Цемент: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш clean up, replaced: обл. → облысы, Оңт. Қазақстан облысы → Оңтүстік Қазақстан облысы using AWB |
ш Bot: Migrating 67 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q45190 (translate me) |
||
| 29-жол: | 29-жол: | ||
{{stub}} |
{{stub}} |
||
[[an:Cimento]] |
|||
[[ar:أسمنت]] |
|||
[[ast:Cementu]] |
|||
[[bat-smg:Cements]] |
|||
[[bg:Цимент]] |
|||
[[bn:সিমেন্ট]] |
|||
[[ca:Ciment]] |
|||
[[cs:Cement]] |
|||
[[da:Cement]] |
|||
[[de:Zement]] |
|||
[[el:Τσιμέντο]] |
|||
[[en:Cement]] |
|||
[[eo:Cemento]] |
|||
[[es:Cemento]] |
|||
[[et:Tsement]] |
|||
[[eu:Zementu]] |
|||
[[ext:Cementu]] |
|||
[[fa:سیمان]] |
|||
[[fi:Sementti]] |
|||
[[fr:Ciment]] |
|||
[[gl:Cemento (construción)]] |
|||
[[he:צמנט]] |
|||
[[hi:सीमेंट]] |
|||
[[hr:Cement]] |
|||
[[hu:Cement]] |
|||
[[id:Semen]] |
|||
[[io:Cemento]] |
|||
[[is:Sement]] |
|||
[[it:Cemento]] |
|||
[[ja:セメント]] |
|||
[[jv:Semèn]] |
|||
[[ka:ცემენტი]] |
|||
[[ko:시멘트]] |
|||
[[ky:Цемент]] |
|||
[[la:Caementum]] |
|||
[[lt:Cementas]] |
|||
[[lv:Cements]] |
|||
[[ml:സിമന്റ്]] |
|||
[[mr:सिमेंट]] |
|||
[[ms:Simen]] |
|||
[[nl:Cement (bouwmateriaal)]] |
|||
[[nn:Sement]] |
|||
[[no:Sement]] |
|||
[[pl:Cement]] |
|||
[[pt:Cimento]] |
|||
[[qu:Simintu]] |
|||
[[ro:Ciment]] |
|||
[[ru:Цемент]] |
|||
[[sh:Cement]] |
|||
[[si:සිමෙන්ති]] |
|||
[[simple:Cement]] |
|||
[[sk:Cement (stavebníctvo)]] |
|||
[[sl:Cement]] |
|||
[[sr:Цемент]] |
|||
[[sv:Cement]] |
|||
[[sw:Saruji]] |
|||
[[ta:சீமைக்காரை]] |
|||
[[te:సిమెంటు]] |
|||
[[th:ซีเมนต์]] |
|||
[[tl:Semento]] |
|||
[[tr:Çimento]] |
|||
[[ug:سېمونت]] |
|||
[[uk:Цемент]] |
|||
[[vi:Xi măng]] |
|||
[[zh:水泥]] |
|||
[[zh-min-nan:Liâm-ha̍p-che]] |
|||
[[zh-yue:紅毛泥]] |
|||
20:01, 2013 ж. наурыздың 11 кезіндегі нұсқа
Цeмент (нем. Zement, лат. Caementum — ұсақталған тас, қиыршық тас) — гидравликалық байланыстырғыш материалдар тобы; негізгі құрылыс материалдарының бірі; органикалық емес материалдың майда ұнтағы; гидравликалық тұтқыр материалдардың үлкен тобының жалпы атауы.[1]
Цeмент сумен араласқанда қатаятын қасиеті бар (яғни қамыр тәрізді пластик. күйден қатты күйге ауысатын) кальций силикаты мен кальций алюминатынан құралады. Цeмент тің кейбір түрі ауада қатаяды. Ал, енді бір түрлері тек тұздардың, қышқылдардың судағы ерітіндісімен араластырғанда ғана байланыстырғыштық қасиетке ие болады. Оның портландцемент, қожды және пуццолан Цeмент деп аталатын түрлері бар. Цeмент тің көп тараған түрінің бірі — портландцемент. Ол негізінен жоғары негізді кальций силикатынан тұрады. Төм. негізді кальций алюминатынан алюминатты Цeмент өндіріледі. Цементтің шикізат клинкері мен домналық қождан қожпортландцемент, пуццолан Цeмент, т.б. дайындалады. Цeментті пайдалану үшін, оны алдымен сумен араластырып, цементтік қамыр (ерітінді) дайындайды. Цементтік қамырды құммен, т.б. араластырып, құрылыстық ерітінділер, ал оған қиыршық және уақ тас, т.б. қосу арқылы бетон дайындалады. Кейде асбест қосып асбест цементті бұйым, ағаш жаңқаларын қосу арқылы фибролит жасалады. Арнаулы зауыттарда минералды шикізатты ұсату, араластыру, майдалау, күйдіру арқылы цементтік клинкер алынады. Цeменттің сапасы маркамен сипатталады.[2]
Оның маркалары :
- 200,
- 300,
- 400,
- 500
- 600 .
Сонымен бірге Цeменттің тез бірігуі мен қатаюы, майдалығы, т.б. белгілі бір стандартқа сәйкес болуы шарт. Цeмент құрылыста біртұтас және құрама бетон мен темір-бетон дайындауда пайдаланылады. Қазан төңкерісіне дейін Қазақстанда жалғыз Шу цемент з-ты ғана болды. Кейін Састөбе (1952, Оңтүстік Қазақстан облысы), Қарағанды (1953), Шымкент (1958), Семей (1958) және Өскемен (1961) цемент з-ттары іске қосылды. Цемент өндірісін дамыту және қолдану мәселелерін шешуде қазақстандық ғалымдар:
- ґ.Аяпов,
- Б.Пәрімбетов,
- Ә.Сәдуақасов,
- Ғ.Батырбаев,
- М.П. Сытин,
- И.Г. Лугин, т.б. көп еңбек сіңірді.[3]
Пайдаланған әдебиет
- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар : «ЭКО»ҒӨФ. 2007.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0
- ↑ Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2
- ↑ “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |