Исаак Ньютон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш Боттың үстегені: wuu:牛顿
ш Боттың үстегені: ur:آئزک نیوٹن
216-жол: 216-жол:
[[ug:ئىسساك نيوتۇن]]
[[ug:ئىسساك نيوتۇن]]
[[uk:Ісаак Ньютон]]
[[uk:Ісаак Ньютон]]
[[ur:آئزک نیوٹن]]
[[vec:Isaak Newton]]
[[vec:Isaak Newton]]
[[vi:Isaac Newton]]
[[vi:Isaac Newton]]

03:08, 2009 ж. қарашаның 26 кезіндегі нұсқа


Исаак Ньютон

Исаак Ньютон 46 жаста
туған қаңтардың 4 (1643—01—04) (381 жас)
Вулсторптағы Колстерворт
Линкольншир, Англия
Қайтыс болды 1727 ж. наурыздың 31 (84 жаста)
Кенсингтон, Лондон, Англия
Тұратын жері Англия
Ұлты Англия
Салалары физика, математика, астрономия,
табиғи философия, алхимия,
теология
Институттары Кембридж университеті
Корольдік қоғам
Alma mater Тринити колледж (Кембридж)
Academic advisors Исаак Барроу
Бенжамин Пуллейн
Notable students Роджер Коутс
Уиллиам Уистон
Джон Уиккинс
Хамфри Ньютон
Еңбегі үшін танылған Ньютон механикасы
Бүкіләлемдік тартылыс заңы
санақ
оптика
Influenced Николас Фатио де Дюлльер
Джон Кайл
Religious stance монотеизм
Signature
Исаак Ньютон's signature

Исаак Ньютон, Корольдік қоғамның мүшесі (Үлгі:PronEng; 1643 жылғы қаңтардың 4-і — 1727 наурыздың 31-і (жаңа стиль бойынша) — ағылшын физигі, математигі, астрономы, табиғи философы, алхимигі және теологы. Оның 1687 жылы жарық көрген Табиғи философияның математикалық бастамалары (латынша: «Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica») деген кітабы ғылым тарихындағы ең ықпалды шығарма болып саналады. Осы еңбегінде Ньютон бүкіләлемдік тартылыс заңын және қозғалыс заңдарын тұжырымдап, содан кейінгі үш ғасырда үстемдік еткен және қазіргі заманғы инженерлік ғылымның негізі болып табылатын классикалық механиканың негізін қалады. Ньютон өзінің тартылыс заңы мен Кеплердің ғаламшарлар қозғалысының заңдарының арасындағы сәйкестікті дәлелдеп, жер бетіндегі заттардың қозғалысы мен аспан денелерінің қозғалысы бірдей заңдарға бағынатынын көрсетті. Осылайша ол гелиоцентризм туралы соңғы күмәнды сейілтіп, ғылыми революцияның басын бастап берді.

Механикада Ньютон импульстың және бұрыштық импульстың сақталу заңдарын алға тартты. Оптикаға қосқан үлесі: ол рефлекторлы телескоп жасап шығарып, үшбұрышты призманың жарықты көзге көрінетін жеті түске бөлетінін ашты. Ол Ньютонның суу заңын тұжырымдап, дыбыстың жылдамдығын зерттеді.

Математикада Ньютон Готтфрид Лейбницпен қатар дифференциалдық және интегралдық санақты ойлап шығарды. Сонымен қатар ол биномдық теореманы көрсетіп, функцияның нөлін шамалауға қолданылатын Ньютон әдісін тапты. Дәрежелік қатарларды зерттеуге де үлес қосты.

Ньютонның дінге деген қызығушылығы да зор болды, оның діни еңбектері көлемі жағынан ғылымға қосқан үлесінен үлкен.

2005 жылы өткізілген сауалнамаға сұралғандардың көпшілігі Ньютонның ғылым тарихына жасаған ықпалы Альберт Эйнштейндікінен әлдеқайда күшті болған деп ойлайтындарын айтқан.[1]


Тағы қараңыз

Сілтемелер

  1. Newton beats Einstein in polls of scientists and the public. The Royal Society. Тексерілді, 25 қазан 2006.

Сыртқы сілтемелер

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Isaac Newton
Үлгі:S-govҮлгі:Age of EnlightenmentҮлгі:Link FAҮлгі:Link FAҮлгі:Link FAҮлгі:Link FAҮлгі:Link FAҮлгі:Link FA

Үлгі:Link FA