Қараоттар тұқымдасы
| Қараоттар тұқымдасы | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||
|
Қараоттар тұқымдасы (лат. Portulacaceae)[1] - дара желекті, қос жарнақтылар тұқымдасына жататын бір немесе көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Дүние жүзінде 500-дей түрі бар.
Ботаникалық сипаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Жапырақтарының жиектері бүтін, көбінесе шырынды болады.
- Гүлдері қос жынысты, бір үйлі, қос гүлсерігі бар. Тостағаншалары 2-ге бөлінген, кейде түбімен жатынға бірігіп өскен. Күлтелері 5 (сирек 4-9), бос немесе бірігіп өскен, аталықтары 3-15, гүл күлтелерінің түбімен бірігіп кеткен, аналығы - біреу, 3-6-ға бөлінген, жатыны бос немесе тостағаншасымен біріккен, бір ұялы. Маусымнан қыркүйекке дейін гүлдеп, жемістенеді.
- Жемісі қауашақ, 2-3 немесе көп тұқымды, жарғақты, көлденеңінен немесе 3-ке жарылып ашылады. Тұқымдарында белок көп болады.
Өсетін жері мен таралуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қараоттар тұқымдасы көбінесе Оңтүстік Америка мен Калифорнияда таралған. Қазақстанда Алтай тауларында, Жетісу (Жоңғар), Іле, Күнгей Алатауларында және Қаратауда жүргеніш және қараот туыстары кездеседі.
Қолданысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Оңтүстік Америкада көкөніс ретінде тамаққа пайдаланады.
- Гүлдері әсем болғандықтан әсемдік үшін өсіріледі.
- Медицинада емдік дәрі ретінде пайдаланылады.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5