Һарун әр-Рашид: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш r2.7.1) (Боттың үстегені: eu:Harun al-Rashid
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
{{Infobox royalty
{{Infobox royalty
| name = Hārūn al-Rashīd<br/> <small>هارون الرشيد</small>
| name = Hārūn al-Rashīd<br/> <small>هارون الرشيد</small>
| image = Harun Al-Rashid and the World of the Thousand and One Nights.jpg|250px|[[Arabic miniature]] depicting Hārūn al-Rashīd.
| image = Harun Al-Rashid and the World of the Thousand and One Nights.jpg|250px|Һарун әр-Рашидты бейнелейтін [[араб миниатюрасы]]
| succession = [[Abbasid Caliphate|Caliph of Baghdad]]
| succession = [[Халифа]]
| reign = 14 September 786 – 24 March 809 <br/>({{age in years and days|786|9|14|809|3|24}})
| reign = 14 September 786 – 24 March 809 <br/>({{age in years and days|786|9|14|809|3|24}})
| predecessor =[[Al-Hadi]]
| predecessor =[[Әл-Һади]]
| successor =[[Al-Amin]]
| successor =[[Әл-Амин]]
| spouse = [[Zubaidah bint Ja`far|Zubaidah]]
| spouse = [[Зубәйда бинт Джафар]]
| issue = [[al-Ma'mun]]<br>[[al-Amin]]<br>[[al-Mu'tasim]]
| issue = [[Мамун]]<br>[[Әл-Амин]]<br>[[Әл-Мутасым]]
| house = [[Abbasid dynasty|Abbasid]]
| house = [[Аббас әулеті|Аббаси]]
| house-type = Dynasty
| house-type = Әулет
| father = [[Al-Mahdi|Muhammad ibn Mansur al-Mahdi]]
| father = [[Әл-Мәһди|Мұхаммед ибн Мансур әл-Мәһди]]
| mother = [[Al-Khayzuran|Al-Khayzuran bint Atta]]
| mother = [[Әл-Хайзуран]]
| Religion = [[Islam]]
| Religion = [[Ислам]]
| birth_date = {{Birth date|763|3|17|df=y}}
| birth_date = {{Birth date|763|3|17|df=y}}
| birth_place = [[Rey, Iran]]
| birth_place = [[Рей]], Иран
| death_date = {{Death date and age|809|3|24|763|3|17|df=y}}
| death_date = {{Death date and age|809|3|24|763|3|17|df=y}}
| death_place = [[Tus, Iran]]
| death_place = [[Тус]], Иран
| place of burial= [[Tus, Iran]]
| place of burial= [[Тус]], Иран
}}
}}
[[File:Harun-Charlemagne.jpg|thumb|150px|Харун ар-Рашид Шарлемагне өкілдерін Бағдадта қабылдауда]]
[[File:Harun-Charlemagne.jpg|thumb|150px|Харун ар-Рашид Шарлемагне өкілдерін Бағдадта қабылдауда]]
'''Харун ар-Рашид''', '''Гарун ар-Рашид''' (766, Рей - 809, Түс) - [[Аббас Әулеті|Аббас әулетінен]] шыққан [[Халифат|халиф]] (786 - 809). Билікке [[Бармакилер әулеті|Бармакилер әулетінен]] шыққан парсы ақсүйектері мен уәзірлерінің көмегінің арқасында келген. Кейіннен оларды биліктен ығыстырыл, 803 жылдан жеке-дара билік етті. Харун ар-Рашидтың тұсында халифат [[қолөнер]], [[Сауда|сауда]] мен [[мәдениет]] (әсіресе, әдебиет) дамыды. Сонымен катар халифаттың ыдырау белгілері де орын алды ([[Дейлем|Дейлемдегі]], [[Сирия]] мен басқа да өлкелердегі үкіметке қарсы көтерілістер). Харун ар-Рашид өзінің алдындағы билеушілер бастаған [[Византия|Византиямен]] күресті жалғастырды. [[Орта Азия|Орта Азиядағы]] [[Рафи ибн Лейс]] бастаған көтерілісті басу мақсатымен жасалған жорық кезінде қаза тапты. Харун ар-Рашид арабтардың әйгілі «[[Мың Бір Түн|Мың бір түн]]» ертегісінің кейіпкерлерінің бірі.<ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>
'''Харун ар-Рашид''', '''Гарун ар-Рашид''' (766, Рей - 809, Түс) - [[Аббас Әулеті|Аббас әулетінен]] шыққан [[Халифа|халиф]] (786 - 809). Билікке [[Бармакилер әулеті|Бармакилер әулетінен]] шыққан парсы ақсүйектері мен уәзірлерінің көмегінің арқасында келген. Кейіннен оларды биліктен ығыстырыл, 803 жылдан жеке-дара билік етті. Һарун әр-Рашидтың тұсында халифат [[қолөнер]], [[Сауда|сауда]] мен [[мәдениет]] (әсіресе, әдебиет) дамыды. Сонымен катар халифаттың ыдырау белгілері де орын алды ([[Дейлем|Дейлемдегі]], [[Сирия]] мен басқа да өлкелердегі үкіметке қарсы көтерілістер). Һарун ар-Рашид өзінің алдындағы билеушілер бастаған [[Византия|Византиямен]] күресті жалғастырды. [[Орта Азия|Орта Азиядағы]] [[Рафиғ ибн Лейс]] бастаған көтерілісті басу мақсатымен жасалған жорық кезінде қаза тапты. Һарун әр-Рашид арабтардың әйгілі «[[Мың бір түн|Мың бір түн]]» ертегісінің кейіпкерлерінің бірі.<ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>


==Пайдаланған әдебиет==
==Пайдаланған әдебиет==
28-жол: 28-жол:




[[Санат:Аббас әулеті]]
[[Санат:Аббас әулетінің халифтері]]
[[Category:763 жылы туғандар]]
[[Category:763 жылы туғандар]]
[[Category:809 жылы қайтыс болғандар]]
[[Category:809 жылы қайтыс болғандар]]

22:34, 2013 ж. қаңтардың 9 кезіндегі нұсқа

Hārūn al-Rashīd
هارون الرشيد
Халифа
Тақта отыру жылдары 14 September 786 – 24 March 809
(22)
Ізашары Әл-Һади
Ізбасары Әл-Амин
Жұбайы Зубәйда бинт Джафар
Issue
Мамун
Әл-Амин
Әл-Мутасым
Әулет Аббаси
Әкесі Мұхаммед ибн Мансур әл-Мәһди
Анасы Әл-Хайзуран
Туған күні наурыздың 17 (763—03—17) (1261 жас)
Рей, Иран
Қайтыс болған күні 809 ж. наурыздың 24 (46 жаста)
Тус, Иран
Жерлеу рәсімі Тус, Иран
Харун ар-Рашид Шарлемагне өкілдерін Бағдадта қабылдауда

Харун ар-Рашид, Гарун ар-Рашид (766, Рей - 809, Түс) - Аббас әулетінен шыққан халиф (786 - 809). Билікке Бармакилер әулетінен шыққан парсы ақсүйектері мен уәзірлерінің көмегінің арқасында келген. Кейіннен оларды биліктен ығыстырыл, 803 жылдан жеке-дара билік етті. Һарун әр-Рашидтың тұсында халифат қолөнер, сауда мен мәдениет (әсіресе, әдебиет) дамыды. Сонымен катар халифаттың ыдырау белгілері де орын алды (Дейлемдегі, Сирия мен басқа да өлкелердегі үкіметке қарсы көтерілістер). Һарун ар-Рашид өзінің алдындағы билеушілер бастаған Византиямен күресті жалғастырды. Орта Азиядағы Рафиғ ибн Лейс бастаған көтерілісті басу мақсатымен жасалған жорық кезінде қаза тапты. Һарун әр-Рашид арабтардың әйгілі «Мың бір түн» ертегісінің кейіпкерлерінің бірі.[1]

Пайдаланған әдебиет

  1. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1