Әмеңгер
Әмеңгер - көшпелі қазақ қоғамындағы некелік- отбасылық қатынас институттарының бірі. Әмеңгер деп қайтыс болған туған ағасының немесе інісінің жесіріне үйленген адамды айтады.[1]
Қазақтың ғұрыптық салтында үйленетін адамның жасы мен дәулеті, отбасылық жайы ескеріліп, кейде жесір әйелге тандау да беріледі. Алайда қайтыс болған жігіттің әкесі келініне әмеңгер бола алмайды [2].
Көшпелі ортада бұл ғұрыптың өзіндік әлеуметтік және шаруашылық маңызы болды. Расында да, жесір әйел панасыз қалмайды, ал жесірдің баласы шетқақпай көрмей, өз ағайын-туыстарының ортасында өседі, яғни, туысқандарына жат болмайды [3].
Балалы үйрек көлден кетпес, балалы әйел елден кетпес немесе әйел ерден кетсе де, елден кетпейді деген мақалдар осы жайтқа байланысты айтылса керек. Әмеңгер тек дәстүрлі некелік-отбасылық қатынас қана емес, бүкіл туыстық-рулық байланыстар жүйесінің де ілкімді нормаларының бірі болды [4].
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
- ↑ Дужан К. Свадебные обряды у киргизов Кокбектинского округа // СПб., 1855. №92
- ↑ Баллюзек Л.Ф. Народные обычаи, имевшие, а отчасти и ныне имеющие в Малой Киргизской орде силу Закона // ЗООИРГО. Казань, 1871. Вып.2
- ↑ Алтынсарин И.Таңдамалы шығармалар (құраст.: Б.С.Сүлейменов). Алматы: Қазақ ССР FA баспасы. 1955
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |