Қарабау (Өзбекстан)
| Қарабау | |
|---|---|
| өзб. Qorabov | |
| |
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 37 км |
| Су алабының ауданы |
184 км² |
| Су алабы | Аһангаран → Сырдария → Солтүстік Арал теңізі → Оңтүстік Арал теңізі |
| Су шығыны | 3,2 м³/с (Самаршық қыстағы) |
| Бастауы | |
| • Орналасқан жері | Шатқал жотасы, Қызылнұр тауы |
| • Координаттары | 41°13′03″ с. е. 70°03′23″ ш. б. / 41.21750° с. е. 70.05639° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | |
| • Орналасқан жері | Ангрен қаласы |
| • Координаттары | 40°58′01″ с. е. 70°02′51″ ш. б. / 40.96694° с. е. 70.04750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 40°58′01″ с. е. 70°02′51″ ш. б. / 40.96694° с. е. 70.04750° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| Ел |  Өзбекстан
|
| Аймақ | Ташкент облысы |
| Ортаққордағы санаты: Қарабау | |
Қарабау, Қарабаусай[1] (өзб. Qorabov/Қорабов) — Өзбекстанның, Ташкент облысы Аһангаран ауданындағы тау өзені (сай), Аһангаран өзенінің оң саласы. Суы қазір жыл бойы Аһангаранға жететін соңғы өзен.
Гидрологиялық сипаттамалары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қарабаудың ұзындығы 17 км, су алабы — 184 км². Сағасының ені — 10 м, тереңдігі — 1,0 м, түбі — қатты. Самаршық қыстағының маңында өлшенген орташа жылдық су шығыны 3,2 м³/с құрайды. Оның үстіне жылдық ағынның 70-75 % наурыздан маусымға дейінгі уақытқа келеді. Сайдың арнасында кейде ағынның орташа жылдамдығы 81 м³/с болғанда сел байқалады. Тіркелген ең жоғарғы су шығыны — 114 м³/с (8 сәуір 1959 жыл).
Қарабау негізінен бұлақтармен қоректенеді. Жаздың екінші жартысында (секундына литр ретімен) су мөлшерінің күрт төмендеуін бастан кешірсе де, қоректену сипатына байланысты жыл бойы кеуіп кетпейді.
Қарабау — Аһангаран өзеніне жыл бойына тікелей жететін соңғы саласы, төменде жатқан ағындары қазіргі уақытта ысырынды конустарымен тұтастай жойылған немесе сағасы құрғап қалған.
Өзен ағысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]«Өзбекстан ұлттық энциклопедиясының» мәліметінше, Қарабау Қызылнұр тауының оңтүстік-шығыс беткейінен ағып, Шатқал жотасынан бастау алады. Бас штабтың топографиялық карталарында Қарабау атауы Қырықтысай мен Қалтабаран өзендерінің сағасынан төменгі жағында орналасқан.
Сай тек шамалы иілістері бола тұра, жалпы оңтүстік бағытта ағады. Мазаржан, Таман, Қызылсу тауларынан батысқа қарай өтеді. Қызылсу шыңының астында балалар лагері құрылған. Қарабау сағасының жағасында Қатаған, Ақтерең, Жушалы елді мекендері бар, одан әрі өзен Ангрен қаласының батыс шетімен (Қарабау, Самаршық, Майдан, Сағлам аудандары) ағып, оң жақтан Аһангаранға ағады. Қосылымнан біршама биіктей келе, ол Ташкент-Ангрен теміржол желісімен қиылысады.
Тармақтары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қырықтысай мен Қалтабаран қосылатын жерінен төмен жақта Қуакөлсай, Қамысты, Шынауыл, Семгенсай өзенге құяды.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Буряков Ю. Ф. Генезис и этапы развития городской культуры Ташкентского оазиса. — Ташкент: Издательство «Фан» Узбекской ССР, 1982. — С. 32. — 212 с. — 1000 экз.