Қомағай

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Қомағай. Тамақсау, ашқарақ, қанағатсыз мағыналарын беретін сөз. «Әлгі қомағай екен, тамақты көп жеді, одан кейін шайды да жетерліктей ішті» (Н. Әбуталиев, Сахара.). Қолдағы деректерге қарағанда, «қомағай» сөзінің төркіні моңғол тілінен деп ойлаймыз. моңғолдарда да «хомхой» тұлғалы сөз біздегі мағынамен бірдей. Оларда бұдан басқа —«ховдог» сөзі де беретін ұғымы жағынан «қомағай» сөзінен онша ерекшеленбейді. Әрине, моңғолдардағы «хомхой» немесе біздегі «қомағай» сөздерінің алғашқы тұлғасы әрі мағынасы да басқаша болғаны күмән тудырмайды. Іздестіре келгенде, моңғолша «хомс» сөзінің «аз, кішкентай» дегенді, ал «хомс үзэх» тіркесі «азсыну, аз көріну» мағыналарында қолданылатынын көреміз. Адамға бар заттың аз көрінуі — қанағатсыздық тудырудың белгісі. моңғол тілінің өзінде «хомс үзэх» сөз тіркесін ықшамдап, бір сөзбен беру қажеттігінен «хомс» сөзіне өздеріне тән -хой жұрнағын қосып, «хом- хой» тұлғасын тудырған (хомс + хой>хомсхой>хомхой). Қазақ тілінде онйң «қомағай» тұлғасында көрінуі де тіл заңдылығьша қайшы келмейді.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6