Қоқысшылар қаласы
Координаттар: 30°01′56″ с. е. 31°16′31″ ш. б. / 30.0322444° с. е. 31.2752861° ш. б. (G) (O) (Я)
Қоқысшылар қаласы немесе Маншият-Насир (араб.: منشية ناصر, Manšīyat Nāṣir) — Мысыр елінің астанасы Каир қаласының маңындағы христиан копт Кварталы, оның халқы кейіннен қайта өңдеу және жою мақсатында бүкіл қала бойынша қоқыс жинаумен айналысады. Каир губернаторлығының маркизі мәртебесіне ие.Бұл аудан 1969 жылы қала әкімшілікгі қоқысшыларды бір жерге орналастыру идеясынан пайда болған.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Аудан 1969 жылы Каир қалалық әкімшілігі барлық қоқыс жинаушыларды Мокаттам (араб) төбелеріне жақын жерде (المدم) шығыс шетінде, Саладин цитаделінің жанында, Каир цитаделі шоғырландыруға бұйрық берген кезде пайда болды.
Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Кварталды Египеттің негізгі ұлттық және діни азшылықтарының бірі — коптами мекендейді. Қаладағы қоқысты жинау — олардың көп жылдардан бері дәстүрлі кәсібі.
Блокта дүкендер, кафелер және тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындары бар.
Мұнда шамамен 40 000-нан астам адам тұрады.
2017 жылға қарай мұнда 250 мың адам тұрды.
Заббалиндер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Египетте қоқыс жинаумен өмір сүретін адамдар ерекше әлеуметтік топқа бөлінеді — заббалиндер (араб.: زبالين, Zabbaleen).
Қоқыстарды жинау, сұрыптау және қайта өңдеу отбасылық бизнес болып табылады және жергілікті стандарттар бойынша онымен айналысатындарға салыстырмалы түрде жақсы табыс әкеледі.
Үй иелері қоқыс жинаушыларға өз аумағынан қоқыс шығару үшін белгілі бір ақы төлейді. Мемлекет бұл қызметті реттемейді, бірақ оған кедергі келтірмейді.
Кварталдағы әдеттегі үйдің бірнеше қабаты бар: біріншісінде қоқыстарды сұрыптауға және орауға арналған үлкен бөлмелер, жоғарғы қабаттары тұрғын үй. Көптеген үйлердің шатырларында сұрыпталған және қайта өңдеуге дайын бумалар мен қаптамалар бар. Кейбір үйлерде қайта өңдеуге болмайтын қалдықтарды жағуға арналған металл платформалар бар.
Азық-түлік қалдықтары шошқа азығы ретінде пайдаланылады, сондықтан мұсылмандар бұл әрекетті өздері үшін «таза емес» деп санайды.
Бұл архаикалық жүйе әлемдегі ең тиімді жүйелердің бірі болып саналады — заббалиндер жиналған қоқыстың 85%-на дейін кәдеге жаратады[1].
Қауіпті медициналық қалдықтарды, пайдаланылған шприцтерді және сол сияқтыларды қамтитын қоқыстарды сұрыптау және жалаң қолмен өңдеу нәтижесінде заббалиндердің 42%-ы В және С гепатиттерімен ауырады, басқа инфекциялар да жиі кездеседі және орташа өмір сүру ұзақтығы 55 жыл[2]. Он жастағы және одан кіші балалар қоқыстарды ересектермен бірдей сұрыптауға қатысады[3].
Экологиялық жағдайы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тоқсан халқының негізгі бөлігінің нақты қызметі тұрақты жағымсыз иіс тудырады, ол барлық жерде жүреді.
Қалдықтардың бір бөлігін ашық ауада жағу Каирдегі ауаның ластануына ықпал етеді, ол осы параметр бойынша әлемдегі ең қолайсыз болып саналады[4]. Алайда, бұл жағдай осы мегаполис жағдайында мәжбүрліромаға келу болып табылады, өйткені қазіргі заманғы тұжырымдамалар бойынша мұндай қарабайыр, қолмен жою қаланы таза ұстауға мүмкіндік береді, бұл ыстық климат жағдайында өте маңызды.
Сәулет және көрнекті орындары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әулие Симеон Илеуші Монастырі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Блоктың жоғарғы бөлігінде әулие Симеон етікшісінің керемет копт православие монастырі салынған (араб.: سمعان الخراز), Таудың тереңіндегі ғимараттардан, үңгірлерде орналасқан бірнеше шіркеулер мен часовнялардан тұрады.
Жартастың мөлдір қабырғаларында әртүрлі Інжіл мен библиялық тақырыптардағы көріністер ойылып, боялған.
Мұнда балабақша, мектеп және бірқатар қайырымдылық христиан мекемелері орналасқан.
Әулие Мария мен әулие Симеон соборы Таяу Шығыстағы ең үлкен собор болып табылады және жиырма мың адамға дейін сыяды[5].
Әулие Симеон Илеуші[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Копт православие шіркеуі Құрметтейтін Әулие («былғары шебері», «аяқ киім тігуші» деп те аталады), ол X ғасырда осында өмір сүрген және аңыз бойынша халифа әл-Муизздің (953-975) алдында мокаттам тауын орнынан жылжытумен танымал болған.
1991 жылы тамызда Каирдің ескі бөлігіндегі шіркеулердің бірінде археологиялық қазба жұмыстары кезінде оның жәдігерлері табылды, олар қазір оның есіміндегі монастырьда сақтаулы[6].
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=%2Fc%2Fa%2F2006%2F06%2F03%2FMNGKOJ82991.DTL
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=suFeXNCSlbk&t=23m05s
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=suFeXNCSlbk&t=1m05s
- ↑ http://www.arabworldbooks.com/articles1.html
- ↑ http://www.lausanneworldpulse.com/urban.php/903/02-2008?pg=2
- ↑ Meinardus, Otto F. A. (2002). «Coptic Saints and Pilgrimages», p. 58. The American University in Cairo Press., Cairo.
