Мазмұнға өту

Үндістан мен Пәкістан арасындағы қақтығыс (2025)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Үндістан мен Пәкістан арасындағы қақтығыс
Дата

24 сәуір 2025 жылдан – қазірге дейін (23 күн)

Себеп

Пахалгамдағы теракт

Қарсыластар

 Үндістан

 Пәкістан

Үндістан мен Пәкістан арасындағы 2025 жылғы қақтығыс — 2025 жылғы 24 сәуірде басталған қарулы шиеленіс. Бұл қақтығыс Үндістан бақылауындағы Кашмир аймағында үнді туристеріне қарсы жасалған террористік шабуылдан кейін орын алды.[1] Оқиға екі ел арасындағы қарым-қатынасты күрт шиеленістіріп, бақылау сызығы бойындағы әскери қақтығыстарға және дипломатиялық қатынастардың нашарлауына себеп болды.[2][3]

Алғышарттар

Шиеленіс 2025 жылғы 22 сәуірде болған оқиғадан кейін басталды. Сол күні Үндістанның Пәкістанмен шекарасына жақын, даулы Кашмир аймағында төрт террорист 26 туристі атып өлтірді.[4][5][6] Құрбандардың арасында 25 үндістандық және бір Непал азаматы болған.[2][7]

Шабуылдан кейін Үндістан пәкістандық дипломаттарды елден шығару мен өз дипломаттарын қайтарып алу шараларын қабылдады, Пәкістан азаматтарына арналған визаларды тоқтатты, шекараларды жапты және Инд су келісімінен шықты.[2][8] Пәкістан бұл айыптауларды жоққа шығарып, Шимла келісімін тоқтатты,[9] екі ел арасындағы шекаралық өтпежолдар мен әуе кеңістігін жапты және сауда шектеулерін енгізді.[8][10]

Барысы

24 сәуірден 25 сәуірге қараған түні Үндістан әскері бақылау сызығы бойындағы бірнеше позицияда атыстар мен қарулы қақтығыстар болғанын хабарлады. Бұл сызық даулы аумақты бөліп тұрған іс жүзіндегі шекара болып табылады.[2][11] Екі тарап арасындағы атыстар 25 сәуір күні де жалғасты.[12][13][14][15]

25 сәуірден 26 сәуірге қараған түні The Times of India басылымы Пәкістанның бірнеше әскери бекеттері бақылау сызығының әртүрлі бөліктерінде «арандатусыз жеңіл қарудан оқ жаудырғаны» туралы хабарлады. Үндістан армиясының мәлімдемесіне сәйкес, үнді күштері «жеңіл қарумен сәйкесінше жауап қайтарды».[16][17]

Удхампур округіндегі Дуду Басантгарх ауданында қауіпсіздік күштері күдікті террористермен қақтығысты. Қақтығыс барысында екі террорист оққа ұшып, Үнді армиясының бір әскери қызметкері қаза тапты.[16]

Дәл осы күні қауіпсіздік күштері Пулвама округіндегі Мұран ауылында Ахсан уль Хақ Шейхтің үйін, ал кейін Кулгам округінде Закир Ахмад Ганиенің үйін бұзды. Үндістан билігінің хабарлауынша, бұл екі адам Пахалгамдағы шабуылға қатысы бар деп күдіктелген. Сонымен қатар Кулгамның Токерпора ауылында екі күдікті террористің сыбайласы ұсталды.[16]

Пәкістан Халық партиясының жетекшісі және бұрынғы Пәкістан сыртқы істер министрі Билавал Бхутто Зардари Үндістанның Инд су келісімінен шығуына байланысты мәлімдеме жасап, былай деді: «Бұл Индус өзенінде не су ағады, не олардың қаны ағады».[16]

Реакция

 БҰҰ:

БҰҰ екі тарапты «ең жоғары деңгейде ұстамдылық» танытуға және мәселелерді дипломатиялық жолмен шешуге шақырды.[18]

 Ресей:

Ресей Сыртқы істер министрлігі жанжал тараптарын сындарлы диалогқа және келіспеушіліктерді бейбіт жолмен шешуге шақырды.[19]

Тағы қараңыз

Дереккөздер

  1. Пәкістан мен Үндістан шекарасында атыс болды  (қаз.). Тексерілді, 25 сәуір 2025.
  2. a b c d Hadid, Diaa. After deadly Kashmir attack, India reports exchange of fire with Pakistani soldiers  (ағыл.), NPR (25 April 2025).
  3. Как террористы поставили Индию и Пакистан на грань полноценной войны  (орыс.). РБК (24 апреля 2025).
  4. Terrorists cursed Modi, asked my father to recite Islamic verse before shooting him: Daughter  (ағыл.) (22 April 2025).
  5. Hindus were singled out, shot: Tourist's blow-by-blow account of Pahalgam attack  (ағыл.) (22 April 2025).
  6. 27 tourists singled out for not being Muslim, killed in a targeted terrorist attack in J&K's Pahalgam  (ағыл.) (22 April 2025).
  7. Ева Вишневская На пороге войны: что происходит с Индией и Пакистаном?  (орыс.). Газета.Ru (24 апреля 2025).
  8. a b Masood, Salman. Crisis Deepens for India and Pakistan Over Kashmir Attack (en-US), The New York Times (24 сәуір 2025).
  9. Simla Agreement: The truce that tried to bind India and Pakistan  (ағыл.) (25 April 2025).
  10. Үндістан мен Пәкістан арасындағы ахуал ушығып барады  (қаз.). Тексерілді, 26 сәуір 2025.
  11. Border Tensions Update: Indian Army Responds to Pakistan Firing at LoC  (ағыл.).
  12. India, Pakistan trade gunfire as tensions rise over deadly Kashmir attack. Тексерілді, 25 сәуір 2025.
  13. Pakistan's 'Speculative Firing' Across Line Of Control, India Retaliates  (ағыл.).
  14. Indian army chief in Kashmir as rising tensions with Pakistan spook markets  (ағыл.), Reuters (25 April 2025).
  15. India, Pakistan trade gunfire as tensions rise over deadly Kashmir attack
  16. a b c d Pahalgam Terror Attack Live Updates: Indian Army retaliates to 'unprovoked' firing by Pakistan along LoC  (ағыл.) (26 April 2025).
  17. Pakistan calls for neutral probe into Kashmir attack India blames it for
  18. UN urges India and Pakistan to show ‘maximum restraint’ following Kashmir attack  (ағыл.). FRANCE 24 (25 April 2025).
  19. Россия призвала Пакистан и Индию к сдержанности и конструктивному диалогу  (орыс.). РБК (28 апреля 2025).