Үшкөлтай Хасенқызы Субханбердина

Үшкөлтай Хасенқызы Субханбердина
Туған күні	15 қаңтар 1917 (1917-01-15)
Туған жері	Павлодар облысы, Баянауыл ауданы
Қайтыс болған күні	2008 (2008)
Қайтыс болған жері	Алматы
Азаматтығы	Қазақстан
Ғылыми аясы	библиография
Жұмыс орны	М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты
Ғылыми дәрежесі	филология ғылымдарының кандидаты
Альма-матер	Қазақ мемлекеттік қыздар педагогика университеті
Ғылыми жетекші	Әлкей Хақанұлы Марғұлан

Үшкөлтай Хасенқызы Субханбердина (15.1.1927 ж.т., Павлодар облысы Баянауыл ауданы - 2008, Алматы) — ғалым, филология ғылымдарының кандидаты (1964). Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық институтын бітірген (1948). . Үш жасында анасынан айырылып 10 жасында «халық жауының қызы» аталды.

Отбасы

Әкесі Субханбердіұлы Хасен Шығыс Қазақстан облысы Қатонқарағай ауданында туып өскен, Алтай селосында мектеп директоры болып, математика пәнінен сабақ берді. Үшкөлтай Хасенқызы естелігінде былай деген: «Әкем өте көп оқығаны есімде. Оның қызыл шкафы кітаптар, газет пен журналдарға толып тұрған. 1937 жылы Кеңес өкіметі әкемді тұтқындағанда, мен 10 жаста едім. Біздің халжайымыз өте қиын болды. Біздің, балалардың, өмірімізді сақтау үшін әкемнің кітаптары жойылды. Бұл менің көкірегімде қалды. Мен өнебойы ойланатынмын: «Әкемді тұтқындап, біздерді қайғыға қалтыратындай ол кітаптар мен газеттерде не болды екен?». Жалған дерек бойынша «революцияға қарсы әрекеті үшін» Краснояр өлкесіне 10 жылға жіберілген Хасенұлы Субханберді 1942 жылы қайтыс болды.

Еңбек жолы

• 1952-1965ж. Орталық ғылыми кітапхананың библиографиясы қазақ кітаптары мен сирек кездесетін кітаптар және колжазба бөлімінің меңгерушісі. Осы кезден ғалымның еңбек ғұмырнамасы басталып, кітаппен тығыз байланысты ғылыми ізденістері белгіленді.
• 1966-1973 ж. Әдебиет және өнер институтының текстология және қолжазба бөлімінің аға ғылыми қызметкері,
• 1973-1982 ж. фонофото болімінің меңгерушісі,
• 1982-1999 ж. қолжазба және текстология орталығының аға ғылыми қызметкері болып қызмет атқарған.

Шығармашылығы

• 1956 жылы, Қ. И. Сәтбаевтың инициативасымен, Орталық ғылыми кітапхана кітапханашыларды Мәскеу, Ленинград, Қазан, Томск, Ташкент және тағы басқа қалаларға әріптестердің тәжірибесімен және Қазақстанға байланысты кітап басылымдарымен танысу үшін жіберді.
• 1961 ж. Ү.Субханбердинаның бірінші ғылыми еңбегі - «Айқап» бетіндегі мақалалар мен хат-хабарлар. Қазақтың революциядан бұрынғы мерзімді баспасөзіндегі материалдар» атты мазмұндалған библиографиялық көрсеткіш. 1 бөлім. («Материалы, опубликованные на страницах казахской периодической печати. Ч.1,1961)
• 1963 ж. - «Қазақтың революциядан бұрынғы мерзімді баспасөзіндегі материалдар. Қазақ газеттеріндегі мақалалар мен хат-хабарлар: Түркістан уалаятының газеті. Дала уалаятының газеті. Қазақстан» атты мазмұндалған библиографиялық көрсеткіштің 2-ші бөлімі шығарылды.
• 1964 жылы Ү.Субханбердина «ХІХ ғ.аяғы – ХХ ғасырдағы Қазақтың революцияға дейінгі мерзімді баспасөз және көркем әдебиеті» деген тақырып бойынша кандидаттық диссертациясын қорғады. Ғылыми жетекшілері академик Ә.Х.Марғұлан, корреспондент-мүше Е.С.Ысмайылов.
• 1986 жылы Қазақ кітабының шежіресі библиографиялық көрсеткішін құрастырды.
• 1989-1996 жылдары «Ғылым» баспасында Ү.Х.Субханбердинаның «Дала уалаятының газеті» («Киргизская степная газета») тақырыпты 4 жинақ шықты.