Әзербайжан вице-президенті
| Әзербайжан вице-президенті Azərbaycanın vitse-prezidenti | |
| Тағайындалады | |
|---|---|
| Өкілеттігінің мерзімі |
мерзімі шектелмеген |
| Лауазым пайда болды |
26 қыркүйек 2016 |
| Алғашқысы | |
_(cropped).jpg)
Әзербайжан вице-президенті (әз. Azərbaycanın vitse-prezidenti) — Президенттен кейінгі Әзербайжандағы екінші ең ықпалды лауазым. Әзербайжан президенті Ильхам Әлиев бұл лауазымды 2016 жылғы 26 қыркүйекте құрды да, оған әйелін тағайындады.[1][2][3]
Әлиев лауазымынан кетсе, Әлиева оның міндетін орындайтын еді.[1] Әлиевті авторитар көшбасшы деп атаған сыншылардың көбі бұл лауазымның құрылуы Әзербайжандағы әулеттік билікті нығайту үшін жасалған дейді.[1]
Елде ресми түрде бірнеше вице-президенттер бар, олардың бастысы Әзербайжан бірінші вице-президенті делінеді. Қазіргі күнге дейін Әлиева — вице-президенттікке ие болған жалғыз адам.
Құрылуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Лауазым 2016 жылғы 26 қыркүйекте өткен референдум нәтижесінде болған конституциялық өзгерістер кезінде құрылды.[4] Реформалар президентке Бірінші вице-президент пен өзге вице-президенттерді лауазымына тағайындау, одан босатуға құқығын берді.[5]
Өкілеттігі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Президенттің отставка жариялаған кезінде, не өкілеттігін орындай алмаған жағдайында оның міндетін вице-президент атқаратын болады. Бұл лауазымның құрылуына дейін бұл өкілеттік премьер-министрге берілетін еді, қазір премьер-министр президенттік сабақтастығы тізімінің екінші орнында.[4]
Әзербайжан президентінің мерзімінен бұрын лауазымынан кеткен жағдайында елде келесі 60 күн ішінде келесі президент сайланады. Жаңа президент сайлануына дейін мемлекет басшысы өкілеттігін вице-президент орындамақ.[5]
Вице-президент халықаралық және үкіметаралық келісімдерге президенттен рұқсат алып ғана қол қоя алады.[5]
Жарамдылық
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Вице-президент болуға жоғарғы білімі мен дауыс беру құқығы бар және өзге мемлекетке борышы жоқ Әзербайжан азаматтары ғана жарамды.[6]
Иммунитет
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қылмыс үстінде ұсталған жағдайларды қоспағанда, вице-президентті қамауға алуға немесе тінтуге болмайды. Әзербайжан вице-президентінің иммунитетін Әзербайжан Бас прокурорының ұсынысы бойынша Әзербайжан президенті ғана тоқтата алады.[5]
Вице-президенттер тізімі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]| № | Суреті | Аты-жөні (Өмір сүрген жылдары) |
Өкілеттігін бастады | Өкілеттігін аяқтады | Өкілеттігі | Сайлануы | Партиясы | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Лауазым бос (26 қыркүйек 2016 – 21 ақпан 2017) | ||||||||
| 1 | 
|
Мехрибан Әлиева Mehriban Əliyeva (1964 туған) |
21 ақпан 2017 | Қазіргісі | 8 жас, 131 күн | — | Жаңа Әзербайжан | |
Тағы қараңыз
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ a b c Azerbaijan's president has chosen a new VP — his wife (ағыл.).
- ↑ Alba Prifti Azerbaijan's president creates a VP position - and appoints his wife (ағыл.). CNN (24 February 2017).
- ↑ Tamkin, Emily Azerbaijan's President Makes His Wife Second in Command (ағыл.). Foreign Policy. Тексерілді, 11 шілде 2021.
- ↑ a b Mehriban Aliyeva appointed first vice-president of Azerbaijan (ағыл.). Тексерілді 21 ақпанның 2017. Мұрағат көшірмесі 4 қыркүйектің 2017 Wayback Machine мұрағатында
- ↑ a b c d Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası </noinclude> (әзір.). Әзербайжан президентінің ресми сайты. Тексерілді, 13 сәуір 2025.
- ↑ What powers does Azerbaijan's First Vice-President have? (ағыл.), Azerbaijan Press Agency (21 February 2017). Тексерілді 21 ақпанның 2017. Мұрағат көшірмесі 22 ақпанның 2017 Wayback Machine мұрағатында