Құрғақ сасыр
| Құрғақ сасыр | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||||||||
| Ferula xeromorpha Korovin |
Құрғақ сасыр, ксероморфты сасыр (лат. Ferula xeromorpha) – шатыршагүлділер тұқымдасының сасыр туысына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанда тек Алатауда (Ақтөбе облысы Байғанин ауданы) кездеседі. Таудың қиыршықты және ұсақ тасты беткейлерінде өседі. Биіктігі 70 см-дей, жуан тамырлы, оның сыртын бұрынғы болған жапырақтары жауып жатады. Сабағы орта шенінен бұтақтанады, бұтағы жоғарылаған сайын қысқара береді. Жапырақтары қалың, етжең, ұзақ уақыт солмайды. Тамыр түбінен шығатын жапырақтары ромб сияқты, оның үш рет тілімденген жапырақ тақталары болады. Гүлдері сары түсті, олар шатырша гүлшоғырына топтасады. Шатыршасы 10 гүлден тұрады. Тұқымынан көбейеді. Мамыр айында гүлдеп, маусымда жемістенеді. Жемісі эллипс тәрізді (ұзындығы 10 мм, ені 5 мм), бізге ұқсас қырлары болады. К. с. өте сирек кездесетін эндемик өсімдік болғандықтан қорғауға алынып, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.