Құбыш Әшімұлы Мұхитов
Құбыш Әшімұлы Мұхитов | |
---|---|
Дүниеге келгені: |
1928 Жымпиты ауданы |
Қайтыс болғаны: | Алматы |
Мансабы: | күйші |
Құбыш Әшімұлы Мұхитов (1928 - 1997) — күйші, Алматы консерваториясының профессоры, Қазақстанның еңбек сіңірген қызметкері. Мұхит Мералыұлының әулетінен шыққан дарынды өнер саңлағы [1].
Отбасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Құбыштың анасы Зейнеп Нәуқызы Мұхитова – Шайхының қарындасы. Колхозшы Зейнеп 1935 жылы Алматыға келіп, Құрманғазы оркестріне орналасты. Сол жылдары оркестрдегі небәрі екі әйелдің бірі осы Зейнеп еді. Бармағынан бал тамған домбырашы өнер ұжымында жиырма жыл табан аудармай өнер көрсетті. Құбыш сегізінші сыныпты бітірген 1943 жылы осы оркестрдің ең жас күйшісі болып қабылданды. Сөйтіп, анасы екеуі отызыншы жылдары жазықсыз кеткен ағаларының орнын ойсыратпай, өз та¬ланттарымен оркестрдің күйін құйқылжытты. Алдарында аман жүрген екі аға – Науша Бөкейханов пен Лұқпан Мұхитовқа арқа сүйеді.
Құбыштың өз атасы Ақшолақ Сарығожин 1884-1915 жылдары Қаратөбеде болыс болған, тарихта әйгілі адам. Анасы Зейнеп Алматыға келгенде әкесінің болыс баласы екенінен сақтанып, Құбышты төре тұқымы болса да Мұхит жарлы деп өз тегіне жаздырған екен. «1000 ән» корреспон-денттерінің бірі, шебер домбырашы Әміржан Сарығожиннің де 1937 жылдың құрбаны болуы, Ресей армиясының полковнигі (бір деректерде – генералы), Алашорданың әскери қайраткері Сабыр Сарығожиннің жиырмасыншы жылдары Англияға өтіп кеткен [2].
Әшім Мамбетниязұлы - Құбышты тәрбиелеп, өсірген екінші әкесі. Қызылорда облысының Қармақшы ауылының тумасы. Өзін өсіріп тәрбиелеген адамға құрмет ретінде әкесінің атын Әшімұлы деп алған[3] .
Құбыш Әшімұлы 15 жасынан бастап Құрманғазы оркестрінде домбырашы болды. 1950 жылы консерваторияның халық аспаптары факультетін бітірген Құбышты Ахмет Жұбанов осында жұмысқа алып қалды. Кафедра меңгерушісі, декан, проректор бола жүріп, өнер шаңырағына өмірінің соңғы күніне дейін 55 жылын түгел арнады. Домбыраға үйретудің әдістемесін жасап, оқулықтар жазды. Педагогтік және орындаушылық дарынымен танылған Құбышты А.Жұбанов жастайынан-ақ «домбырашылар ұстазы» атаған еді.
Профессор Мұхитов баптаған шәкірттер қатарында Қаршыға Ахмедияров, Бақыт Қарабалина , Мағауия Хамзин, Шәміл Әбілтаев, Құрманғазы оркестрінің дирижері Айтқали Жайымов пен сазгер Кенжебек Күмісбеков.[4]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8
- ↑ Тілекқабыл БОРАНҒАЛИҰЛЫ. Әбілқайыр әулетінен шыққан өнерпаздар Мұрағатталған 29 қазанның 2013 жылы.
- ↑ http://www.karatobe-bko.gov.kz/?pid=2334&module=news&lang=kz Мұрағатталған 4 наурыздың 2016 жылы.
- ↑ Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8