Мазмұнға өту

Қоңыртау (тау, Қостанай облысы)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Қоңыртау тауы
Сипаттамасы
Тау жүйесі

Торғай

Пайда болған кезеңі

Кайнозой

Ұзындығы

17 км

Ені

10 км

Биіктігі

296 м

Орналасуы

51°32′25″ с. е. 61°50′05″ ш. б. / 51.54028° с. е. 61.83472° ш. б. / 51.54028; 61.83472 (G) (O) (Я)Координаттар: 51°32′25″ с. е. 61°50′05″ ш. б. / 51.54028° с. е. 61.83472° ш. б. / 51.54028; 61.83472 (G) (O) (Я) (T)

Елдер

 Қазақстан, Қостанай облысы Қамысты ауданындағы Жайылма ауылынан шығысқа-қарай 15 км жерде

Қоңыртау тауы (Қазақстан)
Қоңыртау тауы
Қоңыртау тауы (Қостанай облысы)
Қоңыртау тауы
 Басқа мағыналар үшін Қоңыртау деген бетті қараңыз.

ҚоңыртауТорғай үстіртіндегі аласа тау. Абсолюттік биіктігі 296 м, салыстырмалы биіктігі 21 м.

Географиялық орны

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қостанай облысы Қамысты ауданындағы Жайылма ауылынан шығысқа-қарай 15 км жерде орналасқан. Тау солтүстіктен оңтүстікке қарай 17 км-ге созылып жатыр, енді жері 10 км-ге жуық.

Геологиялық құрылымы мен жер бедері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қатпарлы іргетастың бетін жапқан мезо-кайнозой шөгінді жыныстары қабатының қалыңдығы 200 м-ге жетеді. Геологиялық құрылымы жөнінен Тұран тақтасына жататын эпигерциндік тау. Қоңыртауында 1965 жылы Н.С Скрябиннің геологиялық экспедициясының аэрофототүсірім және геофизикалық деректер кезінде 25 миллион жыл бұрын метеориттің құлағаны анықталды. Диаметрі 1000 м, тереңдігі 200 м-ге жуық дөңгелек кратердің беткейлері жартасты келген. Шұңқыры төменгі олигоцен-жоғарғы миоцен дәуіріндегі өсімдіктер мен балықтардың бірегей және жақсы сақталған қалдықтарын саз және алевролитті шөгінділер жауып жатыр. Одан тыс жерлерінде палеозойдың тау жыныстары шөгінді қабаттарда кездеседі. Қазіргі жер бедерінің ортатұсындағы ойлауытты жерінде (кратерде) шағын келген Круглое көлі жатыр. Дүние жүзінде Қоңыртаудың көне метеоритіндей жақсы сақталған кратерлер өте сирек кездеседі (бар-жоғы 200-дей). Қоңыртау кратері үлкен ғылыми қызығушылық тудырып отыр.

Көлбеу келген беткейлеріндегі карбонатты қызғылт қоңыр топырағында төскей шөп, жусан аралас бетегелі сұлыбасты шөптесіндер өскен.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5