Қатысушы:Dilnaz.zhaksylykova666/зертхана

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Теріскей Алатауы.

АлатауОрталық Азия мемлекеттері мен Ресей Федерациясының Сібірдегі тау жоталарының жалпы атауы. Оларға Күнгей Алатауы, Кузнец Алатауы, Талас Алатауы, Қырғыз Алатауы, Жетісу Алатауы, Iле Алатауы, т.б. жатады. Алыстан қарағанда мұндай таулардың төбесінен етегіне қарай мұздықтар мен көп жылдық қар жапқан ақтаңдақтары тау жоталарына ала түс береді. Атауы соған байланысты. Әдетте, мұндай таулар заңғар биік болып келеді. Тау етектерінде орман, аңғарында таулық шалғын және дала белдемдері алма-кезек орналасқан.

  • Жетісу және Iле Алатауының халық ұғымындағы жалпылама атауы.[1]

Іле Алатауы-ең Солтүстік Тянь-Шань жотасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Іле Алатауы-ең Солтүстік Тянь-Шань жотасы. рус.Заилийский Алатау – самый северный хребет Тянь-Шаня english. Alatau is the northernmost ridge of the Tien Shan. Іле Алатауы-ең Солтүстік Тянь-Шань жотасы 190 км созылады. Ендік бағытта 43° С. Е. 76°05'бастап 78°20' ш. б. дейін шығыс бөлігіндегі басты су айрығы жотаның батыс бөлігінде. Биіктігі 4000 М – Ур үстінен 4100 м. Теңіздер (мақалада барлық биіктіктер берілген теңіз деңгейінен жоғары). Жотаның орталық бөлігінде,ол 4300-4500 м дейін көтеріледі. Ең үлкен нүкте - Талғар шыңы биіктігі 4979 М. Солтүстік жотаның ені 30-33 км. Ми қадамдары тауаралық ойпатқа түсіп, жотаның етегінде орналасқан шамамен 1000 м. Іле Алатауының оңтүстік беткейі Алатау Чонкемин және Чонкемин өзендерінің аңғарларына құлайды. Шелек (шелек), оны XP-ден ажыратады. Кунгей Алатау. Бұл жоталар таудың орталық бөлігінде орналасқан.Оның биіктігі 4400 М. Іле Алатауының солтүстік беткейі жайпақ өзендермен толы (шығыстан батысқа): Түрген, Есік, Талғар, Кіші Алматы, Үлкен Алматы, Қарғалы, Ақсай, Қаскелең, Шамалған және Қарғалы. Барлық осы өзендердің бассейндері қазіргі заман бар. \ [2] [3]

  1. Жетісу. Энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004. — 712 бет. ISBN 9965-17-134-3
  2. Медеу А.Р., Благовещенский В.П., Касаткин Н.Е., Капица В.П., Касенов М.К., Раймбекова Ж.Т. Гляциальные сели в Заилийском Алатау за последние 120 лет. Лёд и Снег. 2020;60(2):213-224
  3. Қазақстан балалар энциклопедиясы