Қарғалы тәтісі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қарғалы тәтісі - Жетісуды мекендеген ежелгі тайпалардың зергерлік бұйымы. 1939 ж. Қарғалы сайының бойындағы Мьщошақтьща жер қазу жұмыстары кезінде табылған. Штампынау техникасымен жалпы ұзындығы  35, ені 4,7 см екі тік бұрышты алтын пластина түрінде жасалған. Онда бұғының, ұшқан кұстың, үстіне адам жайғасқан, бұқпантайлап бара жатқан қанатты жолбарыстың таң каларлық бейнелері бар. Барлық мүсіндердің соншалықты шеберлікпен әсем какышталып жасалғаны таңдай қақтырады. Бірақ айтарымыз бұл ғана емес. Әшекейлі тәтіде қанатты ат және үстіне адамды отырғызып алып жүгіріп бара жатқан айдаһар тейнеленген. Олардың төбесінен құс (қаз бен үйректің біріне ұқсайды) ұшып барады. Бұлардан басқа таутеке, аю, арқарға мініп, қолына гүл ұстаған адам бейнелері бар. Осылай бірінен-біріне ұласып кете беретін аң-құс бейнелері аса нәзік те әсем жасалған. Аңдардың көзіне, тұяғына қондырылған асыл тастарды жай көзбен байқаудың өзі киын. Ғаламат шеберлікпен салынған бұл өрнектерден сол заман өнерінің жетістігін ғана емес, адамдардың пәлсапалық талғамын да тануға болады. Төті б.з.б. 3 ғ. мен б.з. 2 ғ-дағы "Орта Азия" өнеріне тән. Бұл ескерткіштер - б.з.д. II ғасыр мен б.з. II ғасыры аралығында қазақ жерін мекендеген тайпалардың үздік өнерінің күәсі.Ежелгі үйсіндердің қолөнершілері шеберлігінің айғагы болумен бірге, ол қазақ халқының қолданбалы өнерінің тамаша үлгісі болып табылады. Қазақстан Республикасының Орталық мемлекеттік мұражайында сақталуда. [1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3