Қызмет қөрсету тарифі мен бағасы
Қызмет қөрсету тарифі мен бағасы [1]– халықтан, кәсіпорындар мен ұйымдардан көрсетілетін қызметтерді пайдаланғаны үшін алынаты ақы.
Түрлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Түрлері: жүк және жолаушы көлігінің тарифі – жүктер мен жолаушылардың тасымалдағаны үшін көлік ұйымдары жүктерді жөнелтушілерден және халықтан алатын ақы (қ. Тариф); коммуналдық қызметтер көрсету тарифі – суды, газды, жылу және электр энергиясын пайдаланғаны үшін төленетін ақы.Пәтерақы тұрғын жайларды пайдаланғаны үшін ай сайын алынатын ақы, оның шамасы белгілі бір қала үшін тұрғын алаңның 1 м2 үшін белгіленген ақы мөлшерлемесін, тұрғын үйдің пәтерақы бағасын ескере отырып белгіленеді. Халыққа тұрмыстық қызмет көрсететін кәсіпорындардың тұрмыстық қызметтер көрсету бағасы еркін болады, яғни сұраныс пен ұсыныстың ықпалымен қалыптасады. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындары өнімінің бағасы тағам мен аспаздық мәзірді дайындайтын осы кәсіпорындар қызметінің ерекшелігімен айқындалады. Байланыс (пошта, телефон, телеграф) қызметін көрсету тарифінде қызмет көрсету шығыны ғана емес, сонымен бірге жекелеген қызметтердің әлеуметтік мәні де ескеріледі. Пошта байланысы көрсететін қызметтің тарифі бірқатар өлшемдерді ескере отырып сараланған, олар: жөнелтімнің (хаттың, сәлем-сауқаттың) салмағы, жөнелтім түрі (жай, тапсырысты, бағалы), жеткізілетін жердің қашықтығы. Сәлем-сауқат жөнелтуге арналған қызмет қөрсету тарифі мен бағасы қашықтық белдеуі бойынша 1 кг салмақ үшін белгіленген. Ақша аударымы үшін ақы аударылатын сомаға және аудару тәсіліне (пошталық, телеграфтық) қарай айқындалған. Телеграмма тарифі сөз санына қарай белгіленген және жеткізудің жеделдігіне (жай, жедел) қарай сараланған. Халықаррлық телефонмен сөйлесу тарифі сөйлескен минутқа қарай белгіленген және тарифтік белдеу бойынша сараланған. Жергілікті телефон желісі көрсететін қызмет үшін ақы абоненттердің санаттары бойынша сараланған: жеке пайдаланудағы пәтер телефондарының абоненттері және телефонды ұжымдық пайдалану абоненттері (мекемелер, кәсіпорындар, ұйымдар). Сымсыз байланысты (интернетті, ұялы телефондарды) пайдалану үшін бағаны қызмет көрсетуші компаниялар белгілейді.
Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
<references>
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
- ↑ Қазақ Энциклопедиясы«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, 10 том