Еуропа: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу

← Ескірек өңдеме Жаңарақ өңдеме →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

07:24, 2011 ж. қаңтардың 25 кезіндегі нұсқа

Еуропа — Азиямен бірге Еуразия құрылығын құрайтын әлем бөлшегі.

Жер көлемі — 10 млн km². Адам саны — 727 млн адам.

Жағрапиялық ортасының координаттары: 47°56′18″ N 24°11′18″ E.

Су шекарасы Атлант және Арктика мұхиттары және олардың теңіздерімен шектеседі. Аралдардың аумағы шамамен 730 мың km.

Түбектер Еуропаның шамамен 1/4 бөлігін құрайды (Қола, Скандинав, Пиреней, Апеннин, Балқан және т.б. түбектері).

Орташа биіктігі 300 m, ең жоғарғы нүкте — 5642 m. (Мәнгі тау не Эльбрус тауы).

Жер аумағының көбі — жазықтық (ірілері — Шығыс Еуропа, Орта Еуропа, Орта және Төменгі Дунай, Париж бассейні), таулары — жер аумағының 17 %-ын алып жатыр (бастылары — Альпылар, Қарпаттар, Пиренейлер, Апенниндер, Орал таулары, Скандинав таулары, Балқан түбегі таулары). Сөнбеген жанартаулар Исландияда және Жерорта теңізінің аумағында орналасқан.

Аумақтың көбінде қоңыржай климат (батыста — мұхиттік, шығыста — қарлы және салқын қысты континенталды), солтүстік аралдарда — субарктикалық және арктикалық, Оңтүстік Еуропада — жерорталық. Арктика аралдарында, Исландияда, Скандинав және Альп тауларында — мұз басу (оледенение) (аумағы 116 мың km²

Негізгі өзендері: Еділ, Днепр, Дон, Печора, Солтүстік Двина, Дунай, Висла, Одра, Эльба, Рейн, Луара, Рона, Тахо.

Негізгі көлдері: Ладога, Онега, Чуд, Венерн, Балатон, Женева.

Арктика аралдарында және Арктика мұхиты жағалауында — арктикалық шөлдер және тундралар, оңтүстікке қарай — орманды тундралар, тайгалы, аралас және қалыңжапырақты ормандар, орманды далалар, далалар, субтропиктік жерорта ормандары және бұталар; оңтүстік-шығыста — шөлейттер.

Мемлекеттер

Еуропада 49 мемлекет орналасқан (тұтастай немесе жартылай)

Толығымен Азияда, бірақ қауымдастық-саясаттық жағынан Еуропаға қатысты:

Үлгі:Countries of Europe

Бөлінуі

Еуропаны, жалпы алғанда Солтүстік және Оңтүстік Еуропаға, Батыс және Шығыс Еуропаға және Орталық Еуропаға бөледі. Бұл шартты түрдегі бөлу, бұл жерде тек қана географиялық қана емес, саяси ықпал да бар. Кейбір мемлекеттер «көру бұрышына» байланысты түрлі мемлекеттер тобына жатқызылуы мүмкін.

Кеңес үкіметі заманында Еуропаны Шығыс пен Батысқа бөлу саяси сырмен түсіндірілген — Шығыс Еуропаға Герман Демократиялық Республикасын, Польшаны, Чехословакияны, Мажарстанды, Румыния, Албанияны, Югославияны және КСРО-ның Калининградтан Орал тауларына дейінгі аумақтарын жатқызды. Испания, Португалия, Франция оңтүстігі, Италия, Мальта, Кипр, Грекия және Түркия Оңтүстік Еуропаны құрады, ал Исландия, Норвегия, Швеция, Дания және Финляндия — Солтүстік Еуропаны құрады.