Славяндар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш r2.7.2+) (бот изменил: en:Slavic peoples на en:Slavs |
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: sco:Slavs |
||
81-жол: | 81-жол: | ||
[[ro:Slavi]] |
[[ro:Slavi]] |
||
[[ru:Славяне]] |
[[ru:Славяне]] |
||
[[sco:Slavs]] |
|||
[[sh:Slaveni]] |
[[sh:Slaveni]] |
||
[[simple:Slavic peoples]] |
[[simple:Slavic peoples]] |
13:19, 2013 ж. қаңтардың 23 кезіндегі нұсқа
Славяндар (укр. слов'яни, болг. славяни, пол. Słowianie) — тайпалар тобы, қазіргі Солтүстік-шығыс, Орталық және Оңтүстік-шығыс Еуропа халықтарының арғы тегі. Славяндардың шығу тегі, қалыптасуы туралы тарихи деректер археол. қазба ескерткіштер мен Грекия, Рим, Византия авторларының (Үлкен Плиний, Тацит, Птоломей, Иордан, Прокопий Кесарийский, т.б.) және араб авторларының орта ғасырдағы жазбаларына сүйеніп жазылған. Славяндар туралы ежелгі тарихи деректер б.з. 1 — 2 ғ-ларына жатады, ол Балтық түбегі мен Карпат аралығын мекендеген венедтердің есімімен байланысты. Птолемейдің дерегі бойынша 2 ғ-да Венед тайпасының ішінде Суавен дегендер болған. Біраз зерттеушілердің пікіріне қарағанда, бұл тайпа бүкіл славяндар атауы ретінде Оңтүстік Еуропаға тараған. Ал батыс көршілері ұзақ уақыт “венедтер” деген атпен аталған. 7 ғ-дағы араб деректерінде (Әбу Мәлік әл-Ахтал) Славяндар (сакалиба) тұңғыш рет ұшырасады. Славяндардың шығыстағы көршісі скифтер, сарматтар, оңтүстіктете фракийлер мен иллирийлер, батыста кельттер болды. Ежелгі Славяндар отаны мәселесі толық шешімін тапқан жоқ. Польшалық ғалымдар (Т.Лер-Сплавинский, М.Рудницкий) Славяндар Одер мен Висла аралығын, ал басқа зерттеушілер (К.Мошинский, Г.Улашин, Ф.Филин, т.б.) Висланың батыс жағын мекендеген деп көрсетеді. Орыс, поляк, чехословак археологтарының басым көпшілігі славяндар германдар мен балтық халықтары сияқты мал өсіріп, егін еккен тайпалар деген қорытындыға келді. Бұлар б.з.б. 3 — 2-мыңжылдықтарда Қара т-дің солт. жағалауы, Карпат етегіндегі Орталық, Солтүстік-Шығыс Еуропаны мекен етті. Сол заманнан бастап олар осы өңірлердегі барлық этн. топтардың қалыптасуына ықпал етті. Б.з. 2 — 4 ғ-ларында герман тайпаларының (готтар, гепидтер) оңт-ке қоныс аударуына байланысты Славяндар жері тұтастығынан айырылып, 5 ғ-дың ақырына қарай анттар, склавиндер болып екі топқа бөлінді. 7 — 8 ғ-ларда Балқанға өткен Славяндар бірлестігіндегі драгувиттер, сагудаттар, верзиттер, северлер, т.б. тайпалар Балқан түбегіне қоныс аударды. Славяндар орналасуына қарай батыс (поляк, чех, словак, т.б. халықтардың арғы аталары), шығыс (орыс, украин, белорус), оңт. (болгар, серб, словен, т.б.) болып 3 топқа бөлінді. Олар көрші халықтармен (германдар, балтық халықтары, түркілер, фин-угор тайпалары, т.б.) тұтас мәдени байланыстар орнатты.[1][2]
Славяндар мекендейтін қазіргі мемлекеттер
- Беларусь
- Бұлғарстан
- Босна-Гершек
- Македония Республикасы
- Полония
- Ресей
- Сербия
- Словакия
- Слоуения
- Украйна
- Хорватия
- Чехия
- Черногория [3]
Пайдаланылған cілтемелер
- ↑ Машулин А.В., Древние славяне в отрывках греко-римских и византийских писателей по 7 в.н.э. // “Вестник древней историй”, 1941, ғ1; Славяне накануне образования Киевской Руси, М., 1963.
- ↑ Қазақ Энциклопедиясы, 7 том
- ↑ D. Kirk. Europe’s Population in the Interwar Years
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |