Әбубәкір Бермұхамедұлы Алдияров

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Әбубәкір Бермұхамедұлы Алдияров (1878 жыл, Торғай облысы Қостанай уезі Сарыой болысы — 27.09.1938 жыл, Тараз ) — қоғам қайраткері.

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әкесі Бермұхамед болыс болған, атасы Қаумен ел басқарған.[1]

  • Ы.Алтынсарин ұйымдастырған Қостанайдағы 2 сыныптық мектепті, Орынбор ер балалар гимназиясын (1899) тәмамдаған соң Қазан императорлық университетінің медицина факультетіне түсіп, генерал-адьютант Н.А.Крыжановский атындағы стипендиямен оқыған.
  • 1904 жылы университетті күміс медальмен бітіріп, Ақтөбе, Қостанай өңірінде және Троицк қаласында (1916 жылға дейін) дәрігер болып қызмет істеді.
  • 1916 жылы қазақтың тұңғыш заңгері Ж.Сейдалиннің қызы Ажарға үйленіп, зайыбымен Белоруссияға (Пинск қаласына) қара жұмысқа алынған қазақтар арасына өз еркімен барып, дәрігерлік қызмет атқарды, Халықаралық Қызыл Крест қоғамында жұмыс істеді.
  • 1917 жылы елге оралған соң Алаш қозғалысына белсене араласты.
  • 1917 жылғы 1 және 2 жалпықазақ съезіне қатысты.
  • Алашорданың Қостанай уезі комитетінің төрағасы және Торғай облысы комитетінің мүшесі болды.
  • 1918 жылы қазанның 14-17 аралығында өткен Қостанай уезі қазақтарының төтенше съезінде Алашорда автономиясы туралы баяндама жасады. Баяндама бойынша съезд “Қостанай уезі Алаш автономиясына қосылып, тек Алаш және Бүкілресейлік үкіметтердің билігін мойындайды” деген қарар қабылдады.
  • Кеңес өкіметі тұсында Алдияров Тройцк қаласының ауруханасында дәрігер болып істеді.
  • Алаш қозғалысына белсене араласқаны үшін 1928 жылы Өскеменге жер аударылды.
  • 1936 — 38 жылдары Қырғызстанның Қаракөл қаласында және Тараздағы темір жол ауруханасында қызмет істеді.
  • Алдияров — 1938 жылы жала жабылып, ату жазасына кесілген саяси қуғын-сүргін құрбандарының бірі. 1956 жылы 20 қыркүйекте ақталды.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ энциклопедиясы
  2. «Алаш» қозғалысы. Алматы, 2008. ISBN 9965-32-715-7