Қызылсиыр

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Қызылсиыр
Сипаттамасы
Ұзындығы

2 км

Ені

1 км

Биіктігі

651 м

Орналасуы

50°07′11″ с. е. 72°52′07″ ш. б. / 50.11972° с. е. 72.86861° ш. б. / 50.11972; 72.86861 (G) (O) (Я)Координаттар: 50°07′11″ с. е. 72°52′07″ ш. б. / 50.11972° с. е. 72.86861° ш. б. / 50.11972; 72.86861 (G) (O) (Я) (T)

Елдер

 Қазақстан, Қарағанды облысы Теміртау қалалық әкімдігі

Қызылсиыр (Қазақстан)
Қызылсиыр
Қызылсиыр (Қарағанды облысы)
Қызылсиыр

Қызылсиыр – Қойтас тауларының солтүстік-шығысындағы шоқы.

Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қарағанды облысы Теміртау қалалық әкімдігіне қарасты аумақта орналасқан.

Жер бедері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Абсолюттік биіктігі 651 м. Солтүстіктен-оңтүстікке қарай бойлық бағытта 2 км-ге созылып жатыр, енді жері 1 км. Беткейлері көлбеу келген. Етегіндегі бұлақтан Өзексұңқар өзенінің саласы бастау алады.

Өсімдігі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Делювийлі-пролювийлі беткейінің бозғылт, қоңыр сортаңды топырағында қараған аралас қызғылт селеу, сұлыбас, бұталар өседі.[1]

Атауы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қызыл, сиыр сөздерінің бірігуінен жасалған тау аты. Атаудың екінші сыңары түркі тілдерінде түрлі фонетикалық тұрғыда айтылады. Алтай тілінде сурури - "істік, үшкір, конус тәріздес", тува тілінде суур - "шоқы, төбе, үшкір. конус тәріздес", орыс тіліндегі сугор - "шоқы" сөздерінің мағынасы да, тұлғасы да ұқсас. Бұған қарағанда топоним құрамындағы сиыр осы көрсетілген сөздермен мағыналыс деп қараймыз. Атаудың мағынасы Қызылұш, қызыл шоқы, қызыл төбе болар деп жобалаймыз.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
  2. Қазақ онтономиясы