Қазақ Брайль әліпбиі
Көрініс
Қазақ тілінің Брайль әліпбиі Орыс Брайль әліпбиіне негізделген, Қазақ әліпбиіне тән әріптермен толықтырылған әліпби.
Әліпби
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қазақ Брайль әліпбиі барлық орыс әліпбиінің әріптерін қолданады. Сонымен қатар қазақ Брайль әліпбиі қазақ тіліне тән ә, ғ, қ, ң, һ, ө, ұ, ү, і әріптерімен толықтырылған.
Әріп | а a | ә ä | б b | в v | г g | ғ ğ | д d | е e | ё io | ж j | з z | и i | й i | к k |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Брайль | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Әріп | қ q | л l | м m | н n | ң ñ | о o | ө ö | п p | р r | с s | т t | у u | ұ ū | ү ü |
Брайль | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Әріп | ф f | х h | һ h | ц ts | ч ç | ш ş | щ | ъ | ы y | і ı | ь | э | ю iu | я ia |
Брайль | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Орыс Брайль әліпбиінде бұрын қолданылған ⠽ і мен белорус Брайль әліпбиіндегі ў-мен сәйкес ⠬ ұ-дан басқа, қосымша қазақ әріптеріне берілген Брайль әрпі басылымда кириллицаны қолданатын басқа тілдердегі әріптермен сәйкес келмейді. ⠜ ә-ден (латынша ä) басқа, олардың барлығы дүниежүзілік қағидаларға сәйкес емес.
Пунктуация
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тыныс белгілер:
Тыныс белгісі | , | . | ? | ! | ; | : |
---|---|---|---|---|---|---|
Брайль | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Жұпты тыныс белгілер:
Қазақ Брайль әліпбиі Орыс Брайль әліпбиіндегідей ⠣⠀⠜ арифметикалық дөңгелек жақшалар қолданады.
Тыныс белгісі | « ...... » | ( ...... ) |
---|---|---|
Брайль | ![]() ![]() ![]() |
![]() ![]() ![]() |
Пішімдеу
[өңдеу | қайнарын өңдеу]курсив | бас әріп | цифр |
---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- UNESCO (2013) World Braille Usage Мұрағатталған 8 қыркүйектің 2014 жылы., 3rd edition.