Қатысушы:Lyazzat.nazarkyzy/зертхана

Өтебай үңгірі

Өтебай үңгірі. Өтебай зиратының оңтүстігінде 1,6 км жерде су шайған шұңқырдың солтүстік шығыс және оңтүстік батыс тік жарбағында. Ұзындығы 57, ені 30, тереңдігі орта кезінде 10 м. Оңтүстік батыс үңгірдің кіре беріс аузының ені 35, биіктігі 14,5; тар қуыс 25 м-ден кейін тұйықталып бітеді. Солтүстік шығыс үңгірдің кіре беріс аузының ені 38, биіктігі түйетайлы еңкіс 30-45°, қуыс 56 м тереңдікте жайпақ жазыққа айналып, 40 м-ден кейін тұйыққа айналады.Үңгір қабырғаларында жарық, саңлаудан кіретін жауын шашын суынан көлшіктер пайда болып, суы бірте бірте көлшік түбіндегі жарықтардан төменге сіңеді. Бұл үңгірлер плиоцин дәуірінде пайда бола бастаған, әлі де қалыптасуда, сондықтан қорғауға алуды қажет етеді. Карст Бұл топография сияқты еритін жыныстардың еруінен пайда болған әктас, доломит, және гипс. Ол жерасты дренаждық жүйелерімен сипатталады шұңқырлар және үңгірлер. Ол сонымен қатар көбірек құжатталған ауа райының бұзылуысияқты төзімді жыныстар кварцит, дұрыс жағдайларды ескере отырып.  Жерасты дренажы жер үсті суларын шектеуі мүмкін, өзендер мен көлдер аз болады. Алайда, еріген тау жынысы жабылған (қоқыстармен) немесе бір немесе бірнеше қабаттасқан ерімейтін жыныстар қабаттарымен шектелген аймақтарда карсттың ерекше белгілері тек жер қойнауының деңгейлерінде пайда болуы мүмкін және олар жер бетінде мүлдем болмауы мүмкін.

               Үңгірдің ауызы тар, адам тек қырымен кіре алады.Үңгірдің түбі мен  қабырғаларында қуыс -тесіктер көп. Солтүстік жағындағы шөгінді тау жыныстары тығыз болса оңтүстік бөлігінде борпылдақ үгілуге бейім. Көктемгі  жаңбырдан пайда болған көлшік бірте -бірте осы  тесіктер арқылы ағып кетеді. Үңгір сырт көзге көрінбейді. Жазық далада орналасқаннан соң, кейбір адамдардың құлап кетуі мүмкін.