Қатысушы:Bakhytzhan Berdiyeva/зертхана

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Ли Тай Ён
이태영
Туған күні

10 тамыз 1914 (1914-08-10)

Туған жері

Корея Республикасы, Унсан уезі, Пукджин қаласы

Қайтыс болған күні

16 желтоқсан 1998 (1998-12-16) (84 жас)

Анасы

Ким Хын-Вон

Жұбайы

Иль Хён Чён

Балалары

4[1]


Ли Тай Ён (кор. 이태영; Yi T'ai Yǒng 10 тамыз 1914 — 16 желтоқсан 1998) — Кореядағы алғашқы әйел заңгер (басқа дереккөздер оны Оңтүстік Кореядағы алғашқы әйел адвокат деп атайды).[2] Сондай-ақ ол елдегі алғашқы заңгерлік көмек орталығының негізін қалаушысы.[3] Ол өзінің бүкіл мансабы бойы әйелдер құқығы үшін күрескен.[4] Оның жиі айтатын сөзі "Әйелдердің ынтымақтастығынсыз ешқандай қоғам өркендей алмайды және өркендемейді". Лидің заңға деген адалдығы оған "әйел-судья" эпитетін әкелді.[1]

Кейбір дереккөздер Лиді Корея тарихындағы алғашқы әйел-судья ретінде қате анықтаған. 1954 жылы судья болған алғашқы корей әйелі Хван Юн Сук.[5] [6] Шамамен 1954 жылы Ли судья лауазымына тағайындалуға ұмтылған, бірақ саяси себептер бойынша оған төрелік етуге бас тартылды.[5] Ақыр соңында ол өзінің заңгерлік мансабында судья болды.

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ли Тай Ён 1914 жылы 10 тамызда қазіргі Солтүстік Корея аумағындағы Унсан уезіндегі Пукджин қаласында дүниеге келген. Ол үшінші буындағы методист болған. Оның әкесі алтын өндіруші болған; ал анасының есімі Ким Хын-Вон. Көптеген қыздардың ата-аналары қыздарды жұмыс істеуге үйретті, бірақ оның ата-анасы қыздар оқу керек деп ойлады, сондықтан ол өзге ұлдармен бірге мектепке барды. Лидің нағашы атасы оның туған қаласында методисттік (протестанттық) шіркеуді құрған. Пукджиндегі мектепті бітірген соң Пхеньяндағы қыздарға арналған Чунг Ыи орта мектебінде оқыды.[7] Ол 1936 жылы методист дін қызметкері Иль Хён Чёнге (Америкада оқыған) тұрмысқа шықпас бұрын Ихва әйелдер Университетінде оқып, үй экономикасы (home economics) бойынша бакалавр дәрежесін алды.[1] [8] 1940 жылдары оны Америка Құрама Штаттарының пайдасына тыңшылық жасады деген күдікпен "анти-жапон" ретінде түрмеге отырғызылды.[1] [4] Кейінірек ол Корея Республикасының Сыртқы істер министрі болды.[9] Тай Ён патриархалды қоғамда өмір сүрді (Кореяда қалыптасқан дәстүр бойынша) және оның төрт баласы, үш қыз және ұлы болды.[1]

Мансабы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бастапқыда ол Сеулге Ихва әйелдер Университетіне оқуға келгенде заңгер болуды қалады. Алайда оның күйеуін 1940 жылдары жапондық отаршыл Үкіметі бүлік шығарғаны үшін түрмеге отырғызды.[4] [8] Содан кейін Ли мектепте мұғалім және радиода әнші болып жұмыс істеуге мәжбүр болды, ал 1940 жылдардың басында отбасын асырау үшін ол тігін және кір жуумен айналысты. Соғыстан кейін күйеуінің қолдауымен, оқуын әрі қарай жалғастырды. 1946 жылы ол Сеул Ұлттық Университетіне түскен алғашқы әйел болды, үш жылдан кейін заңгер мамандығы бойынша диплом алды. [4] Ол 1957 жылы Корея соғысынан кейін аз қамтылған әйелдерге қызмет көрсететін заң орталығы - Әйелдерге арналған құқықтық кеңес орталығын ашты.[10] 1952 жылы ол Ұлттық сот емтиханың тапсырған алғашқы әйел болды.[8]

1976 жылы Ли мен оның күйеуі Корей азаматтарына азаматтық бостандықтарды қайтаруға шақырған Мёндонг декларациясына қатысты. Саяси көзқарастарына байланысты президент Пак Чон Хидің жауы деп саналған оны тұтқындап, 1977 жылы үш жылға шартты түрде жазаға тартылды, азаматтық бостандықтарынан және он жылға адвокаттық қызметпен айналысу құқығынан автоматты түрде айырылды.[10] [11] Оның заңгерлік тәжірибесі Кореядағы отбасылық қатынастар бойынша құқықтық көмек орталығына айналды, жыл сайын 10 000-нан астам клиентке қызмет көрсетеді.[11]

Доктор Лидің ағылшын тіліндегі екі өмірбаяны бар, Дэвида Финкельштейннің Үнсіз революционер: Ли Тай Ён корей кітабы (1979) және Сони Рид Строунның Жол жоқ жерде: Ли Тай Ён, оның тарихы кітабы (1988).[3]

Жарияланымдар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ол әйелдердің мәселелеріне қатысты 15 кітап жазды, ал 1957 жылы Кореядағы ажырасу жүйесі деп аталатын алғашқы кітабы жарық көрді. 1972 жылы ол Әйелдерге арналған заңдағы дұрыс мағына атты кітабын шығарды. Оның өзге танымал шығармалары Солтүстік Кореяның әйелі және Әйел болып туылған. Ол Элеонора Рузвельттің Өз бетінше кітабын корей тіліне аударды. 1984 жылы ол өзінің Хан өзенін асқабақпен қазу атты естеліктерін жариялады. [3]

Марапаттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1975 жылы Рамон Магсайсай сыйлық қорының қоғамдастықтағы көшбасшылығы үшін "корей әйелдерін босату үшін тең сот құқығына тиімді қызмет еткені үшін" деген белгімен Рамон Магсайсай сыйлығымен (Азия бейбітшілік сыйлығы деп те аталады) марапатталды. [12] Үш жылдан соң ол халықаралық заңгерлік көмек үшін Халықаралық заңгерлік көмек қауымдастығының марапатына ие болды.[11] Ол алған өзге марапаттардың бірі 1984 жылғы Дүниежүзілік методист бейбітшілік сыйлығы және 1981 жылы Нью-Джерси штатының Мэдисон қаласындағы Дрю университетінің құқық саласындағы құрметті докторы. 1971 жылы Белградта өткен дүниежүзілік бейбітшілік құқығы конференциясына қатысқан кезде ол марапатқа ие болды.[3]

Тағы қараныз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. ↑ a b c d e The 1975 Ramon Magsaysay Award for Community Leadership:Biography of Lee Tai-Young. Official website of Magsaysay Award Organization. Тексерілді, 28 сәуір 2013.
  2. ↑ Steinberg David I. Stone mirror: reflections on contemporary Korea — EastBridge, 2002. — P. 86. — ISBN 978-1-891936-20-3.
  3. ↑ a b c d Encyclopedia of Women Social Reformers: A-L-v. 2. M-Z — ABC-CLIO, 2001. — P. 391–. — ISBN 978-1-57607-101-4.
  4. ↑ a b c d Behnke, Alison (2005). North Korea in Pictures. Twenty-First Century Books. p. 71. ISBN 978-0-8225-1908-9. Retrieved 27 April 2013.
  5. ↑ a b East Asia's Renewed Respect for the Rule of Law in the 21st Century: The Future of Legal and Judicial Landscapes in East Asia — Hotei Publishing. — ISBN 9789004274204.
  6. ↑ 이종하 4월의 모든 역사 - 한국사 — 디오네. — ISBN 9788998241759.
  7. ↑ Women in the world's legal professions — Hart Publishing, 2003. — P. 452–. — ISBN 978-1-84113-319-5.
  8. ↑ a b c Wayne Tiffany K. Feminist Writings from Ancient Times to the Modern World: A Global Sourcebook and History: A Global Sourcebook and History — ABC-CLIO. — P. 632. — ISBN 978-0-313-34581-4.
  9. ↑ United States Treaties and Other International Agreements — Part 1 of 3. — Department of State, 1961. — Vol. 12. — P. 277.
  10. ↑ a b Morgan Robin Sisterhood is Global: The International Women's Movement Anthology — Feminist Press at CUNY, 1996. — P. 403–. — ISBN 978-1-55861-160-3.
  11. ↑ a b c American Bar Association (December 1978). "ABA Journal". American Bar Association Journal (American Bar Association): 1812. ISSN 0747-0088. https://books.google.com/books?id=uOPLuo4B-4EC&pg=PA1812. Retrieved 27 April 2013. 
  12. ↑ The 1975 Ramon Magsaysay Award for Community Leadership (31 August 1975).
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қатысушы:Bakhytzhan_Berdiyeva/зертхана&oldid=3027784» бетінен алынған