Үлкен шырғалақ
Үлкен шырғалақ | ||||||||
Ғылыми топтастырылуы | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Домен | ||||||||
Патшалық | ||||||||
Тип | ||||||||
Класс | ||||||||
Отряд | ||||||||
Қатар | ||||||||
Халықаралық ғылыми атауы | ||||||||
Limosa limosa | ||||||||
Ұя салу ауқымы Қыстау орны | ||||||||
{{{ХТҚО статусы}}}
| ||||||||
Балтимур бойынша тобы | ||||||||
|
Үлкен шырғалақ (лат. Limosa limosa) - ұзын аяқты, ірі денеkі (300 г, қанатының адымы - 75 см шамасында) балшықшы.
Биологиялық сипаттама
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Үлкен шырғалақтың тұмсығы - ұзын, қызғылт қызылсары, тұмсықтың ұшына қарай бұл түс қошқылдана түседі, тұмсықтың ұзындығы 8-11 см шамасында болады. Құс ұшып жүрген кезде қанатындағы ақ жолақтар, сондай-ақ ақ беді және құйрықтың қара ұшының қарама-қарсылығы жақсы көрінеді. Жоны - қошқыл. Жазда, әдеттегі жағдайдағыдай емес, көшпенді қалыпта кездеседі. Көбінесе бірнеше жұптардан шағын топ түзіп ұялайды. Салындыдағы 2 жұмыртқаны ата-енелері 3 аптаға жуық басады. Негізінде бунақденелілерді (қоңыздар, шегірткелер, әр түрлі көбелектердің дернәсілдері, су қандалалары), сондай-ақ басқа жәндіктерді жейді. Аздаған мөлшерде өсімдіктердің тұқымын, ұсақ пиязшықтарды қорек етеді.
Таралуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Еуразияның қоңыржай ендіктерінде қоныстанады, Қазақстанда бүкіл солтүстік жартысында - орманды дала, дала және ішінара шөлейттерде ылғалды шабындықтарда, ылғалданған үлескілерді бойлай ұялайды. Қазақстанда наурызда пайда болып, қыркүйекте ұшып кетеді.