылды. ҚР Үкіметінің 2005 ж. 2 ақпандағы қаулысымен [8] ҚР Қарулы Күштерінің арнайы әскерлері мен Тылы штат санының бекітілген лимиті шегінде ҚР Қорғаныс министрлігінің мемлекеттік мекемелері құрылды: әскери полиция жасағы (ҚР Қорғаныс министрлігінің күзеті), әскери полиция жасағы (ҚР Қорғаныс министрлігіиің объектілерінің күзеті), әскери полиция бөлімдері және гарнизондардың анықтау және іздестіру бөлімшелері, әскери полиция мамандарын даярлау орталығы, зат қоймасы. [9]

Министрлер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

№ Т.А.Ә. Басқарған және басқаруын аяқтаған уақыты Суреті
1 Сағадат Қожахметұлы Нұрмағамбетов мамыр 1992 — қазан 1995 Sagadat Nurmagambetov.jpg
2 Әлібек Хамитұлы Қасымов 16 қазан 1995 — 30 қазан 1996
3 Мұхтар Қапашұлы Алтынбаев 30 қазан 1996 — 9 тамыз 1999 Muhtar Altynbayev.jpg
4 Сәт Бесімбайұлы Тоқпақбаев 13 қазан 1999 — 8 желтоқсан 2001 Сәт Бесімбайұлы Тоқпақбаев.JPG
5 Мұхтар Қапашұлы Алтынбаев 8 желтоқсан 2001 — 8 қаңтар 2007 Mukhtar Altynbayev detail, 040225-F-6655M-376.jpg
6 Даниал Кенжетайұлы Ахметов 10 қаңтар 2007 — 17 маусым 2009 Daniyal Akhmetov (cropped).jpg
7 Әділбек Рыскелдіұлы Жақсыбеков 24 маусым 2009 — 2 сәуір 2014 Adilbek Dzhaksybekov (2013).jpg
8 Серік Нығметұлы Ахметов 3 сәуір 2014 — 22 қазан 2014 Serik Akhmetov.jpg
9 Иманғали Нұрғалиұлы Тасмағамбетов 22 қазан 2014 — 13 қыркүйек 2016 Иманғали Тасмағамбетов.jpg
10 Сәкен Әділханұлы Жасұзақов 13 қыркүйек 2016 — 7 тамыз 2018 Saken Zhasuzakov.jpg
11 Нұрлан Байұзақұлы Ермекбаев 7 тамыз 2018 — 31 тамыз 2021 Nurlan Yermekbayev.jpg
12 Мұрат Кәрібайұлы Бектанов 31 тамыз 2021 — 19 қаңтар 2022 BAL 0695-1200 (cropped).jpg
13 Руслан Фатихұлы Жақсылықов 19 қаңтар 2022 — қазіргі уақыт GK-NG-2.jpg

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ "Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қорғаныс комитетін Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі етіп қайта құру туралы" ҚР Президентінің 1992 ж. 7 мамырдағы № 738 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 1992, № 18, 279-бап).
  2. ↑ "Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі туралы ережені бекіту туралы" ҚР Үкіметінің 2001 ж. 16 тамыздағы № 1074 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2001, № 29, 376-бап).
  3. ↑ "Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Құрлық әскерлері қолбасшысының басқармасы" мемлекеттік мекемесін құру туралы" ҚР Үкіметінің 2002 ж. 14 маусымдағы № 649 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2002, № 17, 191-бап.)
  4. ↑ "Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің қүрылымын одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы" ҚР Президентінің 2003 ж. 7 мамырдағы № 1085 Жарлығы
  5. ↑ "Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігінің кейбір мәселелері" ҚР Үкіметінің 2003 ж. 6 тамыздағы № 785 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2003, № 31, 317-бап).
  6. ↑ "Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің қүрылымын жетілдірудің кейбір мәселелері туралы" ҚР Президентінің 2004 ж. 10 қарашадағы № 1472 Жарлығы
  7. ↑ "Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің қүрылымын жетілдірудің кейбір мәселелері туралы" ҚР Президентінің Жарлығын іске асыру жөніндегі шаралар туралы" ҚР Үкіметінің 2004 ж. 12 қарашадағы № 1189 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2004, № 45, 565-бап).
  8. ↑ "Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің кейбір мәселелері" ҚР Үкіметінің 2005 ж. 2 ақпандағы № 84 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2005, № 5, 42-бап).
  9. ↑ Қазақстан Республикасының мемлекеттік билік органдары (2001-2005 жж.) Анықтамаламық: Екінші шығарылым./Қазақстан Республикасы Президентінің Мұрағаты. – Жауапты редактор: В.Н. Шепель; Алматы: “Эдельвейс” Баспа үйі: 2007. ISBN 9965-602-37-9
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қазақстан_Республикасы_Қорғаныс_министрлігі&oldid=2977022» бетінен алынған