Қолданбалы әлеуметтану

Қолданбалы социология – социология ғылымының бір саласы.
Ол ғылыми теорияға сүйене отырып, әр түрлі тарихи жағдайлардағы әлеуметтік заңдардың өмір сүру түрлері мен механизмдерін зерттейді. Мұнда нақтылы іс-тәжірибелік ұсыныстардың ерекше маңызы бар. Осыған байланысты қолданбалы социология әлеуметтік технология, әлеуметтік гигиена, әлеуметтік терапия секілді ғылым салаларымен ұштасады.
Қолданбалы социология мынадай әлеуметтік-тәжірибелік міндеттерді шешуге қатысады:
1) әлеуметтік-экономика және әлеуметтік реформаларды жүзеге асырудың ықтимал нәтижелері мен кезеңдерін және шаруашылық механизмді, әлеуметтік қамтамасыз етуді жетілдірумен, мәдениеттің дамуымен, жалақы мен кірісті мемлекеттік реттеумен, еңбек қызметін ынталандырумен, т.б. байланысты әлеуметтік саясат саласындағы бағдарламалар мен шараларды дайындау, талдау және бағалау;
2) әлеуметтік-жоспарлау және жобалау үшін кешенді шаруашылық және әлеуметтік басымдылықтарды тұжырымдаудың өлшемі ретінде әлеуметтік көрсеткіштер жүйесін жасау және сол бойынша түрлі аймақтарда, шаруашылық салаларында және әлеуметтік қауымдастықтардағы даму бағыттарын талдау;
3) жекелеген аймақтарда, салаларда, ұйымдар мен ұжымдарда туындайтын тәжірибелік әлеуметтік мәселелерді шешу жолдарын зерттеу. Қолданбалы социологияда қандай да бір мәселені шешу кезінде әр түрлі әлеуметтік топтардың қызығушылығы мен белсенділігін анықтауға ерекше көңіл бөлінеді. Оның тиімділігі әлеуметтік тапсырыспен айқындалатын зерттеу нысанына байланысты.
Қолданбалы социологиялық зерттеулер әлеуметтік теориялардың тәжірибелік негізін құрайтын деректерді немесе тапсырысқа байланысты дербес, нақтылы-қолданбалы сипатқа ие болатын мәлімет жүйелерін алуға бағытталған. Қолданбалы социологияны дамытуда оның іргелі социология зерттеулермен байланысының тереңдеуі, әлеуметтік сынақ әдісін тиімді пайдалану, әлеуметтік ақпарат банкін құру, сондай-ақ арнаулы социолог мамандарды даярлаумен қамтамасыз етудің маңызы зор.