Қырым хандығы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш r2.7.2+) (Боттың үстегені: krc:Кърым ханлыкъ |
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: fa:خانات کریمه |
||
68-жол: | 68-жол: | ||
[[et:Krimmi khaaniriik]] |
[[et:Krimmi khaaniriik]] |
||
[[eu:Krimeako khanerria]] |
[[eu:Krimeako khanerria]] |
||
[[fa:خانات کریمه]] |
|||
[[fi:Krimin kaanikunta]] |
[[fi:Krimin kaanikunta]] |
||
[[fr:Khanat de Crimée]] |
[[fr:Khanat de Crimée]] |
16:10, 2012 ж. қарашаның 24 кезіндегі нұсқа
{{{атауы}}} | ||||
| ||||
---|---|---|---|---|
Қырым Хандығы-Алтын Орда ыдырағаннан кейін Қырым түбегінде құрылған мемлекет (1430 — 1783). 13 ғасырдың аяғында Қырым түбегінде Алтын Ордаға тәуелді ерекше аймақ құрылды. Оның орт. — Солхат қаласы болды. Алтын Орда билеушілерінің өзара күрес-тартыстарынан кейін Меңлі Гирей хан (1428 — 1515) 1443 жылы тәуелсіз Қырым Хандығының негізін қалады. Оған Қырым түбегінен басқа Днепрдің төменгі бөлігі да кірді. Ол хандықтың астанасын Бахшасарайға көшірді. 1475 жылы Қырымға түрік әскерлері басып кіріп, хандық Түркияға тәуелді болды. Қырым Хандығы Ресей, Украина жерлеріне бірнеше жорықтар жасады. Қырым әскерлерінің орыс жеріне жорықтары әсіресе Ливон соғысы (1558 — 83) кезінде жиіледі. 16 — 17 ғасырларда Ресей өкіметі оңтүстік шекарасын Қырым татарларынан қорғау үшін шекара бекініс шептерін құрды. Орыстардың 1687 — 89 жылдары Қырымға жасаған жорықтары нәтижесіз аяқталды. 18 ғасырдағы орыс-түрік соғысында Ресей жеңіске жетіп, Қырым Хандығы әлсірей бастады. 1774 жылы Күшік-Қайнарджа бітімі бойынша Қырым ХандығыТүркияның қол астынан шығып, Ресейдің қарамағындағы тәуелсіз ел болып танылды. 1783 жылы Қырым Хандығы Ресей империясының құрамына кірді.
[1]
Пайдаланған әдебиет
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |