Өрнек қала орны
| Өрнек қалашығы | |
 | |
| Мәртебесі |
Әлемдік мұра (ЮНЕСКО), |
|---|---|
| Қазіргі жері | |
| Қалануы |
VIII ғасыр |
| Басқаша атаулары |
Күлшөп |
| Қиралды |
XII ғасыр |
| Орналасуы |
42°53′38″ с. е. 72°08′50″ ш. б. / 42.89389° с. е. 72.14722° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°53′38″ с. е. 72°08′50″ ш. б. / 42.89389° с. е. 72.14722° ш. б. (G) (O) (Я) |
|
| |
Өрнек қала орны – Республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енген көне қала орны.
Орналасқан жері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Жамбыл облысы Тұрар Рысқұлов ауданы, Өрнек ауылынан оңтүстікке қарай 6 км қашықтықта, Сұлутөр шатқалынан шығатын Алтынсу мен Шұбырынды өзендерінің жағасында орналасқан.[1]
Зерттелуі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1985-86 жылдары К.М. Байпақов жетекшілік еткен экспедиция зерттеу жұмыстарын жүргізген.
Сипаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Өрнек қаласының орталық бөлігі аумағы 155×160 м болатын төрт бұрыш пішінді, жан-жағы дуалдармен қоршалған. Қоршаудың қазіргі қиранды үйіндісінің биіктігі 5 м-ге, ені 11 – 15 м-ге жетеді. Қоршаудың бойында 31 күзет мұнараларының орындары сақталып қалған. Қазба жұмыстары Өрнектің 8 – 12 ғасырда гүлденген қала болғанын көрсетеді. Қазба жұмыстары барысында тастан безендіріліп жасалған 4 колонна табылды. Мықты бекіністің, мешіттің, әсем сарайдың орындары табылуы Өрнектің кезінде жоғары дамыған қалалар қатарына жататындығын айғақтайды. Ортағасырлық географтар – Ибн Хордадбек пен Құдама Тараз бен Құлан арасында Касриабас, Күлшуб, Жулшүб деген қалалардың болғанын жазып қалдырған. Осындағы Күлшуб қаласы Өрнек болса керек.
Мәртебесі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]2014 жылы Өрнек қалашығы «Жібек жолының ескерткіштері: Тянь-Шань дәлізі» аталымы бойынша ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра тізіміне қосылды.[2]
2017 жылы Өрнек республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілді.[3]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||