Ақан Кұрманов
Ақан Кұрманов (1918, қазіргі Атбасар ауданы Қосбармақ ауылы – 1943, Украина, Чернигов облысы Мысы селоы) – Кеңес Одағының батыры (1944). Еңбек жолын ұжымшарда бастады.
Өмірбаян[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1939 жылы Қызыл Армия қатарында, кіші командирлер даярлайтын полк мектебінде оқыды. 2-дүниежүзілік соғыс жылдары 61-армияның 76-гв. Чернигов атқыштар дивизиясы 234-атқыштар полкінің 2-ротасында бөлімше командирі болды. Ақан құралайды көзге атқан мерген. 1943 жылдың 28 қыркүйегінде гвардия сержанты Құрманов Ақан тоғыз жауынгерден құралған топ қатарында Днепрден өті кезінде ерекше тапсырманы орындап, Чернигов облысының Мысы селосының маңайына бекініп, негізгі күшке жол ашып, батальон жауынгерлері жеткенше қорғаныс шебін ұстап тұрған.[1][2] Ақан осы шайқаста зеңбірек оғынан мерт болды. Ақан Құрманов Чернигов облысындағы (Украина) Репкин ауданына қарасты Мысы селосының орталығында 61-армиясының 415 және 76-гвардиялық атқыштар дивизиясы жауынгерлерінің бауырластық қабірінде жерленген. 1944 жылы 15 қаңтарда КСРО Жоғарғы Кеңесі Презиндиумының Жарғысы бойынша Днепр өзенінің арғы жағасына өтіп, алған плацдармды қорғау кезінде көрсеткен ерлігі мен батырлығы үшін гвардия сержанты Құрманов Ақанға Кеңес Одағының Батыры атағы берілді[3].
Соғыстан кейін[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қосбармақ ауылында 1972 жылы батырдың мүсіні қойылып, 2008 жылы Ақан Қүрмановқа арналған мұражай ашылды. Батырдың өнегелі өмірі сыр шертіп, жас оқырмандардың ұлтжандылық, руханияты молайды.
Қазіргі Нұр-сұлтан қаласындағы №17 гимназия мектебі (2002 ж. ҚР Президентті Н.Назарбаев ашқан) мен Атбасар қаласындағы №2 арнайы коррекциялық мектеп-интернатына батырдың ыты берілді. Есімі Ақмола облысындағы Атбасар ауданнының орталығы Атбасар қаласындағы және Украинадағы Мысы селосындағы көшелерге беріліді. Атбасар ауданында жылма-жыл батырды еске алу құрметіне дәстүрлі түрде спорт жарыстары өткізіледі. Батыр бабаның есемі Көкшетау қаласындағы Даңқ ескірткіші тақтасы бетіне алтын әріппен жазылған.
Ақан Құрманов жайлы батырдың қанды көйлек досы Жәлел Қизатов «Ақан батыр» атты дастан жазған. Батыр «Ленин» ордені және медальдармен марапатталды
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
- ↑ АОМА. "Соғыс. Жеңіс. Естелік." Көкшетау. 2015
- ↑ АОМА. "Ешкім де, еш нәрсе де ұмытылмайды." Көкшетау. 2018
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза генералам, офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 15 января 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 23 января (№ 4 (264)). — С. 1.