Қатысушы:Bolat Zhanserik/зертхана

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Джудит Полгар

Джудит Полгар, 2008 жыл
Мемлекеттер

 Мажарстан

Туған күні

23 шілде 1976 жыл

Туған жері

Будапешт, Мажарстан


Джудит Полгар (маж. Polgár Judit, 1976 жыл 23 шілде) - Мажарстандық шахмат ойыншысы, гроссмейстер. Әдетте барлық уақыт аралығындағы ең мықты әйел шахматшы болып саналады. 1991 жылы Полгар 15 жас 4 айда гроссмейстер атағына қол жеткізу арқылы осыған дейін ең жас гроссмейстер атағын алған, бұрынғы әлем чемпионы Бобби Фишердің рекордын жаңартты. Небәрі 12 жасында FIDE-нің үздік 100 ойыншы тізімінде(1989 жыл, қаңтар) 55-інші орынды иемденіп, осы тізімге енген ең жас ойыншы болды. Ол 2005 жылы қатысқан шахматтан әлем чемпионатында елеулі үміткер болған жалғыз әйел;бұған дейін әлем чемпионатына арналған 100-ден астам ойыншыға арналған нокаут форматындағы турнирлерге қатысқан. Ол бірінші және бүгінгі күнге дейін 2700 ELO-дан асқан жалғыз әйел шахматшы, мансаптық шыңы - 2005 жылы рейтингі 2735 ELO және әлемдік тізімде 8-інші болды. Барлық шахматшылардың ондығына кірген жалғыз әйел, бұл рейтингке бірінші рет 1996 жылы кірді. 1989 жылы қаңтардан бастап 2014 жылы 13 тамызда мансабын аяқтағанға дейін әлемдік рейтингтегі №1 әйел шахматшы болды.

Ол Hastings 1993, Madrid 1994, León 1996, US Open 1998, Hoogeveen 1999, Sigeman & Co 2000, Japfa 2000 және Najdorf Memorial 2000 шахмат турнирлерінде жеңіске жеткен немесе бірінші орынды бөлген.

Джудит Полгар - әлемнің бірінші нөмірлі ойыншысына қарсы ойында жеңіске жеткен жалғыз әйел, ол жылдам немесе классикалық шахматтан қазіргі немесе бұрынғы әлем чемпиондары: Магнус Карлсен, Анатолий Карпов, Гарри Каспаров, Владимир Крамник, Борис Спасский, Василий Смыслов, Веселин Топалов, Вишванатан Ананд, Руслан Пономарёв, Александр Халифман және Рустам Касимджановты жеңген.

2014 жылы 13 тамызда Джудит Полгар спорттық шахматтағы мансабын аяқтайтынын хабарлады. Ал 2015 жылдың маусым айында Полгар Мажарстан ерлер құрамасының жаңа капитаны және бас бапкері болып тағайындалды. 2015 жылдың 20 тамызында Мажарстанның ең жоғарғы ордені - Мажарстан Әулие Стефан орденінің Үлкен Кресімен марапатталды.

Ерте кездер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Джудит Полгар 1976 жылы 23 шілдеде Будапешт қаласында еврей отбасында дүниеге келген. Джудит және үлкен әпкелері - гроссмейстер Сюзан мен халықаралық шебер София, олардың әкелері жасаған эксперименттің бөлігі болған. Ласло Полгар(Джудит, Сюзан, София Полгардың әкесі), егер балаға ерте кезден бастап арнайы білім үйретсе, бала ерекше жетістіктерге жете алады деп сенген. Ласлоның пікірінше, "адам данышпан болып туылмайды, бірақ өзін данышпан ете алады". Ол және әйелі Клара үш қызына үйде білім берді, ал шахматты арнайы пән ретінде оқытты. Сонымен қатар, Ласло қыздарына халықаралық эсперанто тілін де үйретті.

Дәстүр бойынша, шахмат ойынында ерлер қауымы басым, ал әйелдер қауымы осал ойыншалар ретінде саналғандықтан, бұл әйелдер арасында әлем чемпионы идеясын алға тартты. Дегенмен, Ласло қыздарының тек әйелдерге арналаған іс-шараларға қатысуы керек деген пікірге қарсы екенін мәлімдеді. "Әйелдер интелектуалды салаларда ерлермен бірдей деңгейде жетістіктерге жете алады. Ал шахмат интелектуалдық ойынның түрі. Сондықтан біз кез-келген дискриминациядан бас тартамыз",- деп жазды. Бұл жайт Полгар отбасын әйелдер тек әйелдерге арналған турнирлерде ойнауы керек деген ұстанымда болған сол кездегі Мажарстан шахмат федерациясымен қақтығысқа әкелді. Алғаш болып Сюзан Полгар бұл бюрократиямен тек әйелдерге арналған турнирлерде өнер көрсетуден бас тартып, ерлерге арналған турнирлерде ойнау арқылы қарсылық көрсете бастады. Алайда, 1985 жылы 15 жасар халықаралық шебер Сюзан Полгар, гроссмейстерлік нормативті 11(он бір) мәрте жасағанына қарамастан, осы қақтығыстың салдарынан оған гроссмейстер атағының берілмегенін айтты.

Мансап[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Джудит Полгар әйелдерге арналған турнирлерде немесе дивизиондарда сирек ойнаған және ешқашан әйелдер арасындағы әлем чемпионатына қатысқан емес:"Әйелдер өздеріне деген сенімділік"