Қарқара артезиан алабы

Қарқара артезиан алабы– Алматы облысы Райымбек ауданында, Кеген, Шалкөдесу және Қарқара өзендерінің аңғарындағы арынды жер асты суы бар өңір.

Солтүстік-шығысында Кетпен (Ұзынқара), Құлықтау, оңтүстігінде Күнгей және Теріскей Алатаулары жотасымен шектелген. Алап батыстан шығысқа қарай 120 – 135 км-ге созылып жатыр, ені 8 – 10 км-ден 25 – 28 км-ге дейін. Мұндағы арынсыз грунт сулары өзен аңғарларындағы құм аралас малтатастармен байланысты. Олардың тереңдігі 0,6 – 10 м, минералдылығы 0,5 г/л, құрамы гидрокарбонатты, натрий-кальцийлі. Сулы қабаттың қалыңдығы 2 – 20 м. Арынды жер асты сулары төрттік кезеңінің шөгінділері мен жоғарғы миоценнің ірі кесекті құм-қиыршық аралас дөңбектас-малтатастарынан тұратын қабаттарда 24 – 30 м-ден 236 м-ге дейінгі тереңдікте қалыптасқан. Кеген елді мекенінің маңында бұрғыланған ұңғымалармен 36 – 95 м тереңдікте жоғары арынды үш сулы горизонт ашылды. Олардағы судың деңгейі жер бетінен 15 – 30 м биіктікке дейін көтерілді. Ұңғымалардан өз бетімен ағатын тұщы (минералдығы 0,4 – 0,8 г/л) жер асты суының шығымы 6 – 8 л/с-тан 12 – 17 л/с-қа дейін. Миоцен мен төменгі плиоценнің сазды шөгінділерінің арасындағы құмтастар мен конгломераттарда жиналатын жер асты сулары, көбінесе тұзды болып келеді. Артезиан алабының шет жағындағы Шөладыр тауының ортүстік бөлігінде жер бетіне минералд. 16,6 – 322,6 г/л термальды (ыстық) сулар шығып жатыр. Жер асты суының құрамында HBO², J, Br, F микроэлементтері бар. Бос күйінде H₂S кездеседі.