Қарағандының әкімшілік-аумақтық аудандастырылуы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қарағандының әкімшілік-аумақтық аудандастырылуы, Соғыс қарсаңындағы жылдары Қарағанды көмір бассейнін игеру кезінде шахта төңірегіндегі көптеген ауындарда тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттар салылған, кейіннен Ескі қаланы құрды. 30-жылдардың 2-жартысында жаңа қаланың іргесі қаланып, көп қабатты ондаған үй бой көтерді. Алайда Жаңа қаланың құрылысы баяу жүргізілді, көзделген ірі шахталардың орнына аудан жерінде шашыраңқы орналасқан ұсақ шахталар көбейіп кетті. Өндіріс орындарының қызметіне кеңес және партия басшылығын жақсарту, қала ішіндегі көптеген ауылдарда тұратын еңбекшілердің тұрмыс және еңбек жағдайдарын түзеу үшін ҚазКСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1938 ж. 29 маусымдағы Жарлығымен Қарағандыда 3 аудан: Киров (орталығы С. М. Киров атындағы шахта пос.), Ленин (орталығы Жаңа қала), Октябрь (бұрынғы Сталин, орталығы Ескі қала) аудандары құрылды. Ұлы Отан соғысы жылдарында бассейнде көмір өндіру күрт артты, елдің батыс аудандарынан көшірілген зауыттар іске қосылды. Өздігінен, жүйесіз салылған поселкелер есебінен қала аумағы кеңейді. 1945 ж. ҚазКСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Теміржол және Шахта (1963 жылға дейін) аудандары құрылды. 1950-1960 жылдары қалада отын-энергетика, машина жасау өнеркәсібінің, құрылыс индустриясының, жеңіл және тамақ өнеркәсібінің, транспорт пен байланыстың, халыққа коммуналдық және тұрмыстық қызмет көрсетудің жаңа кәсіпорындары қатарға қосылды. Халық саны өсті, тарихи түрде қалыптасқан, қайта құрылып және салынып жатқан өнеркәсіпті және қалалық аймақтарды біріктіретін бас жоспар негізінде осы заманғы қала құрылысы шапшаң жүргізілді. Әсіресе материалдық өндіріс және қызмет көрсету салаларының кәсіпорындары, мекемелері мен ұйымдары көбейе түскен. Жаңа қала халқының саны жедел өсті. Ленин ауданына енетін Ужен Михайловка, Федоровка поселкелері жаңадан дамып, ірі Оңтүстік-шығыс тұрғын аймағының құрылысы басталды, Степной тұрғын аймағын салу жоспарланды. Шаруашылығының кеңейіп, күрделенуіне байланысты 1969 ж. мамырда ҚазКСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Жарлығымен Ленин ауданының күрамынан бөлінген Совет ауд. құрылды, 1988 ж. Теміржол ауд. таратылды. 1997 ж. 23 мамырда жергілікті өкімшілік-аумақтық бөліністі ретке келтіру мақсатында Қарағанды қаласының Ленин және Киров аудандары таратылды. 2001 ж. Совет ауданына Қазыбек би есімі берілді. Қазір (2006) Қарағандыда 2 қалалық аудан: Қазыбек би және Октябрь аудандары бар. Қалалық аудандардағы Мемлекеттік өкімет органдары - аудан әкімі.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5