Құрылым: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
18-жол: 18-жол:
[[Санат:Материалдар механикасы]]
[[Санат:Материалдар механикасы]]


[[ca:Estructura]]
[[ckb:پێکھاتە]]
[[cs:Struktura]]
[[en:Structure]]
[[eo:Strukturo]]
[[es:Estructura]]
[[et:Struktuur]]
[[he:מבנה]]
[[hi:संरचना]]
[[hr:Struktura]]
[[id:Struktur]]
[[io:Strukturo]]
[[io:Strukturo]]
[[is:Formgerð]]
[[ka:სტრუქტურა]]
[[ko:구조]]
[[ky:Структура]]
[[lt:Struktūra]]
[[mk:Структура]]
[[nl:Structuur]]
[[no:Struktur]]
[[pl:Struktura]]
[[pt:Estrutura]]
[[ru:Структура]]
[[simple:Structure]]
[[sk:Štruktúra (usporiadanie entít)]]
[[sn:Chimiro]]
[[ta:கட்டமைப்பு]]
[[uk:Структура]]
[[ur:ساخت]]
[[uz:Tuzilma]]
[[yi:סטרוקטור]]

17:28, 2013 ж. сәуірдің 16 кезіндегі нұсқа

Құрылым (лат. structura — түзіліс, орналасу, тәртіп) — объектінің тұтастығын, тепе-теңдігі мен негізгі қасиеттерінің сақталуын қамтамасыз ететін байланыстар мен қатынастар жиынтығы. Құрылым жүйе және элемент ұғымдарымен тығыз байланысты. Оны жүйенің (объектінің) элементтері арасындағы мәнді және қажетті байланыстар мен қатынастардың біртұтас жиынтығы деп қарастыруға болады. Құрылым мен элементтер құрамы жүйенің өзіндік сапасын айқындайды. Жүйенің түрленуі кезінде салыстырмалы түрде сақталатын, өзгермейтін, тұтас сапалық ерекшелігін білдіретін арқауы іспеттес. Құрылым мен элементтер құрамы арасында бір мәнді сәйкестік жоқ.[1]

Элементтер құрамы бірдей болғанымен, Құрылымның түрленуі жүйенің сапалық өзгеруіне әкелуі мүмкін. Мысалы, химиядағы изомерия (заттардың химиялық құрамы бірдей болғанымен, өзінің Құрылымына орай сапаларының әр түрлі болуы) құбылысы. Табиғат жүйелерінде материяның әрбір құрылымдық деңгейіне объектілердің белгілі бір Құрылымы сәйкес келеді. Жүйенің сандық өзгерістері мөлшердің шегінен шығып, оның сапалық өзгерістерін тудырғанда, соңғысы әрдайым жүйе Құрылымының өзгерісіне айналады. Құрылымдағы элементтердің байланысы бүтін мен бөліктің өзара қарым-қатынасының диалектикасына тәуелді.

Құрылымдық қатынастар мен байланыстардың объектілер сапасын анықтаудағы маңызы 19 ғасырда ғылымның әр түрлі салаларында байқалып, оны зерделеуге ерекше көңіл бөлінді. 20 ғасырдағы ғылыми танымда құрылымдық зерттеудің арнайы әдістері қалыптасып, олар тілді, әдебиет пен өнер шығармаларын, жалпы мәдениетті, этникикалық қауымдастықтарды, т.б. объектілерді зерттеуде кеңінен қолданылып, философиялық-методологиялық тұрғыдан сұрыптаудан өтті. Нәтижесінде ғылым мен философияда құрылымдық талдау, құрылымдық-функционалдық қызметін талдау, жүйелі құрылымдық талдау әдістері, структурализм сияқты филосиялық-мәдениеттану ағымдары пайда болды.[2][3]

Си тілінде

Си тілінде — айнымалылар, тұрақтылар және басқа құрылымнан құралған мәліметтердің күрамды типі. С++ тілінің құрылымы құрамында функциялар да болуы мүмкін; құрылымның барлык элементтері жалпы өзара байланыста болады.[4][5]

Пайдаланған әдебиет

  1. Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Машинажасау. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6
  3. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын баскарған э.ғ.д., профессор Е. Aрын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007.ISBN 9965-08-234-0
  4. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:Информатика және компьютерлік техника/ Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдаламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5
  5. Қазақ ұлттық энциклопедиясы 4 том