Қатысушы:KRIC

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты (ҚҒЗМИ) — Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институтының іргесі 1934 жылы қаланды.

Институттың тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институтының миссиясына ғылыми-зерттеу қызметін орындау, мәдениет саласын тереңінен жүйелі талдау, Қазақстан Республикасының мәдени саясатының Тұжырымдамасын жүзеге асыру, Қазақстанның тарихи-мәдени мұрасын зерттеу, сақтау және оның әлемдік мәдени кеңістікке бірігуі кіреді. 1931 жылы Алматыда ғылыми қызметті әр түрлі саладағы тек 7 ғылыми-зерттеу институты ғана атқарған еді. Ал 1932 жылы КСРО Ғылым академиясының Қазақ базасы (Сол жылы КСРО ҒА-ның Қазақ филиалына өзгертілген) және Ленин ат. бүкілодақтық ауыл шаруашылығы ғылымдары академиясының Қазақ филиалы ұлттық ғылыми кадрлардың дамуына негіз болған. 1932 жылдың сәуірінде КОКП ОК «Әдеби-көркемдік ұйымдарды қайта құру туралы» қаулы қабылдады, бұл мәдени-тарихи құндылықтарды зерттеудегі мәселелерді шешуге негіз болды. КСРО Халық Комиссарлары Кеңесінің бекіткен қаулысына сәйкес 1933 жылы 15 қарашада «Мәдениет саласындағы ғылыми-зерттеу қызметін орталықтандыру (тарих, тіл, әдебиет, өнер, материалды мәдениет, өлкетану) және ұлттық мәдениетті ары қарай дамыту үшін ҚОСК (141; 1 тізімдеу; 6562 іс) Ғылым комитеті жанынан Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институтын құру шешілді. Осы қаулыда жаңа ғылыми-зерттеу институты Қазақстанның орталық архивінің, Өлкетану мұражайының, Мемлекеттік кітапхананың, Өлкетану бюросының, ҚазПИ кафедрасы мен педагогика ғылыми-зерттеу институтының негізінде ұйымдастыралатыны және бұған тура қатысты осы ұйымдардың қызметкерлерін жұмылдыру көрсетілген. Осы кезеңде Қазақ ұлттық мәдениеті ғылыми-зерттеу институтында (ҚазҰМҒЗИ – ұйымның алғашқы ресми атауы) бірқатар ғалымдар қызмет етті: қазақ шығыстанушысы Санжар Асфендияров; қазақ тіл білімінің негізін салушылар профессор Құдайберген Жұбанов, Қаз КСР Ғылым академиясының академигі Ісмет Кеңесбаев, Сәрсен Аманжолов, ағартушы Қоңырқожа Қожықов; қазақ әдебиетінің классигі Мұхтар Әуезов; ҚазКСР Ғылым академиясының корреспондент-мүшелері Серғали Толыбеков пен Мәулен Балақаев; суретшілер Н.Г. Хлудов, Ф. Болкоев; танымал ирантанушы, Кеңес Одағы Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі М.С. Андреев; қазақ жазушылары Бейімбет Майлин, Сұлтанмахмұт Торайғыров, Сәкен Сейфуллин, Молдығали Жолдыбаев [2, 246-247 б.]. 2017 жылы КазҒЗМИ ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің ведомсволық бағынысты ұйымы ретінде Алматыдан көшіп, Астанаға орын тебеді. 2014 жылы Мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысымен ҚазҒЗМИ ұжымы Қазақстан Республикасы Президентінің 2014 жылғы 4 қарашадағы №939 жарғысымен бекітілген мәдениетті ұйымдастыру мен басқару саласындағы ұзақ мерзімді нормативті құжат ретінде Қазақстан Республикасының мәдени саясатының Тұжырымдамасын жасап шығарды.

Ғылыми қызметтің басым бағыттары

ҚазҒЗМИ келесі бағыттарда зерттеу жұмыстарын іске асырады:

   -мәдениет, өнер; 
   -тарихи-мәдени мұра мен археология;
   -мәдениет пен өнер саласындағы тұжырымдама жобалары мен нормативті-құқықтық актілерді шығару;
   -мәдениет пен өнер мәселелері бойынша әлеуметтанулық және аналитикалық зерттеулерді жүргізу; 
   -халықаралық және республикалық ғылыми-тәжірибелік конференцияларды, семинарларды, симпозиумдарды, форумдарды ұйымдастыру;
   -ғылыми қызмет нәтижелерін визуализациялау мақсатында ғылыми-көпшілік фильмдерді шығару және олардың дистрибуциясы;
   -ғылыми тағылымдамаларды, мәдениет пен өнер саласындағы мамандарды қайта даярлау мен біліктіліктілігін  арттыру курстарын ұйымдастыру. 

Құрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

   - тарихи-мәдени мұра бөлімі;					
   - археология бөлімі;
   - киноматография бөлімі;
   - халықаралық қатынастар және біліктілікті арттыру бөлімі;
   - ғылыми қызметтің нәтижелерін коммерциализациялау секторы.

Баспасөз басылымдары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

«Мәдениет» рецензияланған мерзімді ғылыми жинақ.

Әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]

   1. Центральный Государственный архив РК, фонд. 141; опись 1; дело 6562.
   2. К вопросу репрезентации института национальной культуры. История деятельности с 1933 по 1936 гг.  // АRТеФАКТ. – Алматы, 2013. – С. 246-250.
   3. Шайкен Ж. О Казахском институте национальной культуры 1934 года. – Вестник КазНИИКИ. 2002, №1.
   4. Центральный Государственный архив РК, фонд 30, опись 5, дело 229, лист 18.

Сілтеме[өңдеу | қайнарын өңдеу]

 1. Қазақстан ғылыми мәдениет зерттеу институты
 2. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ CПОРТ МИНИСТРЛІГІНІҢ
 3. ЭКСПО-2017 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН КӨРМЕСІНІҢ МӘДЕНИ ОЙЫН-САУЫҚТЫҚ ЖӘНЕ СПОРТТЫҚ ІС-ШАРАЛАРЫНЫҢ КЕШЕНДІ БАҒДАРЛАМАСЫ