Эукариоттар

Эукариоттар (грек. еu – жақсы, толығымен және karyon – ядро) – құрамында ядросы бар организмдер. Э-ға барлық жоғары сатыдағы жануарлар мен өсімдіктер, сондай-ақ бір немесе көп клеткалы балдырлар, саңырауқұлақтар және қарапайымдар жатады. Э. клеткалары прокариоттармен салыстырғанда күрделі келеді. Э. клеткалары көптеген ішкі мембраналармен жеке бөліктерге (компартементтерге) бөлінеді. Бұл бөліктерде бір мезгілде бір-біріне тәуелсіз әр түрлі хим. реакциялар жүреді. Бұл клеткаларда ядро мен түрлі органеллалар (митохондрия, рибосома, Гольджи кешені) қызметтері жақсы жіктеледі. Клетка ядросы, митохондриялар, пластидтер цитоплазмадан екі қабат мембрана арқылы шектеледі. Ядрода клетканың генетик. материалдары (ДНҚ, онымен байланысқан заттар) шоғырланады. Өсімдік клеткаларының хлоропластары негізінен Күн сәулесін сіңіріп, оны фотосинтез нәтижесінде органик. заттардың хим. энергиясына айналдырса, митохондриялар көмірсулар, майлар, белоктар, т.б. органик. қосылыстарды ыдыратып энергия түзеді. Э. клеткалары цитоплазмасының мембраналық жүйесі (эндоплазмалық тор, Гольджи кешені) – клетка әрекетін қамтамасыз ететін макромолекулаларды түзіп, жинақтайды. Э. клеткалары митоз жолымен бөлінеді.