Қарсыласу қозғалысы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
ш Bot: Migrating 11 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2094191 (translate me)
ш clean up, replaced: Пайдаланылған әдебиеттер → Дереккөздер (2) using AWB
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Dunkerque retreat.png|right|thumb|250px|[[Дюнкерк шайқасы]]]]
[[Сурет:Dunkerque retreat.png|right|thumb|250px|[[Дюнкерк шайқасы]]]]


⚫
'''Қарсыласу қозғалысы''' – [[екінші дүниежүзілік соғыс]] жылдарындағы ([[1939]] – [[1945|1945жж.]]) [[фашизм]]ге [[қарсы]] [[бас]] [[көтеру]]лер. Қозғалыс [[фашистік одақ]]қа кіретін [[елдер]]дің ([[Германия]], [[Италия]], [[Жапония]], т.б.) [[қарулы күштер]]іне қарсы бағытталды. [[Екінші Дүниежүзілік соғыс|Екінші дүниежүзілік соғыс]] кезіндегі патриоттық, азаттық, антифашистік қозғалысы.<ref name=a1>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: «ЭКО» ҒӨФ. [[2006]]. – 569 б. ISBN 9965-808-89-9</ref>


⚫
==Ағымдары==
⚫
'''Қарсыласу қозғалысы''' – [[екінші дүниежүзілік соғыс]] жылдарындағы ([[1939]] – [[1945|1945жж.]]) [[фашизм|фашизмге]] [[қарсы]] [[бас]] [[көтеру|көтерулер]]. Қозғалыс [[фашистік одақ|фашистік одаққа]] кіретін [[елдер|елдердің]] ([[Германия]], [[Италия]], [[Жапония]], т.б.) [[қарулы күштер|қарулы күштеріне]] қарсы бағытталды. [[Екінші Дүниежүзілік соғыс|Екінші дүниежүзілік соғыс]] кезіндегі патриоттық, азаттық, антифашистік қозғалысы.<ref name=a1>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – [[Павлодар]]: «ЭКО» ҒӨФ. [[2006]]. – 569 б. ISBN 9965-808-89-9</ref>


⚫
Жаулап алынған елдерде қарсыласу [[қозғалыс]]ына қатысушылар арасында екі [[ағым]] болды:
⚫
==Ағымдары==


⚫
* 1. [[Жергілікті]] [[коммунистік партия]]лардың жетегінде болған [[ұйым]]дар;
⚫
Жаулап алынған елдерде қарсыласу [[қозғалыс|қозғалысына]] қатысушылар арасында екі [[ағым]] болды:


⚫
* 2. [[Батыс елдері]] ([[АҚШ]], [[Ұлыбритания]], т.б.) көмегіне сүйенген [[ұлттық ұйым]]дар. Бұл екі ағым фашизмге қарсы күресте түрлі [[бағыт]] ұстанды. Мысалы, [[Франция]], Италия, [[Чехословакия]], [[Бельгия]], [[Дания]], т.б. елдерде екі ағым [[ортақ]] жауға қарсы күш біріктірсе, [[Югославия]], [[Албания]], [[Грекия]], [[Польша]], т.б. елдерде, керісінше, өзара [[бәсекелестік]]ке түсті.
⚫
* 1. [[Жергілікті]] [[коммунистік партия|коммунистік партиялардың]] жетегінде болған [[ұйым|ұйымдар]];

⚫
* 2. [[Батыс елдері]] ([[АҚШ]], [[Ұлыбритания]], т.б.) көмегіне сүйенген [[ұлттық ұйым|ұлттық ұйымдар]]. Бұл екі ағым фашизмге қарсы күресте түрлі [[бағыт]] ұстанды. Мысалы, [[Франция]], Италия, [[Чехословакия]], [[Бельгия]], [[Дания]], т.б. елдерде екі ағым [[ортақ]] жауға қарсы күш біріктірсе, [[Югославия]], [[Албания]], [[Грекия]], [[Польша]], т.б. елдерде, керісінше, өзара [[бәсекелестік|бәсекелестікке]] түсті.


==Кезеңдері==
==Кезеңдері==


Қарсыласу қозғалысы бірнеше [[кезең|кезеңнен]] тұрады.
Қарсыласу қозғалысы бірнеше [[кезең]]нен тұрады.


* 1. [[1939]] ж. [[қыркүйек]] – [[1941]] ж. [[маусым]] – күш жинау кезеңі болып, фашизмге қарсы ұйымдар құрыла бастады. [[Партизан]] топтары (Польша, Югославия), саяси [[манифестация]], [[диверсия|диверсиялар]] (Чехословакия, Франция, [[Қытай]]) ұйымдастырылды.
* 1. [[1939]] ж. [[қыркүйек]] – [[1941]] ж. [[маусым]] – күш жинау кезеңі болып, фашизмге қарсы ұйымдар құрыла бастады. [[Партизан]] топтары (Польша, Югославия), саяси [[манифестация]], [[диверсия]]лар (Чехословакия, Франция, [[Қытай]]) ұйымдастырылды.


* 2. [[1941]] ж. маусым – [[1942]] ж. қараша – [[неміс фашистері|неміс фашистерінің]] [[Москва]] түбінде жеңілуіне байланысты қарсыласу қозғалысы жалпы [[ұлттық]] [[сипат]] алды.
* 2. [[1941]] ж. маусым – [[1942]] ж. қараша – [[неміс фашистері]]нің [[Москва]] түбінде жеңілуіне байланысты қарсыласу қозғалысы жалпы [[ұлттық]] [[сипат]] алды.


* 3. [[1942]] ж. қараша – [[1943]] ж. соңы – [[Кеңес әскерлері|Кеңес әскерлерінің]] [[Сталинград]] және [[Курск]] шайқастарында жеңіске жетуіне байланысты [[Грекия]], [[Албания]], Югославия, Қытай, Италия, [[Вьетнам]], т.б. елдерде [[ұлт-азаттық армия|ұлт-азаттық армиялары]] құрылып, кейбір аймақтар [[азат]] етіле бастады.
* 3. [[1942]] ж. қараша – [[1943]] ж. соңы – [[Кеңес әскерлері]]нің [[Сталинград]] және [[Курск]] шайқастарында жеңіске жетуіне байланысты [[Грекия]], [[Албания]], Югославия, Қытай, Италия, [[Вьетнам]], т.б. елдерде [[ұлт-азаттық армия]]лары құрылып, кейбір аймақтар [[азат]] етіле бастады.


* 4. [[1944]] – [[1945]] ж. қыркүйек – Германия мен [[Жапония]] талқандалып, [[Батыс Еуропа]] мен [[Азия|Оңтүстік-Шығыс Азия]] елдері фашизмнен азат етілді.
* 4. [[1944]] – [[1945]] ж. қыркүйек – Германия мен [[Жапония]] талқандалып, [[Батыс Еуропа]] мен [[Азия|Оңтүстік-Шығыс Азия]] елдері фашизмнен азат етілді.
26-жол: 25-жол:
====Сипаты====
====Сипаты====


Қарсыласу қозғалысы [[Интернационализм|интернационалдық сипатта]] болды. Тұтқыннан, [[концлагерь|концлагерьлерден]] қашып шыққан көптеген кеңес азаматтары жергілікті [[партизан]] қозғалыстарына қосылды. Олардың арасында [[қазақстандықтар]] да болды. Мысалы, [[cержант]] [[Бейсен Райысов]] Югославия азаттық армиясында батальон командирі болды. [[Дәрігер]] [[Ахмет Бектасов]] Франция партизандарынан арнайы топ ұйымдастырды. [[Қадем Жұбаниязов]] Испанияда, [[Қамкен Жанбеков]], [[Өтеген Абдуллин]], т.б. [[Бельгия]], [[Голландия]] елдерінде құрылған партизан жасақтарында соғысты. Бұл партизан жасақтарында көптеген қазақтар болды. Мысалы, Райысовтың [[батальон|батальонында]] 90-ға жуық [[қазақ]] болған. [[1965 ж.]] Италия [[ақпарат құралдары]] “[[Гуидо Боскалия]]” отрядында 70 қазақ болғанын хабарлады. Дегенмен қарсыласу қозғалысына қатынасқандардың көпшілігінің ерлік қимылдары әділ бағаланбай, тұтқынға түскен адамдар ретінде біржақты қаралып, кеңестік әміршіл жүйе тарапынан қуғынға ұшырады. [[1946 ж.]] қарсыласу қозғалысына қатысып, елдеріне оралған 49 қазақ азаматы тұтқындалып, ату жазасына кесілген, кейіннен үкім өзгертіліп бәрі де 25 жылға бас бостандықтарынан айрылды.<ref name="source1">Қазақ энциклопедиясы</ref>
Қарсыласу қозғалысы [[Интернационализм|интернационалдық сипатта]] болды. Тұтқыннан, [[концлагерь]]лерден қашып шыққан көптеген кеңес азаматтары жергілікті [[партизан]] қозғалыстарына қосылды. Олардың арасында [[қазақстандықтар]] да болды. Мысалы, [[cержант]] [[Бейсен Райысов]] Югославия азаттық армиясында батальон командирі болды. [[Дәрігер]] [[Ахмет Бектасов]] Франция партизандарынан арнайы топ ұйымдастырды. [[Қадем Жұбаниязов]] Испанияда, [[Қамкен Жанбеков]], [[Өтеген Абдуллин]], т.б. [[Бельгия]], [[Голландия]] елдерінде құрылған партизан жасақтарында соғысты. Бұл партизан жасақтарында көптеген қазақтар болды. Мысалы, Райысовтың [[батальон]]ында 90-ға жуық [[қазақ]] болған. [[1965 ж.]] Италия [[ақпарат құралдары]] “[[Гуидо Боскалия]]” отрядында 70 қазақ болғанын хабарлады. Дегенмен қарсыласу қозғалысына қатынасқандардың көпшілігінің ерлік қимылдары әділ бағаланбай, тұтқынға түскен адамдар ретінде біржақты қаралып, кеңестік әміршіл жүйе тарапынан қуғынға ұшырады. [[1946 ж.]] қарсыласу қозғалысына қатысып, елдеріне оралған 49 қазақ азаматы тұтқындалып, ату жазасына кесілген, кейіннен үкім өзгертіліп бәрі де 25 жылға бас бостандықтарынан айрылды.<ref name="source1">Қазақ энциклопедиясы</ref>


==Дереккөздер==
==Пайдаланылған әдебиеттер==
<references/>
<references/>


== Тағы қараңыз ==
== Тағы қараңыз ==

* [http://www.alashainasy.kz/society/2865/ Еуропадағы Қарсыласу қозғалысына қатысқан қазақтар]
* [http://www.alashainasy.kz/society/2865/ Еуропадағы Қарсыласу қозғалысына қатысқан қазақтар]


== Дереккөздер ==
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
<references/>
<references/>


⚫
{{stub}}
{{wikify}}
{{wikify}}


45-жол: 42-жол:
[[Санат:Саясаттану]]
[[Санат:Саясаттану]]
[[Санат:Тарих]]
[[Санат:Тарих]]


⚫
{{stub}}

10:19, 2014 ж. сәуірдің 22 кезіндегі нұсқа

Дюнкерк шайқасы

Қарсыласу қозғалысы – екінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы (1939 – 1945жж.) фашизмге қарсы бас көтерулер. Қозғалыс фашистік одаққа кіретін елдердің (Германия, Италия, Жапония, т.б.) қарулы күштеріне қарсы бағытталды. Екінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі патриоттық, азаттық, антифашистік қозғалысы.[1]

Ағымдары

Жаулап алынған елдерде қарсыласу қозғалысына қатысушылар арасында екі ағым болды:

Кезеңдері

Қарсыласу қозғалысы бірнеше кезеңнен тұрады.

Сипаты

Қарсыласу қозғалысы интернационалдық сипатта болды. Тұтқыннан, концлагерьлерден қашып шыққан көптеген кеңес азаматтары жергілікті партизан қозғалыстарына қосылды. Олардың арасында қазақстандықтар да болды. Мысалы, cержант Бейсен Райысов Югославия азаттық армиясында батальон командирі болды. Дәрігер Ахмет Бектасов Франция партизандарынан арнайы топ ұйымдастырды. Қадем Жұбаниязов Испанияда, Қамкен Жанбеков, Өтеген Абдуллин, т.б. Бельгия, Голландия елдерінде құрылған партизан жасақтарында соғысты. Бұл партизан жасақтарында көптеген қазақтар болды. Мысалы, Райысовтың батальонында 90-ға жуық қазақ болған. 1965 ж. Италия ақпарат құралдары “Гуидо Боскалия” отрядында 70 қазақ болғанын хабарлады. Дегенмен қарсыласу қозғалысына қатынасқандардың көпшілігінің ерлік қимылдары әділ бағаланбай, тұтқынға түскен адамдар ретінде біржақты қаралып, кеңестік әміршіл жүйе тарапынан қуғынға ұшырады. 1946 ж. қарсыласу қозғалысына қатысып, елдеріне оралған 49 қазақ азаматы тұтқындалып, ату жазасына кесілген, кейіннен үкім өзгертіліп бәрі де 25 жылға бас бостандықтарынан айрылды.[2]

Дереккөздер

  1. ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006. – 569 б. ISBN 9965-808-89-9
  2. ↑ Қазақ энциклопедиясы

Тағы қараңыз

Дереккөздер



Мақала бастамасы Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қарсыласу_қозғалысы&oldid=2029459» бетінен алынған