Әулиекөл ауданы

Қазақстан ауданы
Әулиекөл ауданы
Елтаңбасы
Әкімшілігі
Облысы	Қостанай облысы
Аудан орталығы	Әулиекөл
Ауылдық округтер саны	12
Кенттік әкімдіктер саны	1
Ауыл саны	33
Әкімі	Жансұлтан Қоңыртайұлы Таукенов
Аудан әкімдігінің мекенжайы	Әулиекөл ауылы, 1 Май көшесі, №44
Тарихы мен географиясы
Координаттары	52°21′00″ с. е. 64°07′48″ ш. б.52.35000° с. е. 64.13000° ш. б. / 52.35000; 64.13000
Құрылған уақыты	1928 жыл
Жер аумағы	11,1 мың км²
Уақыт белдеуі	UTC+6:00
Тұрғындары
Тұрғыны	34 843 адам (2023)
Тығыздығы	3,1 адам/км²
Ұлттық құрамы	қазақтар (50,65%) орыстар (31,35%) украиндар (7,01%) немістер (3,21%) татарлар (2,13%) шешендер (1,56%) белорустар (1,14%) башқұрттар (0,33%) әзірбайжандар (0,29%) басқалары (2,33%)
Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды	10
Әулиекөл ауданының әкімдігі

Әулиекөл ауданы — Қостанай облысының орталық бөлігіндегі әкімшілік аудан, құрғақ дала белдемінде орналасқан. Жерінің аумағы — 11,1 мың км². Орталығы — Әулиекөл ауылы. Аудан 1928 жылы "Семиозёр ауданы" болып құрылған, 1997 жылдан Әулиекөл ауданы аталады.

Географиялық орны

Солтүстігінде Қостанай, Алтынсарин, батысында Бейімбет Майлин, Қамысты, шығысында Қарасу, оңтүстігінде Науырзым аудандарымен шектеседі.

Жер бедері

Аудан жерінің көпшілік бөлігін жазықтық және қазаншұңқырлы-көлді өңір алып жатыр. Аудан аумағы оңтүстік-батысында Торғай Үстіртімен (абсолют биіктігі — 250 м), шығысында Торғай қолатымен (абсолют биіктігі — 103–115 м) шектеседі. Кен байлықтарынан: қоңыр көмір, көмір, отқа төзімді саз, боксит кездеседі. Климаты шұғыл континенттік — қысы суық, жазы ыстық. Қаңтар айындағы орташа температурасы — 18–19°С, шілдеде — 21–22°С. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері — 260–280 мм. Топырағы қара, қара қызғылт, қоңыр, құмдақ болып келеді. Селеу, көкпек, жусан, т.б. шөп өседі. Ауданның шығысында Басаман, Аманқарағай орман алқабы бар. Жабайы жануарлардан: қасқыр, түлкі, қоян, сарышұнақ, орманды өңірінде тиін, елік, бұлан; құстардан: шіл, қарақұр, бүркіт, кезқұйрық, қаз, үйрек, аққу, тырна, қызғыш, тауқұдірет, шымшық, бозторғай, т.б. мекендейді.

Су торабы

Жер беті суларын ауданның Солтүстік-батыс бөлігі мен Торғай қолатындағы көлдер, Обаған өзенінің жоғарғы салалары, Шилі өзені құрайды. Көлдері: Құсмұрын, Шилі, Қарасор, Аласор, Сұлукөл, Шұбанкөл, т.б.

Халқы

1939	1959	1970	1979	1989	1999	2009	2021
27778	▲61162	▲70371	▼68874	▼66420	▼55338	▼47538	▼40460

Тұрғындар саны – 42 178 адам (2019). Ұлттық құрамы: қазақтар – 51,05%, орыстар – 30,78%, украиндар – 7,41%, немістер – 3,14%, татарлар – 2,11%, шешендер – 1,49%, беларустар – 1,17%, башқұрттар – 0,33%, әзірбайжандар – 0,28%, басқа ұлт өкілдері – 2,23%.

Әкімшілік бөлінісі

33 елді мекен 3 ауылдық, 1 кенттік әкімдік пен 9 ауылдық округке біріктірілген:

Әкімшілік бірлік	Орталығы	Елді мекендері	Халқы (2009)
Аманқарағай ауылдық округі	Аманқарағай ауылы	3	7770
Әулиекөл ауылдық округі	Әулиекөл ауылы	1	11692
Диев ауылдық округі	Мырзакөл ауылы	5	3499
Көктал ауылдық әкімдігі	Көктал ауылы	1	554
Қазанбасы ауылдық округі	Октябрь ауылы	5	2202
Құсмұрын кенттік әкімдігі	Құсмұрын кенті	1	9865
Москалёв ауылдық округі	Москалёвка ауылы	2	1030
Новонежин ауылдық округі	Новонежинка ауылы	3	2822
Новосёлов ауылдық округі	Новосёловка ауылы	4	1713
Первомай ауылдық әкімдігі	Первомайское ауылы	1	965
Сулыкөл ауылдық округі	Юльевка ауылы	3	1934
Тимофеев ауылдық әкімдігі	Тимофеевка ауылы	1	1753
Чернигов ауылдық округі	Черниговка ауылы	3	1450

Ірі елді мекендері

Елді мекен	Халқы (2009)
Әулиекөл	▲ 11692
Құсмұрын	▲ 9633
Аманқарағай	▼ 7304
Новонежинка	▲ 2305
Мырзакөл	▼ 2018
Тимофеевка	▼ 1730
Юльевка	▼ 1190
Черниговка	▼ 1047
Первомайское	▼ 965
Москалёвка	▼ 825
Қазанбасы	▼ 796
Новосёловка	▼ 700
Октябрьское	▼ 592
Көктал	▼ 554
Федосеевка	▼ 545
Бағаналы	▼ 503
Сосновка	▼ 500

Шаруашылығы

Ауданда май, сыра, нан, құрама азық заводтары, шағын тігін және жиғаз фабрикалары, құрылыс-монтаж кәсіпорындары мен тұрмыс қажетін өтеу комбинаттары, баспахана, жол құрылыс кәсіпорыны, автобаза бар. Әулиекөл ауданы негізінен ауыл шаруашылығымен айналысады. Ауыл шаруашылығына жарамды жер аумағы — 1,1 млн га (1997), оның ішінде: 447,8 мың га егістік, 17,7 мың га шабындық, 501,4 мың га мал жайылымы бар. Ауданда негізінен қой, сиыр, жылқы, шошқа өсіріледі, астық, жемшөп, көкөніс, картоп, т.б. егіледі.