Құлмақ жоңышқа
Навигацияға өту
Іздеуге өту
| Құлмақ жоңышқа | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||||
| Medicago lupulina |
Құлмақ жоңышқа (лат. Medicago lupulina) - бұршақ тұқымдасы, жоңышқа туысына жататын бір жылдық (сирек жағдайда көп жылдық) өсімдік.
Ботаникалық сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Биіктігі 10-60 см.
- Сабағы тарамдалған, жіңішке әрі нәзік, түксіз, сыртында бездері бар.
- Жапырақ серігі қандауыр жұмыртқа тәрізді, ұшына қарай сүйір, 1-3 жалпақ ұшбұрышты тісшесі болады, жоғарғы жағындағы жапырақтарының жиегі тегіс. Қысқа сағақты жапырақтары жалпақ, ұзындығы 7-15 мм, ені 3-9 мм, жұмыртқа немес ромб тәрізді, сабаққа сына тәрізді бекіген, жоғарғы жағында ойық жиекті.
- Гүлшоғыры тығыз, 10-30 гүл шоғырланған, ұзындығы 2-3 см-дей болатын жіңішке сағағы бар. Гүл жапырағы баспа-біз тәрізді, гүл сағағынан қысқалау. Тостағаншасы жалпақ, қоңырау тәрізді, таспа-қандауыр тәрізді үшкір тісшелері бар. Күлтесі сары, ұзындығы 1-3 мм.
- Бір тұқымды, бұршақбасы бүйрек тәрізді, піскен кезде қара түсті болады, доға тәрізді жүйке жүйесі айқын көрініп тұрады, сырты тықыр, сирек безді немесе өрмек түкті.
- Тұқымы сары немесе қоңыр, жылтыр, ұзындығы 1-1,5 мм. Сәуір-шілде айларында гүлдеп, маусым-тамызда жеміс береді.
Өсетін орны мен таралуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Құлмақ жоңышқа жер бетінің барлық жерінде таралған - бүкіл Еуропада, Азияда, Солтүстік Африкада, Солтүстік Америкада өседі. Өсетін орны - шалғынды, бұталы орманды жерлер, өзен жағалаулары, егістіктер және жол бойы. Құнды мал жайылымдық өсімдік. [1]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5