I Әлемгір

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

I Әлемгір
اورنگزیب
I Әлемгір
Лауазымы
Ту
Ту
Ұлы Моғолдар патшалығының падишаһы
31 шілде 1658 — 3 наурыз 1707
Ізашары I Шаһ Жаһан
Ізбасары Мұхаммед Ағзам
Өмірбаяны
Діні Ислам
Дүниеге келуі 3 қараша 1618 (1618-11-03)
Дахуд,
Ұлы Моғолдар патшалығы
Қайтыс болуы 3 наурыз 1707 (1707-03-03) (88 жас)
Ахметнагар,
Ұлы Моғолдар патшалығы
Жерленді Хулдабат
Әкесі I Шаһ Жаһан
Анасы Мұмтаз Махал
Жұбайы Ділрас Бану бегім
Науаб бай
Аурангабади Махал
Балалары Ұлдары:
Мұхаммед Сұлтан мырза
Мұхаммед Ағзам
I Баһадүр
Сұлтан Мұхаммед Акбар
Мұхаммед Кам Бахш
Қыздары:
Зебунниса бегім
I Әлемгір Ортаққорда

I Әлемгір (урду: اورنگزیب‎; 3 қараша 1618 жыл3 наурыз 1707 жыл) — Ұлы Моғолдар патшалығының 6-шы падишаһы. Ұлы Моғолдар патшалығының негізін қалаушысы Бабырдың неменесі. I Акбардың шөбересі.

Толық атағы: әс-Сұлтан әл-Ағзам уә-л-Хақан әл-Мүкаррам, Хазірет Әбілмұзаффар Мүхйиаддин Мұхаммед Аурангзеб Баһадүр I Әлемгір, Падишаһ-и-Ғази, Шаһиншаһ-и-Сұлтанат-үл-Хиндия-уә-л-Мұғалия.

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Шын аты — Аурангзеб. Әкесінің тұсында Деканның наменгері болды (1636-1644, 1652-1657). I Шаһ Жаһанның төрт ұлы арасында 1658-1659 жж. тақ үшін таласта Аурангзеб әскери күшінің басымдылығы мен жеке айлакерлігі арқасында жеңіске жетті.

Билеген жылдары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Патшалық солтүстігіндегі Қандағар, Балх, Декан, Ахмаднагар, Биджапур және Голконданы өзіне қарату үшін ұрыстар жүргізді. Елді күйзелтті; соғыстар, алым-салық мөлшерінің өсуі, шивадждар, джаттар раджпут раджаларының наразылығын, көтерілісін туғызды. Ақырында Аурангзебтің өз ұлдары бүлік шығарып, Ұлы Моғолдар патшалығы терең дағдарысқа душар болды[1].

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том