Қарағанды қаласының Орталықтандырылған кітапханалар жүйесі
Кітапхана қаланың тартымды мәдени орталығы болып қала береді.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Орталықтандырылған кітапхана жүйесінің тарихы «Қарағанды қ. Сталин ауданының қалалық кітапханасынан» басталады. Бұған 33 инвентарлық нөмірімен 1938 жылы басылып шыққан Үлкен Совет Энциклопедиясының 36 томының бірінші бетіндегі мөрі куә.
Кітапхана Ескі қаланың – Қарағанды орталығы тұрғындарының сүйікті демалыс орнында, айналасы саябақтармен қоршалған Қазақ драма театрының ғимаратында орналасқан. Бұл уақытқа дейін қалада барлығы 4 кәсіподақтық және 16 ОНО кітапханалары болды (Қазақстандағы кітапхана ісі 29 бет).
1945 жылдың 24 тамызында Қазақ ССР СНК қаулысымен қалалық атқару комитетінің жанынан мәдени-ағарту жұмыстарының бөлімі ұйымдастырылды. Осыған байланысты кітапханалар қалалық атқару комитеті жанындағы мәдени-ағарту бөліміне берілді.
М.О.Әуезов атындағы орталық қалалық кітапханада сақталған сол кездердегі кітаптардың бірінші беттерінде «Қарағанды қ. №1 қалалық кітапхана» мөрлері тұр (К.А.Тимирязев Жизнь растений. 1949 жыл).
1950 жылға бұл кітапхананың қоры 18 мың данаға жуық кітаптарды құрады. 1960 жылдардың ортасында кітапхана №19 қалалық кітапханасы болады, ал 1977 жылы ол Орталық қалалық кітапхана болып ауыстырылады. Кітапхана Нұркен Әбдіров даңғылы, №12 үй мекен-жайы бойынша орналасқан. 1978 жылы Орталық қалалық кітапхана 1800 шаршы м. көлемімен жаңа ғимаратқа көшті, сол жылы (қарағандылық жазушы Ж.Бектұровтың ұсынысы бойынша) кітапханаға ұлы қазақ жазушысы Мұхтар Омарханұлы Әуезовтың аты берілді. 1977 жылға дейін Қарағанды қ. 30 қалалық көпшілік кітапханалар, 1 жасөспірімдер кітапханасы және балаларға қызмет көрсету бойынша 15 кітапхана ашылды.
Кітапхана қазіргі кезде[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазіргі уақытта Орталықтандырылған кітапхана жүйесінің [1] құрамына балаларға қызмет көрсету бойынша 5 кітапхана, жасөспірімдерге қызмет көрсету бойынша 2 кітапхана, 13 кітапхана филиалдары, сондай-ақ М.О.Әуезов атындағы орталық қалалық кітапхана кіреді. Орталықтандырылған кітапхана жүйесінің директоры Кузгумбаева Раушан Кушеновна, «Мәдениет қайраткері» төс белгісімен және ҚР Тәуелсіздігінің 20 жылдығына медалімен марапатталған. Қазіргі уақытта М.О.Әуезов атындағы ОҚК – бұл қаланың орталықтандырылған кітапхана жүйесі қызметінің әдістемелік қамтамасыз етуін және басқаруды ұйымдастыру қызметін атқаратын маңызды біліктілік және оңтайлы қызмет көрсету орталығы. ОКЖ кітап қоры 690646 тіркеу бірлігін құрайды, сондай-ақ қазақ тілінде – 127975, мерзімді басылымдар 134335 дана, аудио-визуалдық материалдар – 65, СD – 1012 дананы құрайды. Кітапханада 1917 жылға дейін басып шығарылған сирек кездесетін кітаптардың шағын өоры бар, олардың ішінде Н.В.Куприннің, А.П.Чеховтың көзі тірісінде жазылған шығармалар жинағы. ОКЖ түпнұсқалардың сақтау орны ғана емес, сонымен бірге заманауи ақпараттық өнімдердің барлық салалары бойынша өзінің пайдаланушыларына қызмет көрсететін нақты ақпараттық орталық болып саналады. Қазіргі уақытта ОКЖ-да автоматтандыру элементтері енгізілуде. ОКЖ заманауи компьютерлермен жабдықталған, Интернет желісіне кіру мүмкіндігі бар, сондай-ақ өзінің сайты бар. Жыл сайын Қарағанды қ. орталықтандырылған кітапхана жүйесі 79 мыңнан астам пайдаланушыларға қызмет көрсетіп, 2 031 930 мың кітап береді. Кітапхана қызметін әртүрлі мамандық иелері пайдаланады: жұмыскерлер, ғылыми қызметкерлер, студенттер мен оқушылар, зейнеткерлер, мұғалімдер мен дәрігерлер, уақытша жұмыссыз отырғандар.