Қаржы құқығы
 | Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
 | Бұл бет жедел жоюға ұсынылған. Себебі: машиналық аударма Kasymov Т 00:48, 2022 ж. мамырдың 17 (+06).
Бұл мақаланы 2022-05-17, 00:48 кезінде (22 ай бұрын) Kasymov (журналы | үлесі) соңғы рет өңдеді.
|
Қаржы құқығы - құқықтың жетекші және маңызды саласы. Қаржы мемлекеттің материалдық өмір сүру негізіне қызмет етіп, оның қызметін ақшалай қамтамасыз етудің қайнар көзі болып табылады. Қаржы тетіктері арқылы мемлекет елдің экономикалық дамуына белсенді ықпал етеді. Қаржы құқығы жоғарғы заң оқу орнының құқықтану мамандығының студенттеріне арналған міндетті пән болып табылады.
Қаржы құқығы ғылымы адамзаттың практикалық қажеттіліктерінен туындады және басқа ғылымдардың; мемлекеттік және полиция құқығы, саяси экономия және қаржы ғылымдары құрамында "тәжірибе жинақтаудан өтіп" түпкілікті өзін мойындатты. Орта ғасырлардың ауысымына келген соңғы төрт ғасыр, экономикалық және қаржы ерекшеленеді; ірі компаниялардың санының көбеюімен, банк ісінің дамуымен өнеркәсіп орнының өсуімен өзіндік орнын белгіледі. Егер орта ғасырлардың типтік өкілдері монахтар, феодалдар мен шаруалар болса, XVI-XVII ғ.ғ. кейіпкерлер; жігерлі кәпестер, мануфактура иелері мен банкирлер болды.
Қаржылық жоспарлау[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қаржылық жоспарлау - қаржы құқығындағы негізгі экономикалық процесстердің бірі ретінде оқулықта беташар бөлім ретінде басталса, бюджет процесстері қаржы жүйесіндегі ең негізгі фактор ретінде кең көлемде баяндалып өткен. Сонымен қатар осы бөлімде шет елдердің бюджет жүйесіне де нақтылай түсініктер беріліп, шолу жасалынған. Оқулықта қаржы тетіктерінің негіздеріне жататын салық жүйесіне де өзіндік анықтама беріліп салықтың пайда болу даму тарихына да кеңінен тоқталған. Негізгі бөлімнің тағы бір элементі және негізгі буындарының бірегейі банк жүйесі және оның құқықтық реттелуі де өте өсерлі баяндалған. Екінші бөлімде бөлемнің барлық мемлекеттерінің ақша бірліктері мемлекеттік басқару нысандары және астаналарының атаулары көрсетілген, құнды ақпараттың қызметі де бар фактілер келтірілген.
Мемлекеттің қаржылық қызметі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мемлекеттік және жергілікті бюджеттер кез-келген басқа мемлекеттегі сияқты Республикамызда қаржы жүйесінің орталық буыны болып табылады. Бюджет мемлекеттің қажетті атрибуты және оның тәуелсіздігінің негізгі ақша қорлары қалыптасып, олар үшін жалпы мағынадағы міндеттерді шешуді қамтамасыз етеді және мемлекеттік, жергілікті билік органдарының функцияларын жүзеге асыруға қаржылай негіз жасайды. Материалдық аспектіде мемлекеттік бюджет, жергілікті бюджет сияқты белгілі бір мемлекеттің масштабында орталықтандырылған ақша қорын білдіреді.
Бюджеттің материалдық мазмұны қозғалмалы, ондағы шығарылған ақша көлемі үнемі ауысып, түсім түрлері, шығыстардың бағыты да ауысып тұрады. Бірақ бюджеттің негізі оның қаржыларын шоғырландырып және пайдаланумен байланысты. Қоғамдық қатынастарда, немесе айтқанда бюджеттің экономикалық қатынастардың жиынтығын білдіреді. Бюджетте мемлекеттің қаржы ресурстарының неғұрлым ірі бөлігі шоғырланады. Бюджет түсінігінің заңсыз аспектісіне келсек, бұл жағдайда ол құқықтық акт ретінде қарастырылады.