Қар шегі сызығы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Альпі тауы

Қар шегі сызығы – таудағы тұрақты қар жамылғысының төменгі шегі. Ол бірнеше түрге ажыратылады: Қар шегі сызығынан жоғары жататын қар жаз айларында түгел еріп үлгермейді, өйткені қар жатқан деңгейдегі ашық, көлеңкесіз, тегіс беткейге жауған қар мөлшері оның еру мөлшеріне тең болады. Мұндай жағдайдағы Қар шегі сызығы климаттық деп аталады. Климаттық Қар шегі сызығы көп жылғы қар мен мұз жамылған көлбеу беткейлерде қалыптасады. Беткейлерінің орография жағынан қолайлы беттерінде (жер бедерінің ойыс пішіндері, беткейдің көлеңке жағы, т.б.) мұзқар (фирн) Қар шегі сызығын байқауға болады, оны кейде орографиялық Қар шегі сызығы дейді. Қар шегі сызығы биіктікке, ендікке, жауын-шашынның мөлшеріне, тау беткейлерінің сипаты мен орналасуына тәуелді. Қар шегі сызығы экватор маңында 4600 м, тропиктерде 5000 – 6000 м, Альпіде 2200 – 3100 м, Батыс Кавказда 2700 – 2900 м, Шығыс Кавказда 3500 – 3700 м биіктіктен өтеді. Қазақстанның биік таулы аймақтарында Қар шегі сызығы солтүстіктен оңтүстікке қарай өрлеп отырады. Ол Алтайда 2850 – 3060 м, Жетісу Алатауында 3550 – 3630 м, Іле Алатауында 3760 – 4080 м биіктікте байқалады; қ. Хионосфера.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ энциклопедиясы