Танымал қазақтардың тізімі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Қазақтар тізімі бетінен бағытталды)
Навигацияға өту Іздеуге өту

Бұл танымал Қазақтар тізімі.

Қазақтар тізімі бірінші кезекте беделділігі бойынша (Беделділігі Қазақ Уикипедиясындағы тұлға мақаласы бойынша анықтаған), екіншіде хронологиялық тәртіпте, үшіншіде алфавиттік ретте тізімделген және Қазақ Уикипедиясына енбеген тұлғалар тізімге енбеген. Бір тұлға бірден көп бөлімге жатқызуға болады. Мысалы Бауыржан Момышұлы батыр әрі ақын.

Мемлекет басшылары

  1. Қазақ хандығының туы Керей хан (15 ғасырдың 70-жылдарының бас кезі) Қазақ хандығын құрушы және көшбасшысы (1465 — 1474)
  2. Қазақ хандығының туыЖәнібек хан (?), Қазақ хандығын құрушы және көшбасшысы (1473 — 1480)
  3. Қазақ хандығының туыБұрындық хан (?) (1480-1511 ж.ж. билік құрған)
  4. Қазақ хандығының туыҚасым хан (1445—1518) Қазақ хандығының ханы(1511 — 1518)
  5. Қазақ хандығының туыМомыш хан (?) (1521—1522 билік құрған)
  6. Қазақ хандығының туыТайыр хан (?) (1523—1533 билік құрған)
  7. Бұйдаш хан (?) (1533 — 1538 билік құрған)
  8. Тоғым хан (?)(1533—1537 билік құрған)
  9. Ахмет хан (?) (1533—1535) Сырдария маңында билік құрған
  10. Қазақ хандығының туыХақ-Назар хан (?) (1538—1580 билік құрған)
  11. Қазақ хандығының туыШығай хан (?) (1580—1582 жж.) билік құрған
  12. Қазақ хандығының туыТәуекел хан (?) (1583-1598 жылдары билік құрған)
  13. Қазақ хандығының туыЕсім хан (1598—1628) Хандық құрған жылдары (1598 — 1628)
  14. Қазақ хандығының туыЕсімұлы Жәнібек хан (?) (1628 -1643 билеген)
  15. Қазақ хандығының туыСалқам Жәңгір хан (?-1652) (1643 — 1652 билеген)
  16. Қазақ хандығының туыБатыр хан (1652-1680 билеген)
  17. Қазақ хандығының туыТәуке хан (1626-1718) (1680 — 1715 билеген)
  18. Қазақ хандығының туыҚайып хан (1715—1718 билік құрған)
  19. Қазақ хандығының туыБолат хан (?-1723) (1718-1729 билік құрған)
  20. Қазақ хандығының туыӘбілмәмбет хан (шамамен 1690 жылдың соңы — 1771, Түркістан) (1730 — 1771 билеген)
  21. Қазақ хандығының туыАбылай хан (1711 - 1781) 18-ші Қазақ ханы (1733—1737) Орта жүздің ханы
  22. Қазақ хандығының туыКенесары хан (1802 - 1847), Қазақ ханы, Орта жүз ханы (1841 - 1847)
  23. Әбілхайыр хан (1693 — 12.08.1748) 1718—1748 жж. билік құрған Кіші жүз ханы
  24. Дінмұхамет Қонаев(1912—1993)
  25. Нұрсұлтан Назарбаев (1940-жылы туған) Қазақстан Республикасының тұңғыш президенті
  26. Жұмабай Шаяхметов
  27. Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев (1953 жылы мамырдың 17 туған)

Билер

  1. Төле би (Төле Әлібекұлы) (1663 – 1756) – қазақтың қоғам қайраткері, шешен, Ұлы жүздің бас биі
  2. Қазыбек би (Қазыбек Келдібекұлы) (1665 -1765) қазақтың қоғам қайраткері, шешен, Орта жүздің бас биі
  3. Әйтеке би (Әйтеке Байбекұлы) (1644 -1700 жж.) қазақтың қоғам қайраткері, шешен, Кіші жүздің бас биі

Жыраулар

  1. Ақтамберді Сарыұлы Ақтамберді жырау (1675 - 1768) жырау, қолбасы, қазақтың көне жыраулық мектебінің белді өкілі, дипломат
  2. Қазтуған Сүйінішұлы (1420, қазіргі Астрахан облысы Красный Яр қала маңы - қ.б.ж.б.) - жырау.
  3. Шалкиіз Тіленшіұлы (1465 — 1560 жылы ш.) — жырау
  4. Бұқар жырау Қалқаманұлы (1668—1781) — 18 ғ. жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық соғысын ұйымдастырушысы Абылай ханның ақылшысы.
  5. Доспамбет жырау[1] (1490, қазіргі Ресей Федерациясы, Ростов облысы, Азау қаласы — 1523, Астрахан маңы) — жырау, қолбасшы, батыр.

Саясаткерлер және қоғам қайраткерлері

  1. Мұстафа Шоқай (1890-1941)
  2. Оспан батыр (1899-1951)
  3. Олжас Сүлейменов (1936 мамырда дүниеге келген )
  4. Сайран қажы Қадырұлы (1955-жылы дүниеге келген )
  5. Қанат Саудабаев (1946-жылы дүниеге келген ) ҚР-ның Мемлекеттік хатшысы.
  6. Даниял Ахметов (1954 ж. маусымның 15-і)
  7. Марат Тәжин (1960 ж. сәуірдің 8-інде)
  8. Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев (1953 жылы мамырдың 17 туған)

Философтар

  1. Әл-Фараби (870 - 950 ж. ш.)
  2. Абай Құнанбайұлы (1845-1904)
  3. Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931)
  4. Қожа Ахмет Ясауи (1093 ж.ш., кейбір деректерде 1103, 1041, Сайрам (Исфиджаб) — 1166 ж. Түркістан (Иасы))

Әскери атағы бойынша

  1. Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова (1922-1944)
  2. Әлия Нұрмұхамедқызы Молдағұлова (1924-1944) мерген
  3. Талғат Бигелдинов (1922 тамызда туған) ұшқыш
  4. Рақымжан Қошқарбаев (1924 —1988 жж.) барлаушы
  5. Бауыржан Момышұлы (1910 - 1982) Гвардия полковнигі
  6. Талғат Аманкелдіұлы Мұсабаев (1951-жылы туған) ғарышкер
  7. Тоқтар Оңғарбайұлы Әубәкіров — қазақтың тұңғыш ғарышкері, Кеңес Одағының Батыры (1988), Қазақстан Республикасының Халық Қаһарманы (1995),

Ғалымдар

Қолданбалы және жаратылыстану ғалымдары

  1. Қаныш Сәтбаев инженер, геолог, Ғылым Академиясының президенті
  2. Сәрсен Аманжолов (1903 - 1958), лингвист түріколог[2]
  3. Әлкей Марғұлан
  4. Шоқан Уәлиханов

Қоғамдық ғалымдар

  1. Әл-Фараби (872 - 950) ғалым, философ, математик

Кәсіпкерлер

  1. Тимур Құлыбаев (1966 жылы 10 қыркүйек, Алматы)
  2. Қайрат Боранбаев (1966 жылы 22 қыркүйекте туған)

Журналистер

Ақындар және жазушылар

  1. Абай Құнанбайұлы (1845-1904)
  2. Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931)
  3. Мұхтар Әуезов
  4. Ғабит Мүсірепов
  5. Бауыржан Момышұлы (24-желтоқсан 1910 — 10-маусым 1982)
  6. Мұхтар Шаханов (2.07.1942 жылы туған)
  7. Әлихан Бөкейханов (1866—1937)
  8. Ғабит Мүсірепов (1902-1985)
  9. Сәкен Сейфуллин (1894-1938)
  10. Ахмет Байтұрсынұлы (5-қыркүйек 1872-жыл, қазіргі Қостанай облысы, Жангелді ауданы Сарытүбек ауылы – 8-желтоқсан 1937, Алматы қаласы)
  11. Мағжан Жұмабаев (25-маусым 1893, Солтүстік Қазақстан облысы, қазіргі Мағжан Жұмабай ауданы, Сасықкөл жағасы – 19-наурыз 1938, Алматы)
  12. Мұқағали Мақатаев (9 ақпан 1931, Алматы облысы, Райымбек ауданы Қарасаз - 27 наурыз 1976, Алматы)
  13. Сәбит Мұқанов (1900-1973)
  14. Мұхтар Мағауин (2 ақпан 1940, Баршатас ауылы, Аягөз ауданы, Шығыс Қазақстан облысы)
  15. Әбіш Кекілбайұлы
  16. Ақселеу Сейдімбек (12 желтоқсан 1942, Атасу ауылы, Жаңаарқа ауданы, Қарағанды облысы - 16 қыркүйек 2009 жыл, Астана)

Әншілер

  1. Роза Қуанышқызы Рымбаева (1957-жылы 28-қазанда туған)
  2. Ескендір Өтегенұлы Хасанғалиев (1940-жылы туған)
  3. Мейрамбек Бесбаев (1976 жылы 8-қарашада туған)
  4. Сәкен Майғазиев (1975-жылы 1-қаңтарда туған)

Фотогалерия

Сыртқы сілтемелер
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:List of Kazakhs

Дереккөздер

  1. ↑ Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3
  2. ↑ Қазақстан Республикасында кімнің кім екені . Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 жыл. ISBN 978-601-278-473-2


Мақала бастамасы Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Танымал_қазақтардың_тізімі&oldid=3266220» бетінен алынған