Қатысушы:Абылай Арын/Ана Брнабич

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Ана Брнабич
Сурет
Туған күні

28 қыркүйек 1975 (1975-09-28) (48 жас)

Туған жері

Белград

Азаматтығы

Сербия

Ұлты

Серб

Мансабы

Саясаткер

Әкесі

Зоран

Қолтаңбасы

Қолтаңбасы

Ана Брнабич (серб. Ana Brnabić, Ана Брнабић; 28 қыркүйек 1975) — 2017 жылдан бастап Сербия премьер-министрі қызметін атқарып келе жатқан сербиялық саясаткер. Ол бұл лауазымды атқарған алғашқы әйел және алғашқы гей адам.[1]

Ол премьер-министр Александр Вучич пен премьер-министрдің міндетін атқарушы Ивица Дачичтің басқаруымен 2016 жылдың 11 тамызынан 2017 жылдың 29 маусымына дейін мемлекеттік басқару және жергілікті өзін-өзі басқару министрі ретінде үкіметке келді.[2] Бұл рөлде Брнабич Сербияда орталық мемлекеттік қызметтерді реформалауды бастады.

Ол 2017 жылдың 31 мамырында Сербия президенті қызметіне кіріскеннен кейін, Вучич 2017 жылдың маусымында Брнабичті өзінің мұрагері етіп ұсынды.[3] Премьер-министр Брнабич пен оның кабинеті 2017 жылы 29 маусымда Ұлттық 250 мүшесінің 157-нің көпшілігімен дауыс берді. Сербия ассамблеясы. Партиялық емес саясаткер болып сайланған ол 2019 жылы билеуші Сербияның прогрессивті партиясына қосылды.

2019 жылы Брнабич Forbes журналында әлемдегі ең күшті 88-ші әйел және ең күшті 19-шы саясаткер әйел және саяси жетекші әйел ретінде танылды. [4][5]Кейбір бақылаушылар оның атқарушы биліктің конституциялық рөліне сәйкес саяси күші жоқ деп сипаттап, басқарушы партияның жетекшісі Александр Вучич өзінің президенттік позициясында күш жинады деп мәлімдеді.

Ерте және жеке өмірі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Брнабич Белградта дүниеге келген. Оның атасы Антон Брнабич, этникалық хорват югославиялық әскери офицері, Хорватияның қазіргі Хорватиядағы Крк аралындағы Стара Башкада дүниеге келген. Ол Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Югославия партизандарымен шайқасты және соғыстан кейін подполковник шенін алды. Оның әжесі Мика Пожега маңындағы Горобильеде дүниеге келген. Оның атасы мен әжесі Сербияның оңтүстік-шығысы Бабушницадан. Оның әкесі Зоран 1950 жылы Уджицеде дүниеге келген және оқуды отбасы тұрған Белградта аяқтаған.[6]

Брнабич - лесбиян, Джоханна Сигурдардоттирден кейінгі әлемдегі екінші әйел ЛГБТ үкіметінің басшысы (Исландия 2009–13) және Джоханна, Элио Ди Рупо (Бельгия 2011–14), Ксавье Беттель (Люксембург) және Лоханнан кейін үкіметтің жалпы бесінші басшысы. 2013 - қазіргі уақыт) және Лео Варадкар (Ирландия 2017–20). 2017 жылы ол Белградтағы гейлер шеруіне қатысқан кез келген Балқан елдерінің бірінші үкімет басшысы болды.[7]

2019 жылы оның серіктесі Милика Дюрджич ұл босанды; Брнабич - премьер-министр жұмыс істеп тұрған кезде серіктесі босанған алғашқы ашық гей премьер-министр.[8]

24 желтоқсан 2020 жылы Брнабичке Pfizer – BioNTech COVID-19 вакцинасы егілді.[9]

Білім және іскерлік мансабы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Брнабич Сербияның Белград қаласында өсіп, беделді Белградтың бесінші гимназиясына қатысты. Сербиялық білімнен басқа, Брнабич Норсвуд университетінің (Мичиган, АҚШ) іскерлік әкімшілік бакалавры (BBA) дипломына және Халл университетінің (Англия, Ұлыбритания) MBA дәрежесіне ие және он жылдан астам уақыт халықаралық ұйымдармен, шетелдік инвесторлармен, Жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен және Сербияның мемлекеттік секторымен жұмыс істеді.[10]

Брнабич Сербия үкіметіне тағайындалғанға дейін, ол Continental Wind Serbia[11] компаниясының директоры болған, онда Ковиндегі жел паркіне 300 миллион еуро инвестицияларын жүзеге асырумен айналысқан.[12] Ол «Пексим» коммерциялық емес қорының басқару кеңесінің мүшесі болды.[13]

Ол Сербияда USAID қаржыландыратын жобаларды жүзеге асыратын әртүрлі американдық консалтингтік компанияларда жұмыс істеді. Ол Сербияның бәсекеге қабілеттілік жобасы басшысының орынбасары, Сербиядағы Жергілікті өзін-өзі басқаруды реформалау бағдарламасының сарапшысы және муниципалитеттердің Экономикалық даму бағдарламасының аға үйлестірушісі болды. Ол 2006 жылы жергілікті экономикалық даму үшін Ұлттық Альянсты (NALED) құруға белсенді қатысты.[14] Осы өзара іс-қимыл барысында ол Сербияда жергілікті экономикалық даму тұжырымдамасын енгізуге және инвестицияларды белсенді ынталандырумен Жергілікті деңгейде іскерлік ортаны жақсарту үшін муниципалитеттердің әлеуетін арттыруға қатысты. Ол NALED Басқарушы кеңесінің мүшесі, содан кейін президенті болды.

Саясаткер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Брнабич Петр Порошенкомен 2018 жыл.
Брнабич Болгария Президенті Румен Радевпен бірге Белградқа ресми мемлекеттік сапары барысында
Брнабич Сербияға сапары кезінде Ресей премьер-министрі Дмитрий Медведевпен
Брнабич 2019 жылғы Белград мақтаныш парадында қатысушы: «Премьер-министр, барлық артықшылықтармен өмір сүру қандай?»

2016 жылдың тамызында ол мемлекеттік басқару және жергілікті өзін-өзі басқару министрі болып тағайындалды. Сонымен қатар, ол Сербия Үкіметінің инновациялық кәсіпкерлік және ақпараттық технологиялар жөніндегі кеңесінің, сондай-ақ ұлттық азшылық істері жөніндегі Республикалық Кеңестің төрағасы және мемлекеттік басқаруды реформалау жөніндегі республикалық кеңестің вице-президенті болып табылады.

Брнабич өзін еуропалық және технократиялық Премьер-Министр деп атады.[15][16] Ол өз Үкіметі үшін басымдық жаңғырту, білім беру реформасы және цифрландыру болып табылатынын түсіндірді.[17][18] Екінші жағынан, ол консервативті және ұлтшыл үкіметтің басшысы ретінде сынға алынды, оған Батысқа қарсы және ресейшіл министрлер де кіреді.[19][20][21][22]

2018 жылдың мамырында Брнабич Душан Вуйович отставкаға кеткеннен кейін жаңа министр тағайындалғанға дейін Қаржы министрлігін басқарды.[23] 2018 жылдың 29 мамырында ол Синишу Малиді осы лауазымда Вуйовичтің мұрагері етіп тағайындады.[24] 2018 жылдың 26 шілдесінде Брнабич Вашингтондағы Америка Құрама Штаттарының Конгрессінде Ақ үйдің алдында серб туының көтерілуінің 100 жылдығына арналған рәсім өткізді.[25]

2019 жылдың қазан айында премьер-министр өзінің Сербиядағы прогрессивті партиясының қатарына қосылғанын растады.[26] 2019 жылдың 25 қазанында Брнабич Сербия мен Еуразиялық экономикалық Одаққа мүше мемлекеттер (ЕАЭО) арасында ЕАЭО аумағына экспортталуы мүмкін сербиялық өнімдердің тізімін кеңейтетін еркін сауда туралы келісімге қол қойды.[27]

COVID-19 пандемиясы 2020 жылдың наурызында Сербияға жайылғаннан кейін Брнабич денсаулық сақтау дағдарыс комитетінің бастығына тағайындалды.[28] Президент Вучич 15 наурызда төтенше жағдай жариялағаннан кейін, үкімет төтенше жағдай кезіндегі шаралар туралы ережелер шығарып, эпидемия салдарын жоюға бағытталған.[29] Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Сербияда бірінші рет коменданттық сағат енгізілді.[30]

Конституциялық рөлдер туралы пікірталас[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Саясаттанушылар Кшиштоф Зуба Брнабичті басқарушы партияның жетекшісіне үлкен саяси тәуелділігі бар үкімет басшысының мысалы ретінде келтірді.[31] Ол премьер-министрдің атқарушы билік басшысы ретінде өзінің саяси позициясы жоқ жағдайларды «суррогат үкіметтер» ретінде анықтап, конституциялық детерминанттарға қайшы келетін биліктің бөлінуі демократиялық емес жүйелерге тән екенін түсіндірді.

2019 жылдың ақпан айында Freedom House Сербияның мәртебесі сайлаудың нашарлауына, Үкіметтің және одақтас бұқаралық ақпарат құралдарының заңды қудалау мен жала жабу науқандары арқылы тәуелсіз журналистерді құлатуға деген ұмтылыстарына, сондай-ақ Вучичтің Конституциялық рөліне қайшы келетін атқарушы биліктің жиналуына байланысты жартылай еркін деңгейге дейін төмендегенін хабарлады.[32] Оппозиция жетекшілері мен кейбір бақылаушылар оны қарапайым Вучич қуыршақ деп сипаттайды, оның Конституцияға сәйкес президенттігі негізінен салтанатты және атқарушы билікке ие емес.[33][34] Брнабич мұны ешқашан жоққа шығарған жоқ, тіпті Вучич премьер-Министрдің "тәлімгері" болуы керек деді.[35]

Косово[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2018 жылдың желтоқсанында Косово қауіпсіздік күштерінің Косово Қарулы Күштеріне қайта құрылуы туралы түсініктеме берген Брнабич: "біздің Қарулы Күштерімізді пайдаланудың қажеті жоқ деп үміттенемін, бірақ қазіргі уақытта бұл үстелдегі нұсқалардың бірі, өйткені сіз сербтердің жаңа этникалық тазаруына және жаңа дауылдарға куә бола алмайсыз - дегенмен Эди Рама оларды шақырады. Сіздің мықты армияңыз бар екенін біреу білсе, олар сізбен сөйлесіп отыруы керек."[36][37]

Сонымен қатар, 2019 жылдың мамыр айында Косовоның Сыртқы істер министрі Бехджет Паколли Брнабичтің өзінің нәсілшілдік идеологиясына байланысты Косовоға кіруіне жол бермейтіндігін мәлімдеді. Брнабич, Еуропалық Комиссияның 2019 жылғы жұмысы туралы есепті тапсыру кезінде: «Харадинай, Тачи және Весели ең үлкен ұлтшыл және шовинист кім екенін білуге бәсекелесуде. Мені қатты қорқытатын нәрсе - біз ақылға қонымсыз адамдармен, ең нашар түрмен жұмыс істейміз популист, сөзбе-сөз орманнан шыққан адамдар ».[38][39] Мұны, әсіресе Twitter-дің қолданушылары қатты сынға алды, олар премьер-министрді мазақ ету мақсатында #literallyjustemergedfromthewoods хэштегімен науқан жүргізді.[40]

2020 жылдың 20 қаңтарында Сербия мен Косово үкіметтері жиырма жылдан астам уақыт ішінде алғаш рет өздерінің астаналары арасындағы рейстерді қалпына келтіруге келісті.[41][42] Келісім АҚШ-тың Германиядағы елшісі Ричард Гренеллдің бірнеше жыл бұрынғы дипломатиялық келіссөздерінен кейін жасалды, оны өткен жылы президент Дональд Трамп Сербия-Косово қатынастары бойынша арнайы өкіл етіп тағайындады.

Сребреницадағы Геноцид ескертпелері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2018 жылдың 14 қарашасында немістің Deutsche Welle қоғамдық таратушысына берген сұхбатында Брнабич 1995 жылы шілдеде Сребреницада босниялық серб күштерінің боснияларды қырып-жою әрекеттері геноцид болды деп теріске шығарды.[43] Екі аптадан кейін Еуропарламент парламенттің Сербия билігі тарапынан Сребреница геноцидін теріске шығаруды жалғастырып келе жатқанына өкінетіндігін және қарар қабылдады және ICTY-мен және оның ізбасар механизмімен толық ынтымақтастықты сот шешімдерін қабылдауды ескертті.[44] Гаага соты Брнабичті Сребеница геноцидін жоққа шығарғаны үшін сынға алды.[45][46]

ЛГБТ құқықтары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ол премьер-министр болып тағайындалғаннан кейін Брнабич өзін Сербияның гей-премьер-министрі атағын алғысы келмейтінін және «осы кезеңде ЛГБТ құқықтық реформаларын жүргізуді» жоспарламағанын, өйткені ол басқа саяси реформаларға басымдық беруді қалайтынын айтты.[47] 2017 жылдың қыркүйегінде Брнабич Белградтағы мақтаныш шеруіне қатысып, мақтаныш парадына қатысқан алғашқы серб премьер-министрі болды.[48] Шарада Брнабич:

Үкімет мұнда барлық азаматтар үшін және барлық азаматтардың құқықтарын сақтауды қамтамасыз етеді.

Брнабич бір жынысты ерлі-зайыптылардың мұрагерлік құқығын жақтайтынын айтады.[49] 2019 жылдың ақпанында Брнабичтің серіктесі Милика Дурджич Игорь атты ұл туды, бірақ бір жынысты некеге конституция бойынша тыйым салынған және Сербияда ЛГБТ ата-анасы реттелмеген. Франс Пресс агенттігінің хабарлауынша, «Ана Брнабич - серіктесі қызметінде болған кезде босанған алғашқы премьер-министрлердің бірі ... және әлемде бір жынысты жұпта бірінші».[50] Кейбір журналистер мен ЛГБТ белсенділері Брнабич Сербияда ЛГБТ теңдігін жақтай алмады деген қорытындыға келді.[51][52]

Марапаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ол өзі жұмыс істеген даму жобалары, бизнесті әлеуметтік жауапты жүргізуге және төзімділікке жәрдемдесу үшін бірқатар мақтауға ие болды. Серб Республикасының орденімен марапатталған.[53]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Serbia Gets Its First Female, and First Openly Gay, Premier
  2. Састав Владе
  3. Ana Brnabic nova premijerka
  4. THE WORLD’S 100 MOST POWERFUL WOMEN
  5. The Most Powerful Women In Politics 2019
  6. moj-deda-je-hrvat-ja-sam-srpkinja-ovo-je-porodicni-rodoslov
  7. Serbia's gay PM is first in region to attend pride parade
  8. Gay partner of Serbian PM Ana Brnabic gives birth in first for a world leader
  9. Brnabić, Kisić Tepavčević i Kon primili vakcinu protiv korone u Torlaku
  10. Ana Brnabić, Prime Minister
  11. Ana Brnabić, generalni direktor Continental Wind Srbija
  12. Construction of Cibuk wind farm in Kovin begins late 2013
  13. Brnabic Named Serbia’s New PM-Designate
  14. Biografija Ane Brnabić
  15. Hard days ahead for Serbia's gay PM
  16. Brnabic-Everyone-forgets-i-m-a-technocrat-Prime-Minister
  17. Serbia’s next premier: EU membership, modernization priority
  18. Digitalization, education reform are priorities, Serbian PM
  19. The Journey of LGBT Rights: Norm Diffusion and its Challenges in EU Seeking States: Bosnia and Serbia
  20. Aleksić: Brnabić, simbolična figura u konzervativnoj vladi
  21. Serbia lawmakers elect 1st female and 1st openly gay premier
  22. Nordic, Central, and Southeastern Europe 2018-2019
  23. Brnabićeva ministar finansija, do imenovanja novog
  24. Mali izabran za ministra finansija
  25. Strong historical links between Serbia, United States
  26. pm-brnabic-joins-vucic-s-ruling-serbian-progressive-party
  27. Brnabic signs Free Trade Agreement with EAEU
  28. Nove mere Vlade Srbije: Formirana dva krizna štaba, zabrana ulaska iz Rumunije
  29. COVID-19
  30. Prvi put policijski čas od Drugog svetskog rata, građani uglavnom poslušni
  31. Leaders without Leadership: Surrogate Governments in Poland
  32. FREEDOM IN THE WORLD 2019
  33. Sérvia escolhe primeira mulher para liderar governo e agradar à UE
  34. Ana Brnabić: Premijerka ili Vučićeva marioneta
  35. Brnabić: Vučić da ima ulogu mentora nad premijerom
  36. I hope Serbia won't have to use army - but it's an option
  37. Sorry, we can’t seem to find the page you’re looking for.
  38. Incensed By 'Racist' Comments, Kosovo Says It Is Banning Serbian PM
  39. Kosovo FM Pacolli calls Serbian PM Brnabic racist
  40. TRT World
  41. The New York Times
  42. Kosovo-Serbia flights to restart after two decades after historic air deal
  43. Hague Court Chief Criticises Serbian PM’s Genocide Denial
  44. European Parliament notes reform progress in Serbia
  45. Hague Court Chief Criticises Serbian PM’s Genocide Denial
  46. Hague Prosecutor Condemns Srebrenica Genocide Denial
  47. Ana Brnabić: 'I do not want to be branded Serbia's gay PM'
  48. Serbia's first openly-gay Prime Minister Ana Brnabic joins hundreds of marchers at LGBT pride event
  49. Brnabićeva o pravima LGBT populacije: Nerazumljivo mi je
  50. Ana Brnabic: Gay partner of Serbian PM gives birth
  51. Šta je Ana Brnabić uradila za LGBT+ prava u Srbiji?
  52. Away from the media’s gaze, Ana Brnabić is failing to advocate for LGBT equality in Serbia
  53. Ani Brnabić u Banjaluci uručuju najviši orden RS